Δελτίο καιρού και από τον… Άρη

Χάρη στα επιστημονικά όργανα του ρομποτικού εργαστηρίου InSight της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), το οποίο έχει «παρκάρει» στο γειτονικό πλανήτη από το Νοέμβριο του 2018, το κοινό στη Γη -αφού ακόμη δεν υπάρχουν κάτοικοι στον Άρη- μπορεί να έχει ένα καθημερινό αρειανό μετεωρολογικό δελτίο στη διεύθυνση: https://mars.nasa.gov/insight/weather.

Τα στοιχεία που στέλνει το ρομποτικό εργαστήριο, περιλαμβάνουν τη θερμοκρασία, την ισχύ του ανέμου και την πίεση του αέρα στην μεγάλη πεδιάδα Elysium Planitia, λίγο βόρεια από τον ισημερινό του Άρη, όπου βρίσκεται το InSight. Για παράδειγμα, την περασμένη Κυριακή, η θερμοκρασία κυμάνθηκε από μείον 17 έως μείον 95 βαθμούς Κελσίου, ενώ φυσούσε νοτιοδυτικός άνεμος με ταχύτητα έως 37,8 μιλίων την ώρα (σχεδόν 17 μέτρων το δευτερόλεπτο). Αυτή την εποχή στο βόρειο ημισφαίριο του Άρη, όπου βρίσκεται το InSight, επικρατεί χειμώνας.

Χάρη στους εξελιγμένους αισθητήρες του (οι περισσότεροι ευρωπαϊκής κατασκευής), το InSight είναι σε θέση να παράγει πληροφορίες για τον καιρό όλο τη μέρα και τη νύχτα και να τις στέλνει καθημερινά στη Γη (η μέρα στον Άρη λέγεται «σολ» και διαρκεί περίπου 24 ώρες και 39 λεπτά). Επειδή το InSight θα λειτουργήσει τουλάχιστον για τα επόμενα δύο χρόνια, οι επιστήμονες για πρώτη φορά θα έχουν την ευκαιρία να μελετήσουν τόσο λεπτομερώς τις εποχικές διακυμάνσεις στον «κόκκινο» πλανήτη.

Το μετεωρολογικό δελτίο, που προσελκύει το ενδιαφέρον τόσο των μετεωρολόγων όσο και του κοινού, «σου δίνει μια αίσθηση ότι επισκέπτεσαι ένα εξωγήινο μέρος. Ο ‘Αρης έχει οικεία ατμοσφαιρικά φαινόμενα, που όμως δεν παύουν να είναι αρκετά διαφορετικά από εκείνα στη Γη», δήλωσε ο Ντον Μπάνφιλντ του Τμήματος Αστρονομίας του Πανεπιστημίου Κορνέλ της Νέας Υόρκης, ο οποίος είναι επικεφαλής της νέας μετεωρολογικής υπηρεσίας του InSight. «Σε σχέση με τον Άρη, ο καιρός στη Γη είναι αρκετά πιο χαοτικός».

Για παράδειγμα, αντίθετα με τη Γη, οι επιστήμονες έχουν παρατηρήσει στον ‘Αρη πολλούς μεγάλους ανεμοστρόβιλους (dust devils). «Στροβιλίζονται με ταχύτητα σχεδόν 60 μιλίων την ώρα και ταρακουνάνε το InSight, κάτι που έχουμε δει συχνά. Στη Γη οι ανεμοστρόβιλοι της ερήμου έχουν συνήθως διάμετρο 15 μέτρων και ύψος σχεδόν ενός χιλιομέτρου, αλλά στον ‘Αρη μπορεί να φθάσουν σε ύψος τα πέντε έως δέκα χιλιόμετρα και σε διάμετρο τα 100 μέτρα ή και περισσότερα», δήλωσε ο Μπάνφιλντ.

Παρατηρήσεις για τον καιρό στον Άρη, όχι όμως τόσο αναλυτικές, κάνουν επίσης οι δορυφόροι που κινούνται σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη, καθώς και το μοναδικό πλέον ρόβερ σε λειτουργία, το Curiosity της NASA. Το InSight έχει αρχίσει να εγκαθιστά τα όργανά του στην αρειανή επιφάνεια, ώστε να αρχίσει να μελετά γεωλογικά το εσωτερικό του πλανήτη για πρώτη φορά.