Επιμέλεια: Εύη Κατσώλη
Ένας χρόνος συμπληρώνεται σήμερα από τότε που εμφανίστηκε το πρώτο κρούσμα κορονοϊού στην Ελλάδα- μια 38χρονη που νοσηλεύτηκε στο ΑΧΕΠΑ και βγήκε θετική μετά το ταξίδι της στην Ιταλία- και η πορεία της πανδημίας στη χώρα μας είναι πολυποίκιλη με εξάρσεις και υφέσεις, ενώ πλέον οι ειδικοί βρίσκονται αντιμέτωποι και με τις μεταλλάξεις του ιού.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο της θλιβερής «επετείου», συνεδριάζει σήμερα για ακόμη μια φορά – όπως τόσες τον τελευταίο χρόνο- η Επιτροπή των Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας, καθώς η επιδημιολογική εικόνα με επίκεντρο την Αττική, αλλά και σε άλλες περιοχές που έχουν περάσει στο… κόκκινο, είναι επιβαρυμένη. Την Πέμπτη ο ΕΟΔΥ ανακοίνωσε συνολικά 1.784 κρούσματα, 39 θανάτους ενώ ανέβηκε και ο αριθμός των διασωληνωμένων φτάνοντας τους 367, με τις εισαγωγές στα νοσοκομεία της Αττικής να αυξάνονται, τις κλίνες ΜΕΘ για COVID να μειώνονται σταδιακά και η πίεση στο ΕΣΥ να είναι έντονη, στα όρια της… ασφυκτικής.
Στο τραπέζι των συζητήσεων της Επιτροπής βρίσκεται το θέμα του lockdown, η παράταση του οποίου θεωρείται δεδομένη. Από την Τετάρτη ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης έστειλε το «μήνυμα» ότι τα επιδημιολογικά δεδομένα δεν επιτρέπουν εφησυχασμό και ότι δεν επιτρέπουν τη σταδιακή άρση του lockdown από την ερχόμενη Δευτέρα. Το ζητούμενο τώρα είναι εάν η παράταση αυτή αφορά σε μόλις μία εβδομάδα ή θα διαρκέσει ακόμη περισσότερο. Μάλιστα, πληθαίνουν οι φωνές που μιλούν για την ανάγκη διατήρησης της καραντίνας ακόμη και μετά τις 15 Μαρτίου. Το βασικό επιχείρημά τους είναι ότι δεν θα έχει προλάβει μέσα σε διάστημα δύο εβδομάδων να αποκλιμακωθεί η πίεση στα νοσοκομεία και ειδικά όταν εκτιμάται ότι έως τις 5 Μαρτίου τα κρούσματα θα κινούνται πέριξ των 2.000 και ίσως τα ξεπεράσουν.
Άλλοι πάλι λοιμωξιολόγοι θεωρούν ότι είναι πολύ πρώιμη η συζήτηση για κάτι τέτοιο από τώρα και είναι οι ίδιοι που θέλουν να εισηγούνται, προχωρώντας βήμα- βήμα, λέγοντας ότι θα πρέπει να αξιολογούνται τα δεδομένα και η πορεία της πανδημίας από εβδομάδα σε εβδομάδα και ότι δεν υπάρχει λόγος να προτρέχουμε.
Τα ανησυχητικά στοιχεία και τι θα εισηγηθούν
Ανησυχία προκαλούν στους λοιμωξιολόγους οι κρίσιμοι δείκτες της πανδημίας που αυτή τη στιγμή δεν είναι καλοί. Τα 1.784 νέα κρούσματα, η αύξηση των διασωληνωμένων, οι λίγες κλίνες ΜΕΘ στα νοσοκομεία της Αττικής, αλλά και οι μεταλλάξεις με την εμφάνιση μάλιστα στη χώρα μας και μιας νέας από την Ουγκάντα, οδηγούν μόνο σε έναν δρόμο, αυτόν των κλειστών δραστηριοτήτων. Στην Ελλάδα εντοπίστηκαν επιπλέον 242 στελέχη με μεταλλάξεις ειδικού ενδιαφέροντος. Από αυτά τα 226 βρέθηκαν θετικά στη βρετανική μετάλλαξη, 12 στη νοτιοαφρικανική και ένα κρούσμα μετάλλαξης από την Ουγκάντα. Έτσι, όπως προκύπτει από πληροφορίες, οι ειδικοί θα εισηγηθούν την παράταση του lockdown στην Αττική και για την ερχόμενη εβδομάδα και καμία χαλάρωση των μέτρων.
