Τον Ιούλιο του 1991 επισκέφθηκε επισήμως την Αθήνα ο τότε πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Τζορτζ Μπους.
Του Μανώλη Κοττάκη
Η απόφασή του να απευθυνθεί στην εθνική μας αντιπροσωπία αλλά και να μεταβεί στο Προεδρικό Μέγαρο της Ηρώδου Αττικού για να συναντήσει τον Κωνσταντίνο Καραμανλή δημιούργησε τεράστιο πονοκέφαλο κυριαρχίας στις ελληνικές Αρχές.
Στο Κοινοβούλιο η ομάδα του Μπους απαίτησε να τοποθετηθεί πάνω στο ιερό βήμα του ομιλητή ειδικό πόντιουμ που μεταφέρθηκε από τις ΗΠΑ γι’ αυτόν τον σκοπό. Η κυβέρνηση αποδέχθηκε το αίτημά του, παρά την εσωτερική αντιπαράθεση που προηγήθηκε με το ΠΑΣΟΚ και την Αριστερά. Ευτυχώς είχαν αφαιρεθεί από την προμετωπίδα του πόντιουμ όλα τα εμβλήματα και ο θυρεός της αμερικανικής δημοκρατίας. Ούτε ο Ντουάιτ Αϊζενχάουερ, ούτε ο Σαρλ ντε Γκολ, ούτε ο Νικολά Σαρκοζί, στους οποίους παραχωρήθηκε τιμητικά αυτό το βήμα στον ελεύθερο βίο του ελληνικού κράτους, έκαναν ποτέ χρήση αντίστοιχης προνομίας στον ναό της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Πριν από τη μετάβασή του στο Κοινοβούλιο για την ομιλία του, την οποία παρακολούθησε από τα έδρανα του προεδρείου ο αρχηγός του κράτους (γεγονός εξαιρετικά σπάνιο, αν και το Σύνταγμα το προβλέπει), ο Μπους θέλησε να μεταβεί στην Προεδρία της Δημοκρατίας στην Ηρώδου Αττικού για να έχει ιδιαίτερες συνομιλίες με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Είναι σχετικά άγνωστο, αλλά ισχύει: Η συνάντηση αυτή κινδύνεψε να τιναχθεί στον αέρα. Οι υπηρεσίες ασφαλείας του Λευκού Οίκου είχαν την απαίτηση να ελέγξουν εξονυχιστικά, ακόμη και με ειδικά σκυλιά, τους χώρους της Προεδρίας της Ελληνικής Δημοκρατίας. Αίτημα που δεν προβλέπεται από το πρωτόκολλο. Αλλά κυρίως από το αίσθημα εθνικής αξιοπρέπειας που πρέπει να διακατέχει κάθε Έλληνα πολιτικό ηγέτη.
Ο Καραμανλής απάντησε ότι αν η αμερικανική πλευρά επιμείνει στο αίτημα, τότε καλύτερα να ακυρωθεί η συνάντηση. Η συνάντηση βεβαίως έγινε. Και όποιος αναζητήσει τον δωδέκατο τόμο των Αρχείων Καραμανλή, όπου δημοσιεύονται τα πλήρη πρακτικά της συνάντησης, που κατέγραψε ο πανταχού παρών Πέτρος Μολυβιάτης, θα διαπιστώσει τι σημαίνει εμπειρία και διορατικότητα στην πολιτική. Ο Εθνάρχης περιγράφει στον Μπους με ακρίβεια τον μετασοβιετικό κόσμο και την πιθανότητα να γίνει αλαζονική η υπερδύναμη, απορρίπτει την περαιτέρω διεύρυνση της Ε.Ε. χωρίς εμβάθυνση και ενοποίηση, ενώ όσα είπε για τα Ελληνοτουρκικά ισχύουν ατόφια και σήμερα: Εάν η Τουρκία αποκτήσει υφαλοκρηπίδα και χωρικά ύδατα δυτικά των νησιών του βόρειου Αιγαίου, τότε η Ελλάς αποκτά αυτομάτως ζήτημα εθνικής ασφαλείας στην καρδιά του Ελληνικού Αρχιπελάγους.
Κάνω σήμερα αυτή την αναδρομή για δύο λόγους. Για να θυμίσω, πρώτον, τι σήμαινε ποιότητα ηγεσίας στην Ελλάδα της Μεταπολίτευσης. Σήμαινε αυτοπεποίθηση και εθνική αυτοκυριαρχία. Σήμαινε το να πατάς γερά στα πόδια σου. Για να αντιπαραβάλλω, δεύτερον, αυτά τα επεισόδια ασφαλείας με ένα πολύ πρόσφατο που εξελίχθηκε στον ίδιο χώρο. Στην Προεδρία της Δημοκρατίας. Συνέβη τον Δεκέμβριο του 2023, όταν επισκέφθηκε την Αθήνα ο πρόεδρος Ερντογάν. Τότε οι υπηρεσίες ασφαλείας του Τούρκου Προέδρου φέρεται ότι διατύπωσαν το αίτημα να γίνει έλεγχος ασφαλείας και «ρεπεράζ» στην αίθουσα διαπιστευτηρίων της προεδρίας όπου επρόκειτο να γίνει η συνάντηση προκειμένου να διαπιστώσουν οι γείτονες αν ο χώρος είναι «αρμόζων στο κύρος του προέδρου».
