Ανάρτηση για τα εμβόλια και την αποτελεσματικότητά τους έκανε στο Facebook ο καθηγητής Πολιτικής της Υγείας της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Λονδίνου (LSE), Ηλίας Μόσιαλος. Σε πίνακα μάλιστα που παραθέτει, παρουσιάζει ότι έξι εμβόλια είναι 100% αποτελεσματικά, όσον αφορά την προστασία που παρέχουν από νοσηλεία ή θάνατο, εάν μετά τον εμβολιασμό κάποιος κολλήσει κορονοϊό, είτε το επικρατούν στέλεχος στην Ευρώπη είτε την παραλλαγή που κυκλοφορεί κυρίως στην Αγγλία.
Τα έξι εμβόλια είναι των Pfizer/BioNTech, Moderna, Οξφόρδης/AstraZeneca, Johnson & Johnson, Novavax και το ρωσικό Sputnik. Κάνει λόγο για «τεράστια επιτυχία των εμβολίων» και επισημαίνει «πως για το στέλεχος της νότιας Αφρικής χρειαζόμαστε περισσότερα επιδημιολογικά και κλινικά στοιχεία για να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα».
Όπως επισημαίνει, «ίσως κάποιοι να εκτεθούμε στον ιό, αφού εμβολιαστούμε. Αλλά ελπίζω να είναι καθησυχαστικό να γνωρίζουμε πως, έχοντας κάνει το εμβόλιο, δεν χρειάζεται να φοβόμαστε τόσο για τον εαυτό μας. Και θα συνεχίσουμε να προσέχουμε και τους άλλους που δεν έχουν εμβολιαστεί ακόμα, προσέχοντας για κάποιους μήνες».
Ολόκληρη η ανάρτηση του κ. Μόσιαλου αναφέρει τα εξής:
“Ακούγοντας τις ερωτήσεις για τα εμβόλια, ίσως να έχει νόημα να εξηγηθεί σε διαφορετική βάση το που αποσκοπούν οι κλινικές μελέτες και ποια σημαντικά στοιχεία εξάγουμε από αυτές. Μια κλινική μελέτη, όπως αυτές που λαμβάνουν χώρα για τα εμβόλια, πρέπει να στοιχειοθετήσει αρχικά πως το νέο εμβόλιο είναι ασφαλές για τους λήπτες. Συνήθως ένα εμβόλιο ειναι ασφαλές για όλες τις ηλικιακές ομάδες, αλλά ίσως να μην έχουμε αρκετά δεδομένα από την αρχή. Γιατί; Γιατί πολύ απλά ο εθελοντισμός είναι προσωπικό ζήτημα.
Δεν μπορεί η εταιρεία που διεξάγει τη μελέτη να αναγκάσει τους ανθρώπους άνω των 80 ή τους ανοσοκατεσταλμένους να συμμετέχουν. Εάν συμμετέχει αρκετά μεγάλο δείγμα ανθρωπων με συγεκριμένα χαρακτηριστικά και όχι μόνο νέοι και υγιείς ενήλικες, τότε ίσως να έχουμε αποτελέσματα και για τις μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες ή για τις πιο ευπαθείς ομάδες. Αλλιώς θα πρέπει να περιμένουμε να γίνουν οι αντίστοιχες συγκριτικές μελέτες μελλοντικά. Έτσι θα γνωρίζουμε για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου σε αυτές.
Όπως έχω ξαναπεί η αποτελεσματικότητα έχει και πάλι να κάνει με τον ίδιο τον λήπτη και είναι αναμενόμενο να διαφέρει λίγο ανά οργανισμό. Αλλά, ειδικά για τους πιο ευπαθείς, δεδομένου πως ο σχετικός κίνδυνος είναι μεγαλύτερος για τους ίδιους εάν νοσήσουν, ο εμβολιασμός είναι ακόμα πιο σημαντικός. Αυτός είναι και άλλος ένας λόγος που τους δίνεται προτεραιότητα: για να προστατευθούν από τις δυσμενείς επιπτώσεις σε περίπτωση που κολλήσουν τον ιό. Επιστρέφοντας πάλι στις κλινικές δοκιμές, να πούμε πως η ανάλυση των αποτελεσμάτων που προκύπτουν γίνεται από τη σύγκριση του πως αντέδρασαν όσοι έλαβαν το εμβόλιο σε σχέση με αυτούς που δεν έλαβαν εμβόλιο. Για την ακρίβεια είναι ακόμα πιο τεκμηριωμένη και αντικειμενική. Λέμε συχνά πως οι μελέτες είναι τυχαιοποιημένες και τυφλές. Τι σημαίνει αυτό;
Πως οι εθελοντές δεν γνωρίζουν αν θα λάβουν το εμβόλιο. Γιατί; Γιατί οι άνθρωποι μερικές φορές αντιδρούμε άθελά μας σωματικά όταν ξέρουμε πως υπάρχει έστω και μικρή πιθανότητα να πάθουμε κάτι. Πιο εύκολα θα βγούμε να περπατήσουμε μια μεγάλη απόσταση με φώτα στο δρόμο και πιο δύσκολα αν γνωρίζουμε πως έχει σκοτάδι. Πιο εύκολα θα δοκιμάσουμε ένα φαγητό που έχουμε ξανα-ακούσει πως είναι νόστιμο παρά ένα φαγητό που δεν ξέρουμε πως φτιάχνεται. Σωστά;
Οπότε οι συμμετέχοντες, δίνουν για παράδειγμα τακτικά αίμα για τις αναλύσεις. Μην γνωρίζοντας αν έχουν λάβει το εμβόλιο, αναφέρουν στην ομάδα που τους παρακολουθεί αν νιώθουν κάποιο περίεργο σύμπτωμα, και αποφασίζεται αν χρειάζεται για παράδειγμα να πάρουν αντιπυρετικό ή και να επισκεφθούν το νοσοκομείο για ενδιάμεσες -των προγραμματισμένων- αναλύσεις.