Μάλιστα στο… κόκκινο αναμένεται να περάσουν και άλλες περιοχές. Μετά την Αρκαδία και το Ναύπλιο, υποψήφιες για… κοκκίνισμα είναι περιοχές όπως η Λευκάδα, η Θεσπρωτία, δήμοι της Φθιώτιδας και σύμφωνα με πληροφορίες, πιθανόν και η Κορινθία. Περιοχές που παρουσιάζουν επιβάρυνση τις τελευταίες ημέρες. Στη Θεσπρωτία για παράδειγμα εντοπίστηκαν εννέα περιστατικά με την επίπτωση ανά 100.000 πληθυσμού να είναι 20,65 περιστατικά, στην Κορινθία 31 περιστατικά και στη Λευκάδα 13.
Ο «παράγοντας» οικονομία
Όπως επισημαίνεται από πολλούς ειδικούς, στο τραπέζι των συζητήσεων των ειδικών πριν αποφασίσουν τι θα εισηγηθούν και φυσικά και της κυβέρνησης έχει μπει και ο «παράγοντας» οικονομία. Δηλ. στόχευση είναι ένα μείγμα μέτρων που ναι μεν θα συμβάλουν στην «εκτόνωση» και περιορισμό της πανδημίας, όμως από την άλλη προσμετρώνται και οι επιπτώσεις στην οικονομία, καθώς οι δημοσιονομικές δυνατότητες δεν είναι απεριόριστες. Οι περισσότεροι συνιστούν υπομονή για λίγο ακόμα, όμως, η κόπωση είναι έντονη σε πολίτες, επιχειρηματίες, μαθητές και φοιτητές και γενικά σε όλους.
Με τα σημερινά δεδομένα πάντως, το σίγουρο είναι ότι η αρχική πρόθεση για άνοιγμα του λιανεμπορίου και των σχολείων- τουλάχιστον των Νηπιαγωγείων και των Δημοτικών- από την 1η Μαρτίου έχει απομακρυνθεί. Θα εξεταστεί, ανάλογα με τα επιδημιολογικά στοιχεία, για άνοιγμα πλέον μετά την Καθαρά Δευτέρα και με αυστηρούς κανόνες και μέτρα. Ειδικά για το λιανεμπόριο, τα καταστήματα όταν ανοίξουν, αυτό θα γίνει με το μοντέλο των σούπερ μάρκετ, δηλ. με αριθμητικό περιορισμό των πελατών ανάλογα με τα τετραγωνικά μέτρα του κάθε καταστήματος. Επίσης θα αποστέλλεται μήνυμα σε έναν νέο πενταψήφιο αριθμό, τον 13032 που θα είναι μόνο για αγορές και θα δίνει χρονικό περιθώριο τριών ωρών στους καταναλωτές για να ψωνίζουν.
Μεγάλη συζήτηση γίνεται και για την εστίαση με τους επιχειρηματίες του κλάδου να αγωνιούν για την επόμενη ημέρα, καθώς το πλήγμα που έχουν υποστεί λόγω του ότι παραμένουν κλειστοί, για πολλούς είναι τεράστιο. Όπως υποστηρίζουν ορισμένοι εξ αυτών η πορεία της πανδημίας αποδεικνύει ότι δεν ευθύνεται η εστίαση για την αύξηση της διασποράς, αφού με κλειστή την εστίαση, οι δείκτες δεν βελτιώνονται. Αγωνιούν δε, για το τι θα γίνει το Πάσχα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, πάντως, υπάρχει ανοιχτό το ενδεχόμενο για άνοιγμα, τουλάχιστον στους εξωτερικούς χώρους σε πρώτη φάση, το διάστημα από 10 έως 20 Απριλίου. Και αυτό επειδή θεωρείται ότι οι καιρικές συνθήκες τότε θα είναι καλές, οι εμβολιασμοί θα έχουν προχωρήσει περισσότερο, ενώ υπάρχει και η ελπίδα ότι συνολικά η επιδημιολογική εικόνα θα έχει βελτιωθεί.