Πριν από μία βδομάδα είχα την τύχη να παρακολουθήσω το εκπληκτικό ρεσιτάλ βιολιού και πιάνου που έδωσαν ενώπιον 2.000 θεατών στην αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών ο Λεωνίδας Καβάκος και η Κινέζα Υuja Wang. Ανεβαίνοντας με τις κυλιόμενες σκάλες στον πρώτο όροφο του φαραωνικού κτιρίου, συνειδητοποίησα ότι την ίδια ακριβώς ώρα με το ρεσιτάλ η πρεσβεία της Αλβανίας στην Αθήνα παρέθετε δεξίωση σε άλλη αίθουσα του Μεγάρου, με την ευκαιρία της ημέρας ανεξαρτησίας της γειτονικής χώρας.
- Του ΜΑΝΩΛΗ ΚΟΤΤΑΚΗ
Οι υπάλληλοι της πρεσβείας στέκονταν μπροστά από μία πολυτελή ρεσεψιόν, πίσω από την οποία ήταν γραμμένο με τεράστια κεφαλαία φωσφοριζέ γράμματα το όνομα της γειτονικής χώρας (ALVANIA), και κατηύθυναν τους εκλεκτούς προσκεκλημένους τους στον χώρο της δεξίωσης. Οπου τους υποδέχονταν νέοι και νέες φορώντας τις παραδοσιακές ενδυμασίες της γειτονικής χώρας. Μερικές εκ των οποίων έμοιαζαν επικίνδυνα με αντίστοιχες ελληνικές, ηπειρώτικες παραδοσιακές φορεσιές. Πλήθος υπουργών της κυβερνήσεως Μητσοτάκη έδωσε το «παρών» εκείνη την ημέρα στη δεξίωση της πρεσβείας. Συνομίλησα με μερικούς εξ αυτών.
Αντιθέτως, στη συναυλία του νεοεκλεγέντος ακαδημαϊκού Καβάκου, πλην της Ελενας Ακρίτα και του Στέφανου Τζουμάκα, που προέρχονται από άλλους πολιτικούς χώρους, δεν διέκρινα κυβερνητικούς αξιωματούχους. Σκέφτηκα, κοιτάζοντας τη μεγάλη μαρκίζα με τα κεφαλαία γράμματα «Αλβανία», πόσο νερό έχει τρέξει στο αυλάκι από το 1990, όταν ενσωματώθηκαν στην ελληνική κοινωνία ένα εκατομμύριο Αλβανοί μετανάστες για να κάνει η κάποτε φτωχή Αλβανία δεξίωση στο… Μέγαρο. Γνωρίζω αρκετούς ταξιτζήδες, σερβιτόρους, ναυτικούς, δημοσιογράφους, ποιητές, παραγωγούς τηλεόρασης, επιχειρηματίες και έχω ακούσει τις ιστορίες τους. Πώς κατάφεραν σε αυτά τα 30 χρόνια που ρίζωσαν στην Ελλάδα να σταθούν στα πόδια τους. Σκέφτηκα, ακόμη, φευγαλέα αν η κυβέρνησή τους στα Τίρανα έχει τα ίδια αισθήματα με αυτά που έχουν πολλοί από αυτούς, οι οποίοι, παρά τα θρυλούμενα και τις εξαιρέσεις, αγάπησαν την Ελλάδα και δέθηκαν με αυτήν. Προσφάτως Αλβανίδα εργαζόμενη σε ιδιωτικό τηλεοπτικό σταθμό μού μιλούσε με λατρεία για το Ρέθυμνο, στο οποίο εγκαταστάθηκαν οι γονείς της έπειτα από μια στάση στη Βέροια.
Δυστυχώς, δεν χρειάστηκε να περάσει πολύς καιρός για να λυθεί η απορία μου. Η συμπεριφορά που επέδειξε ο πρωθυπουργός της Αλβανίας Εντι Ράμα στον Ελληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη κατά τη διάρκεια της παρουσίας του στη γειτονική χώρα τις προηγούμενες μέρες δείχνει ότι η ηγεσία της γείτονος υποφέρει από ένα αφόρητο σύμπλεγμα κατωτερότητας έναντι της Ελλάδας, η οποία στο μυαλό τους καταπίεσε την αλβανική κοινότητα όσα χρόνια ζει και προκόβει στην πατρίδα μας. Και αναδεικνύει πλέον έπειτα από 30 χρόνια δημοφιλείς τραγουδίστριες και ηθοποιούς, τους οποίους οι Ελληνες αγκαλιάζουμε χωρίς διακρίσεις.