Η Σακελλαροπούλου στην αρχή δεν ήθελε. Της έχω κάνει σκληρή κριτική επί πολλών θεμάτων, αλλά γνωρίζω καλά ότι δεν ήθελε. Δυστυχώς γι’ αυτήν και το αξίωμά της, δεν είχε χαράξει τις απαραίτητες γραμμές με το Μέγαρο Μαξίμου και δεν υπήρχαν αποστάσεις ασφαλείας που να της επιτρέπουν το «όχι». Έτσι οι συνηθισμένοι στις επικύψεις προς τους Τούρκους προέδρους φίλοι της, που βοήθησαν καταλυτικά στην εκλογή της, άσκησαν αφόρητες πιέσεις που διπλωματικά ονομάζονται «φιλικές συστάσεις» για να διευθετηθεί το ζήτημα. Και διευθετήθηκε. Υποστηρίζεται έτσι ότι μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και με την απαραίτητη διακριτικότητα οι υπηρεσίες ασφαλείας του Ερντογάν έκαναν τον έλεγχο ασφαλείας που ήθελαν στο ελληνικό Προεδρικό Μέγαρο.
Σήμερα η Πρόεδρος μετανιώνει και κάνει αυτοκριτική, αλλά είναι αργά. Η αποκάλυψη και αυτού του συμβάντος δείχνει όμως ξεκάθαρα πόσο αθόρυβα έχει προχωρήσει η φινλανδοποίηση της χώρας μας. Για πλήθος θεμάτων πριν λάβουμε αποφάσεις ρωτάμε πρώτα τους Τούρκους, οι οποίοι έχουν αποθρασυνθεί. Για να κάνουμε θαλάσσια πάρκα στην καρδιά του Αιγαίου πρέπει προηγουμένως να ρωτήσουμε τους Τούρκους. Για να κάνει δηλώσεις για την τουρκική εισβολή και κατοχή στην Κύπρο ο υπουργός Άμυνας Νίκος Δένδιας πρέπει να πάρουμε πάλι την άδεια από τους Τούρκους. Για να αποχωρήσει η Δέσποινα Βανδή από συναυλία στο Τσεσμέ, στην οποία ανεμίζει η τουρκική σημαία με το πορτρέτο του σφαγέα των Ποντίων Ατατούρκ, πρέπει να πάρουμε άδεια από τους Τούρκους. Αλλιώς δεν επιτρέπεται. Για να διεκδικήσει πρωτάθλημα ο Παναθηναϊκός πρέπει να απολύσει τον Σέρβο προπονητή του και να προσλάβει έναν αποτυχημένο Τούρκο. Για να προαχθεί η ελληνοτουρκική φιλία πρέπει να ψηφίσουμε στον ΟΑΣΕ τον Τούρκο εμπνευστή της «Γαλάζιας πατρίδας». Αφού ψηφίσαμε προηγουμένως Τούρκο στον Διεθνή Οργανισμό Ναυτιλίας. Μέχρι και για να πάμε για ύπνο πρέπει να δούμε σε ελληνικό τηλεοπτικό σταθμό του τουρκικό σίριαλ του θέρους, τη «Μπαχάρ», και τα επεισόδια με την πεθερά της. Χωρίς μάλιστα να υπάρχει αμοιβαιότητα με ελληνικά σήριαλ στην τουρκική τηλεόραση. Ε, μπάστα.
Μετά την επίκυψη που έκανε ο Γεραπετρίτης στον Ερντογάν μέσα στο Προεδρικό (αν το είχε κάνει αυτό στην Ελλάδα της Μεταπολίτευσης, θα τον είχαν πετάξει από τα παράθυρα οι Κύπριοι αδελφοί μας) ακολουθεί πίσω του ένας ολόκληρος στρατός επωνύμων που κάνει διαρκώς επικύψεις. Μπορεί να συνεχιστεί αυτό για πολύ; Όχι, δεν μπορεί. Όλου του κόσμου τα κανάλια να έχεις μαζί σου μπουκωμένα για να δοξάζουν το σφιχταγκάλιασμα του θύτη με το θύμα, θα σου ξεφύγει μια Βανδή και θα τρέχεις. Σε αυτό το σημείο είμαστε. Ευτυχώς, δεν σκύβουν όλοι το κεφάλι για λίγες χιλιάδες τουρκικές λίρες. Σε καιρούς κυνισμού υπάρχουν απομεινάρια αξιοπρέπειας.