Μέσα στον πανικό, Ουκρανοί και οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, προσπάθησαν να τροποποιήσουν το 28 σημείων ειρηνευτικό σχέδιο του προέδρου Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, το οποίο θεωρούσαν ότι ήταν προϊόν συνεργασίας με τον Πούτιν.
Φαίνεται ότι τα κατάφεραν, καθώς Αμερικανοί και Ουκρανοί αξιωματούχοι ανέφεραν πρόοδο, με κάποιες αδιευκρίνιστες αλλαγές στο σχέδιο, σημειώνουν οι New York Times και αφού παρέκαμψαν τα φλέγοντα ζητήματα.
Μάλιστα με την ολοκλήρωση των εργασιών στην Γενεύη, την Δευτέρα, έγινε λόγος για νέο σχέδιο ειρήνευσης, προϊόν συνεργασίας Αμερικανών και Ουκρανών, αυτή την φορά, το οποίο θα υποβληθεί προς έγκριση στους προέδρους των δύο χωρών.
Τι θα ήταν νίκη για την Μόσχα
Ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν, έχει «καθίσει πίσω» και παρακολουθεί, σημειώνουν οι New York Times. Για τον Ρώσο ηγέτη, ένα φιλορωσικό ειρηνευτικό σχέδιο που κατοχυρώνει μίας διαρκώς υποταγμένη και ευάλωτη Ουρανία θα ήταν μια νίκη. Το ίδιο και μια αποτυχημένη διαδικασία που θα οδηγούσε τον Τραμπ να αποσύρει την εναπομείνασα υποστήριξη προς την Ουκρανία και να επιτείνει την αντιπαράθεση με τους Ευρωπαίους συμμάχους
Ο Πούτιν παρενέβη την Παρασκευή, σημειώνοντας ότι το σχέδιο των 28 σημείων θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για μια τελική ειρηνευτική συμφωνία, υπό την προϋπόθεση «ουσιαστικής και με νόημα συζήτησης», αλλιώς η Ρωσία θα μπορούσε να συνεχίσει να επιβάλλει τη θέση της στην Ουκρανία με τη βία.
Το μήνυμα που εξέπεμψε ήταν: «Το αυταρχικό σύστημά μου μπορεί να αντέξει περισσότερο από τους πόρους και τη θέληση των αντιπάλων μου».
Τα όρια της Ρωσίας
Η ικανότητα του Πούτιν να συνεχίσει τον πόλεμο δεν είναι απεριόριστη. Η οικονομία του αντιμετωπίζει δυσκολίες, ιδιαίτερα μετά από σημαντική πτώση των εσόδων από το πετρέλαιο, που επιδεινώθηκε από τις πρόσφατες κυρώσεις της κυβέρνησης Τραμπ. Η Μόσχα αυξάνει τους φόρους για να καλύψει τον πολεμικό προϋπολογισμό και έχει περικόψει τον στρατιωτικό προϋπολογισμό της επόμενης χρονιάς. Οι ρωσικές δυνάμεις έχουν την πρωτοβουλία στο πεδίο της μάχης, αλλά η προέλαση είναι αργή και κοστίζει ανθρώπινες ζωές και υλικό, σημειώνουν οι New York Times.
Παρόλα αυτά, ο Πούτιν πιστεύει ότι, σε σύγκριση με την Ουκρανία, ο χρόνος είναι με το μέρος του. Φαίνεται ικανοποιημένος αν αφήσει τη διαδικασία ειρήνης να πετύχει ή να αποτύχει, την ώρα που Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι, βρίσκεται υπό τεράστια πίεση σε πολλά μέτωπα, καθώς ο Τραμπ τον πιέζει να αποδεχθεί ένα ειρηνευτικό σχέδιο έως την Πέμπτη.
Η κατάσταση στο πεδίο της μάχης επιδεινώνεται με ολοένα ταχύτερο ρυθμό για την Ουκρανία. Ο Ζελένσκι έχει αποδυναμωθεί εσωτερικά από ένα διογκούμενο σκάνδαλο διαφθοράς. Και η Ουκρανία ξεμένει από τα χρήματα που χρειάζεται για να διατηρήσει την άμυνα και την οικονομία της. Οι σύμμαχοί της Ευρωπαίοι, διστάζουν να χρησιμοποιήσουν δισεκατομμύρια δολάρια από τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για τη χρηματοδότηση του Κιέβου.
