Πολλές αμερικανικές εταιρείες διαμαρτύρονται για τη γραφειοκρατία και τις πελατειακές σχέσεις στην Κίνα και αισθάνονται την αυξανόμενη πίεση από την τοπική αγορά εργασίας.
Όταν η Starbucks άνοιξε το πρώτο της κατάστημα στο Πεκίνο το 1999, η εταιρεία δεν πουλούσε απλώς καφέ, αλλά έναν «αμερικανικό τρόπο ζωής». Ο όμιλος με έδρα το Σιάτλ επεκτάθηκε γρήγορα και κυριάρχησε στην κινεζική αγορά για καφέ υψηλής ποιότητας.
Ωστόσο, το προβάδισμα αυτό έχει συρρικνωθεί σημαντικά. Κινέζοι ανταγωνιστές, όπως η Luckin Coffee και η Manner, έχουν ξεπεράσει τη Starbucks σε αριθμό καταστημάτων και κερδίζουν όλο και μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς χάρη στην επιθετική τιμολόγηση και την καλύτερη κατανόηση των συνηθειών των Κινέζων καταναλωτών.
Η Luckin Coffee, για παράδειγμα, πραγματοποιεί πάνω από το 90% των πωλήσεών της μέσω της εφαρμογής της, ενώ η Starbucks εξακολουθεί να βασίζεται στην προσέλευση των πελατών στα καταστήματά της. Οι Financial Times ανέφεραν πρόσφατα ότι οι πωλήσεις της Starbucks στην Κίνα υποχώρησαν κατά σχεδόν 19% στα 3 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ (2,58 δισεκατομμύρια ευρώ) μεταξύ 2021 και 2024. Σύμφωνα με την Euromonitor International, το μερίδιο αγοράς της έπεσε από το 34% στο 14% (2024) τα τελευταία πέντε χρόνια.
Η Starbucks ανακοίνωσε αυτόν τον μήνα ότι θα πουλήσει το 60% των δραστηριοτήτων της στην Κίνα σε μια ιδιωτική εταιρεία επενδύσεων με έδρα το Χονγκ Κονγκ. Η συμφωνία ύψους 4 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ με την Boyu Capital δημιουργεί μια κοινοπραξία, στην οποία η Starbucks θα διατηρήσει το 40% των μετοχών.
Οι κινεζικές μάρκες σε άνοδο
Παράλληλα, η Burger King ανακοίνωσε πρόσφατα μια νέα κοινοπραξία με έναν εταίρο από το Πεκίνο. Η εταιρεία πούλησε πλειοψηφικό μερίδιο έναντι 350 εκατ. δολαρίων, προκειμένου να επεκταθεί από 1.250 σε πάνω από 4.000 καταστήματα έως το 2035. Αλλά δεν είναι μόνο οι αμερικανικές εταιρείες που επηρεάζονται. Η γαλλική εταιρεία λιανικής πώλησης αθλητικών ειδών Decathlon σχεδιάζει επίσης να πουλήσει περίπου το 30% των κινεζικών δραστηριοτήτων της, αξίας περίπου 1,5 δισ. ευρώ. Η πίεση από τον τοπικό ανταγωνισμό αυξάνεται.
«Πολλές παγκόσμιες μάρκες έχουν αρχίσει να χάνουν τη δύναμη της μάρκας στην Κίνα», δήλωσε στην DW ο Σένι Λιν, λέκτορας στο Insead Business School. «Η ευελιξία και η προσαρμοστικότητα είναι οι νέοι παράγοντες επιτυχίας».
Ενδείξεις της εξαιρετικά ανταγωνιστικής κινεζικής αγοράς καταναλωτικών αγαθών αποτελούν οι 129 μάρκες ηλεκτρικών οχημάτων, οι περισσότερες από 50.000 αλυσίδες καφέ και τα περισσότερα από 400.000 καταστήματα με τσάι φούσκες σε εθνικό επίπεδο. Επεκτείνονται και στον τομέα της υψηλής ποιότητας και προσφέρουν ανταγωνιστικές τιμές.
Αρκετοί Αμερικανοί κατασκευαστές έχουν αναδιοργανώσει τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού τους μετά την πανδημία COVID-19. Η κρίση είχε αποκαλύψει την υπερβολική εξάρτηση από έναν μόνο προμηθευτή παραγωγής και εξαρτημάτων. Η Apple μετέφερε μέρος της παραγωγής του iPhone στην Ινδία, ενώ η Nike επέκτεινε την παραγωγή σε αγορές με χαμηλότερο κόστος στη Νοτιοανατολική Ασία.
Η εμπιστοσύνη μειώνεται
Η επιχειρηματική εμπιστοσύνη των ΗΠΑ στην Κίνα έχει επίσης φτάσει σε ιστορικά χαμηλό επίπεδο. Σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε το Εμπορικό Επιμελητήριο των ΗΠΑ AmCham Shanghai τον Σεπτέμβριο του 2025, μόνο το 41% των εταιρειών είναι αισιόδοξες για τα επόμενα πέντε χρόνια.
Οι αμερικανικές εταιρείες επιθυμούν να μειώσουν την εξάρτησή τους από την Κίνα, εν μέρει λόγω των προβλημάτων με τους δασμούς.
Ιστορικά πάντως οι κοινοπραξίες αποτελούσαν τη χρυσή τομή για την είσοδο στην κινεζική αγορά. Ήταν επίσης υποχρεωτικές από τον νόμο τη δεκαετία του 1990. Ωστόσο, οι συμφωνίες αυτές κρύβουν κινδύνους λόγω της ασυνεπούς εφαρμογής των κανονιστικών διατάξεων, του περιορισμένου ελέγχου των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και της συνεχούς απειλής της πνευματικής ιδιοκτησίας. Η πλήρης ξένη ιδιοκτησία στο λιανικό εμπόριο επιτρέπεται μόνο από το 2022.
Για πολλές αμερικανικές εταιρείες, ο μεγαλύτερος κίνδυνος δεν είναι ο ανταγωνισμός, αλλά η πλήρης απόσυρση από την Κίνα. Η απομάκρυνση από τη μεγαλύτερη καταναλωτική αγορά του κόσμου θα σήμαινε την εγκατάλειψη της μακροπρόθεσμης ανάπτυξης.
www.bankingnews.gr