Οσα συνέβησαν στα Τίρανα δυστυχώς δεν περιποιούν τιμή στη γειτονική χώρα, της οποίας ένα εκατομμύριο υπήκοοι ζουν και ευημερούν στην Ελλάδα, έχοντας πλήρη δικαιώματα. Δεν περιποιεί τιμή σε μία γειτονική χώρα, η οποία ζητά από την Ελλάδα να πληρώνει συντάξεις Αλβανών υπηκόων στο μέλλον και να τους αναγνωρίσει τα διπλώματα οδήγησης. Δεν περιποιεί τιμή σε μία γειτονική χώρα, η οποία φιλοδοξεί να ενταχθεί κάποτε στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Πώς φιλοδοξείς να γίνεις μέλος του κλαμπ των Βρυξελλών, κύριε (Δ)Ράμα, όταν οι αστυνομικές υπηρεσίες σου υποστηρίζουν δημοσίως ότι δεν μπορούν να εγγυηθούν την ασφάλεια του Ελληνα πρωθυπουργού, εάν αποφάσιζε να μεταβεί οδικώς στα μειονοτικά χωριά; Αν δεν μπορείς να εγγυηθείς την ασφάλεια ξένου ηγέτη φίλης χώρας της Ενώσεως, εκ των παλαιοτέρων μελών της, έχεις μούτρα και χτυπάς την πόρτα της Ενωσης;
Τα ειρωνικά σχόλια που έκανε ο Αλβανός πρωθυπουργός για την Ελλάδα και για τον Ελληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, καθώς και η ματαίωση της συμφωνημένης επίσκεψης του πρωθυπουργού στα μειονοτικά χωριά της Βορείου Ηπείρου (γεωγραφικός προσδιορισμός, όχι αλυτρωτικός) 30 ολόκληρα χρόνια μετά την τελευταία επίσκεψη του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη στην ίδια περιοχή, μπορούν να ιδωθούν με δύο τρόπους: Ο πρώτος είναι να σκεφτούμε και να χαράξουμε πολιτική αναλόγως τού ποια είναι τα αληθινά αισθήματα της αλβανικής ηγεσίας για την Ελλάδα. Οχι του αλβανικού λαού κατ’ ανάγκην. Της αλβανικής ηγεσίας. Τα αστειάκια για την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ενωση (τα οποία προφανώς και θα μπορούσε να τα κάνει εις βάρος μας ο πρόεδρος Γιούνκερ, ο οποίος είχε πει κάτι αντίστοιχο στο παρελθόν, αλλά όχι ο ηγέτης μιας χώρας η οποία απέχει από το ευρωπαϊκό κράτος δικαίου) δείχνουν ότι ο άνθρωπος όσο πιο ψηλός είναι τόσο πιο κοντός νιώθει. Και τόσο μεγαλύτερες ανοησίες λέει.
Η στήλη έχει κατά καιρούς ασκήσει κριτική στον Κυριάκο Μητσοτάκη για πτυχές της εξωτερικής του πολιτικής. Αλλά εδώ δεν πρόκειται για το πρόσωπο. Πρόκειται για την Ελλάδα. Οποιος νομίζει ότι μπορεί να παίζει «κομπολόι» τον πρωθυπουργό της Ελλάδας και να του λέει ειρωνικά κατάμουτρα ότι «τα σχόλιά μου δεν αφορούν τη σημερινή Ελλάδα αλλά τη χθεσινή», λες και η Ελλάδα διαχωρίζει το παρελθόν από το παρόν και το μέλλον της και δεν είναι κράτος με ενιαία Ιστορία, κάνει τεράστιο λάθος. Και μπορεί να το πληρώσει ακριβά αν βρεθεί ποτέ στο μέλλον Ελληνας ηγέτης που θα προκληθεί να δυσκολέψει την αποστολή εμβασμάτων Αλβανών υπηκόων από την Ελλάδα προς τις αλβανικές τράπεζες. Οποιος επίσης νομίζει πως μπορεί να ισχυρίζεται ότι μπορεί να χορτάσει τα μέλη της ελληνικής εθνικής μειονότητας στη Βόρειο Ηπειρο με τη μελλοντική παρουσία ενός πρωθυπουργού στην περιοχή τους, αθετώντας τις υποχρεώσεις που έχει θεσπίσει ο κρατικός προϋπολογισμός για αποζημιώσεις περιουσιών (αυτό είπε ο κύριος Ράμα), πάλι κάνει λάθος. Δεν ρεφάρονται έτσι οι υποχρεώσεις. Και, τέλος, όποιος νομίζει ότι μπορεί να μπει στην Ενωση χωρίς την Ελλάδα, κάνοντας διαρκώς διακοπές στη Μαρμαρίδα της Τουρκίας, πάλι κάνει λάθος. Την ελληνική σημαία θα αντικρίσει στο τραπέζι την κρίσιμη ώρα, όχι την τουρκική.
Βεβαίως, από την αναβολή της επίσκεψης του πρωθυπουργού στη Βόρειο Ηπειρο (έρχομαι στο δεύτερο) μπορεί να εξαχθεί ένα ενδιαφέρον συμπέρασμα για την ελληνική πλευρά. Η Αλβανία απαγόρευσε ντε φάκτο στην ουσία στον Ελληνα πρωθυπουργό να περιοδεύσει σε μια περιοχή επί της οποίας η Ελλάς δεν έχει αλυτρωτικές διαθέσεις. Και το απαγόρευσε ενώ η τελευταία επίσκεψη κορυφαίου Ελληνα αξιωματούχου στην περιοχή ήταν πριν από 30 χρόνια. Αντιθέτως, η Ελλάδα επιτρέπει πλέον σχεδόν σε μηνιαία βάση να επισκέπτονται τη Θράκη -επί της οποίας η Τουρκία έχει φανερά και απροκάλυπτα αλυτρωτικές διαθέσεις- κορυφαίοι Τούρκοι αξιωματούχοι, με επικεφαλής τον πρόεδρό της, τον πρόεδρο του Κοινοβουλίου της Εθνοσυνέλευσής της, τον υπουργό Εξωτερικών της, βουλευτές της, διπλωμάτες της κι άλλους. Θα μπορούσε και η Ελλάδα να επιβάλει αντίστοιχους περιορισμούς και απαγορεύσεις στην κινητικότητα Τούρκων αξιωματούχων στη Θράκη.
Στη διαμαρτυρία τους η απάντησή μας θα μπορούσε να είναι η εξής: «Κάνουμε στη Θράκη ό,τι κάνουν και οι φίλοι σας οι Αλβανοί για την ελληνική εθνική μειονότητα στη Βόρειο Ηπειρο. Γιατί διαμαρτύρεστε;» Πώς το βλέπετε εκεί στο Μαξίμου; Ωραία ιδέα δεν είναι;