Νέο ρεκόρ υποτίμησης καταγράφει σήμερα η τουρκική λίρα έναντι των ξένων νομισμάτων, με το ευρώ να πλησιάζει επικίνδυνα τις 10 λίρες πλέον, ενώ οικονομολόγοι αποκαλύπτουν ότι ο πληθωρισμός στην Τουρκία είναι σχεδόν τέσσερις φορές μεγαλύτερος από το επίσημο ποσοστό που ανακοινώθηκε τον Σεπτέμβριο.
Οι τιμές καταναλωτή αυξήθηκαν κατά 3,61% τον προηγούμενο μήνα σε σύγκριση με τον Αύγουστο, έναντι της αύξησης 0,97% που ανέφερε η Τουρκική Στατιστική Υπηρεσία, σύμφωνα με την ανεξάρτητη ομάδα έρευνας για τον πληθωρισμό (ENAG).
«Παρατηρήσαμε διαφορές τιμών σε όλα σχεδόν τα προϊόντα στο καλάθι», δήλωσε ο Βεϊσέλ Ουλουσόι, επικεφαλής της ομάδας και καθηγητής σε πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης, σε συνέντευξή του στο Reuters. Η ομάδα έρευνας ENAG αποτελείται από ακαδημαϊκούς από τουρκικά πανεπιστήμια.
Ο πληθωρισμός στην Τουρκία ήταν 11,8% το Σεπτέμβριο, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία. Ορισμένοι οικονομολόγοι και εγχώριοι σχολιαστές αμφισβήτησαν την αξιοπιστία των αριθμών, με τους τελευταίους να δίνουν συγκεκριμένα στοιχεία για αλλαγές στις τιμές των προϊόντων στα ράφια των σουπερμάρκετ.
Επίσης, η τιμή των tablet και των υπολογιστών αυξήθηκε περισσότερο από 30% τον Σεπτέμβριο από τον Αύγουστο λόγω του νέου ανοίγματος των σχολείων. Τα επίσημα στοιχεία έκαναν λόγο μόνο για 4% αύξηση.
Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας έχει διατηρήσει τα επιτόκια κάτω από τον πληθωρισμό φέτος, καθώς η κυβέρνηση ενθάρρυνε το δανεισμό, ειδικά από τις κρατικές τράπεζες, με σκοπό την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης. Ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αντικατέστησε τον επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας πέρυσι επειδή δεν υποστήριξε την κυβερνητική πολιτική.
Ο Ερντογάν έχει επίσης απολύσει περίπου δώδεκα ανώτερους αξιωματούχους στην Τουρκική Στατιστική Υπηρεσία με διάταγμα εδώ και δύο χρόνια που αναδείχθηκε στην προεδρία της χώρας. Αυτό προκάλεσε υποψίες ότι το θεσμικό όργανο έχει συμβιβαστεί πολιτικά.
Δημοσιεύματα το 2018 ανέφεραν ότι η Στατιστική Υπηρεσία διατάζει τους λιανοπωλητές να μειώνουν προσωρινά τις τιμές, προτού εμφανιστούν οι υπάλληλοι για να συλλέξουν δεδομένα.
Ο ετήσιος πληθωρισμός στην Τουρκία παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητος τους τελευταίους 3 μήνες ακόμη και μετά τη λίρα που έφτασε σε νέα ρεκόρ υποτίμησης. Πολλοί Τούρκοι πουλούν λίρες για να αγοράσουν δολάρια, ευρώ και χρυσό, προτού «εξανεμισθούν» οι λίρες τους.
Πρέπει να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη προς την οικονομία, δήλωσε ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Αλί Μπαμπατζάν, ο οποίος όριζε την οικονομία της Τουρκίας υπό τον Ερντογάν μεταξύ 2002 και 2015, εκτός από μια σύντομη περίοδο ως υπουργός Εξωτερικών. Είναι τώρα επικεφαλής ενός αντιπάλου πολιτικού κόμματος DEVA.
Ο Μπαμπατζάν μίλησε λίγες ώρες μετά την απομάκρυνση με εντολή Ερντογάν δέκα επικεφαλής της Τουρκικής Στατιστικής Υπηρεσίας, μεταξύ των οποίων στην Κωνσταντινούπολη, την Αττάλεια, την Προύσα (βιομηχανική πόλη της Τουρκίας) και το Ικόνιο (το κέντρο παραγωγής στην Ανατολία). Δεν παρείχε καμία εξήγηση για τις απολύσεις.
Επικεφαλής Τουρκικής Στατιστικής Υπηρεσίας είναι ο Μοχάμεντ Τζαχίτ Σιρίν. Διορίστηκε το Μάιο και είναι παντρεμένος με την ιδιωτική γραμματέα της συζύγου του Ερντογάν, Εμινέ. Ο πρόεδρος ήταν κουμπάρος στο γάμο του ζευγαριού τον περασμένο Ιούνιο.