Μνημονιακή ύφεση σε νεκρή αγορά

To χρονοδιάγραμμα των τριών εβδομάδων για το νέο lockdown είναι περισσότερο σχήμα λόγου παρά πολιτική βεβαιότητα. Πολύ περισσότερο, δεν είναι επιστημονική βεβαιότητα.

Η εισήγηση της επιτροπής Τσιόδρα προέβλεπε καθολικό lockdown ενός μήνα. Η κυβέρνηση επέλεξε να ανακοινώσει το deadline της 30ης Νοεμβρίου για λόγους (και πάλι) κυρίως επικοινωνιακούς. Διέρρευσε το κακό σενάριο, ανακοίνωσε το μη χειρότερο, και ενδιαμέσως άρχισε να καλλιεργεί το έδαφος για παράταση των περιοριστικών μέτρων «εάν και όσο χρειαστεί».

Στην πραγματικότητα, οι ειδικοί – εντός και εκτός επιτροπής του υπουργείου Υγείας – θεωρούν ότι πλήρως ανοιχτή κοινωνία και οικονομία δεν μπορεί να (ξανα)υπάρξει πριν, τουλάχιστον, από την άνοιξη του 2021. Περιμένουν κορύφωση της επιδημιολογικής καμπύλης εντός αυτής της εβδομάδας, ελπίζουν σε σταθεροποίηση το επόμενο δεκαήμερο και, υπό την προϋπόθεση πως θα ισορροπήσει και η αναλογία εισαγωγών και εξιτηρίων στα νοσοκομεία, βλέπουν πιθανή την επιστροφή στα 400 με 500 ημερήσια κρούσματα ημερησίως στις αρχές με μέσα Δεκεμβρίου. Αυτό είναι και το όριο που υποδεικνύουν οι περισσότεροι λοιωξιολόγοι ως επίπεδο ασφαλείας για την έναρξη άρσης των περιορισμών..

Με αυτά τα δεδομένα, το κυβερνητικό σχέδιο – στον βαθμό που υπάρχει – προβλέπει αυτή τη στιγμή ένα μοντέλο rotation: Κυλιόμενο άνοιγμα και κλείσιμο της οικονομίας, αναλόγως της πορείας της επιδημίας και της αντοχής του ΕΣΥ, έως τον Μάρτιο με Απρίλιο. Ο καθηγητής Δημοσθένης Σαρηγιάννης μίλησε χθες για ένα μοντέλο «21 ημέρες κλειστά – 15 ημέρες ανοιχτά», το οποίο θα πρέπει να εφαρμοστεί τρεις με τέσσερις φορές διαδοχικά.

Δεν είναι βέβαιο πως η συγκεκριμένη πρόταση θα εφαρμοστεί αυτούσια, είναι όμως δεδομένο πως κοντά σ’ αυτή την γραμμή θα βρίσκεται το γενικό πλαίσιο. Με δεδηλωμένη – μέχρι στιγμής τουλάχιστον – την πρόθεση της κυβέρνησης, η άρση των περιορισμών να είναι μερική και σταδιακή. Η εν λόγω πρόθεση είναι τον Δεκέμβριο να ανοίξουν πρώτα τα σχολεία (Γυμνάσια και Λύκεια), μετά το λιανεμπόριο και τελευταία η εστίαση.  Και μετά τα Χριστούγεννα να επανέλθουν κάποιοι, ή και όλοι, οι περιορισμοί.

To εγχείρημα είναι υψηλού ρίσκου, με δεδομένους τους ρυθμούς στους οποίους ήδη τρέχει η ύφεση. Στο υπουργείο Οικονομικών, με συντηρητικούς υπολογισμούς, γράφουν ήδη απώλεια τζίρου από την αγορά τουλάχιστον 7 δις για τον Νοέμβριο. Και ξαναγράφουν τον προϋπολογισμό εκτιμώντας την επιπλέον συρρίκνωση του ΑΕΠ μόνον κατά τον τρέχοντα μήνα πάνω από το 2%. Δηλαδή, ο προϋπολογισμός ξαναγράφεται με σενάριο ετήσιας ύφεσης για το 2020 πάνω από 10%. Στην αξιωματική αντιπολίτευση φοβούνται ότι το τελικό ποσοστό μπορεί να είναι και 12%. Την ίδια ώρα το έλλειμμα έχει φθάσει στο 10% και το χρέος έχει εκτιναχθεί πάνω από το 200% του ΑΕΠ.

Οι αριθμοί είναι πολεμικοί. Το 2011, στην χειρότερη χρονιά των Μνημονίων, η ύφεση ήταν 7,2%, και το 2012 ήταν 6,4%. Με την συρρίκνωση 10% για εφέτος που υπολογίζει το υπουργείο Οικονομικών το ΑΕΠ θα συρρικνωθεί κοντά στα 165 δις ευρώ. Όπως γράφει και η «Καθημερινή», το ΑΕΠ θα φθάσει στα επίπεδα του 2002 – δηλαδή, η οικονομία θα γυρίσει 18 χρόνια πίσω.

Και θα είναι επίσης η μόνη οικονομία στα παγκόσμια χρονικά που μέσα σε μια δεκαετία θα έχει καταγράψει συρρίκνωση 33%. Δεν υπάρχει προηγούμενο, δεν υπάρχει manual και, μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει και σχέδιο για την αναστροφή μιας οικονομικής κατάρρευσης τέτοιας εμβέλειας.

Και, κόντρα στο κυβερνητικό αφήγημα, δεν «συμβαίνει σε όλη την Ευρώπη» – συμβαίνει μόνον στην Ελλάδα…