Με αυτές τις συνθήκες ο Τραμπ αύξησε την πίεση κατηγορώντας τον Ζελένσκι το περασμένο Σαββατοκύριακο ότι δείχνει «ΜΗΔΕΝΙΚΗ ΕΥΓΝΩΜΟΣΥΝΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ ΜΑΣ», ώστε να τον αναγκάσει να δεχτεί το σχέδιο 28 σημείων. Το οποίο μάλιστα προέβλεπε ειδική προστασία για τη ρωσική γλώσσα και τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία.
Κρίσιμο το εδαφικό και για τον Πούτιν
Από την άλλη ο Πούτιν το παρουσίασε σαν να είχε ήδη κάνει παραχωρήσεις. Είπε ότι όταν συναντήθηκε με τον Τραμπ τον Αύγουστο στην Αλάσκα, οι Αμερικανοί είχαν ζητήσει από τους Ρώσους να δείξουν ευελιξία, και ότι εκείνος ήταν «έτοιμος» να το κάνει.
Με αυτό, ο Πούτιν πιθανότατα αναφερόταν στο ζήτημα της επικράτειας. Οι Ρώσοι διαπραγματευτές εγκατέλειψαν την αρχική απαίτηση η Ουκρανία να παραδώσει το σύνολο των τεσσάρων περιοχών που η Μόσχα «προσάρτησε» το 2022, παρότι δεν ελέγχει μεγάλα τμήματα εκείνων των εδαφών, συμπεριλαμβανομένων δύο πρωτευουσών περιοχών.
Το εδαφικό είναι μείζον ζήτημα και για την Ρωσία. Επειδή ο Πούτιν έχει παρουσιάσει τον πόλεμό του στο εσωτερικό ως επιχείρηση διάσωσης για τους ρωσόφωνους κατοίκους του Ντονέτσκ και του γειτονικού Λουγκάνσκ, θα ήταν δύσκολο να παρουσιάσει μια νίκη στο εσωτερικό, η οποία όμως δεν θα περιλαμβάνει την κατάληψη του υπόλοιπου Ντονέτσκ. Η Ρωσία ήδη ελέγχει το Λουγκάνσκ.
Ο Στέφαν Μάιστερ, αναλυτής της Ρωσίας στο Γερμανικό Συμβούλιο Διεθνών Σχέσεων, είπε ότι μένει να φανεί εάν ο Πούτιν θα ήταν διατεθειμένος να συμβιβαστεί. Ο Πούτιν μπορεί, είπε ο Μάιστερ, να στοχεύει στο να απομακρύνει τον Τραμπ από τους Ουκρανούς και τους Ευρωπαίους, αφήνοντας στη Ρωσία έναν ευκολότερο δρόμο για να υποτάξει την Ουκρανία δια της βίας.
«Ο υπολογισμός του Πούτιν είναι ότι ελπίζει πως ο Τραμπ θα εκνευριστεί με τον Ζελένσκι και θα κάνει πίσω σε κάθε είδους υποστήριξη, και αν δεν υπάρχουν ανταλλαγή πληροφοριών ή πυραύλοι μεγάλου βεληνεκούς, οι Ευρωπαίοι δεν μπορούν να τα αναπληρώσουν», είπε ο Μάιστερ. Τελικά, κατέληξε ο Μάιστερ, ο Πούτιν «θέλει να σπάσει την Ουκρανία».
Οι κόκκινες γραμμές της Ευρώπης
Το BBC όμως σημειώνει ότι η Ευρώπη έχει 3 κόκκινες γραμμές: Πρώτον, τα «σύνορα της Ουκρανίας δεν μπορούν να αλλάξουν με τη βία», όπως δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, την ώρα που υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι των ΗΠΑ και της Ευρώπης συνομιλούσαν στην Γενεύη.
«Δεύτερον, ως κυρίαρχο έθνος, δεν μπορεί να έχει περιορισμούς στις ένοπλες δυνάμεις της ώστε να είναι ευάλωτη σε μελλοντικές επιθέσεις. Κάτι τέτοιο θα υπονόμευε την ευρωπαϊκή ασφάλεια», πρόσθεσε επίσης η φον ντερ Λάιεν και κατέληξε:
«Τρίτον, πρέπει να αντικατοπτρίζεται πλήρως ο κεντρικός ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην εξασφάλιση της ειρήνης για την Ουκρανία. Η Ουκρανία πρέπει να είναι ελεύθερη και κυρίαρχη να επιλέξει το δικό της πεπρωμένο και θέλει να είναι ευρωπαϊκό πεπρωμένο». Αυτό σημαίνει ανασυγκρότηση της Ουκρανίας και ένταξή της στην ενιαία αγορά και την αμυντική βιομηχανική βάση της Ευρώπης.