Η κυβέρνηση Maduro κατήγγειλε την κίνηση ως πρόκληση και απειλή της Βενεζουέλας, υποστηρίζοντας ότι η Ουάσιγκτον «αναζητά προσχήματα για στρατιωτική εμπλοκή»
Η κατάσταση στη Λατινική Αμερική εισέρχεται σε νέα, κρίσιμη φάση: το υπερσύγχρονο αεροπλανοφόρο USS Gerald R. Ford κατέφθασε στην Καραϊβική, συνοδευόμενο από πλοία και υποβρύχια της ομάδας κρούσης του, ενισχύοντας θεαματικά την αμερικανική στρατιωτική παρουσία στα ανοιχτά της Βενεζουέλας.
H αποστολή εντάσσεται στη ζώνη ευθύνης της United States Southern Command (SOUTHCOM), με επίσημη αιτιολογία την «καταπολέμηση διακρατικού εγκλήματος και παράνομων δραστηριοτήτων» στην περιοχή. Ωστόσο, η χρονική συγκυρία και το μέγεθος της ανάπτυξης αφήνουν ελάχιστες αμφιβολίες ότι πρόκειται για επίδειξη ισχύος ή και στρατιωτική επέμβαση, εναντίον της κυβέρνησης του Nicolas Maduro.
Το Gerald R. Ford, το μεγαλύτερο αεροπλανοφόρο στον κόσμο με πάνω από 5.000 μέλη πληρώματος και δεκάδες μαχητικά F/A-18 Super Hornet, αποτελεί τη «ναυαρχίδα» του αμερικανικού στόλου.
Η παρουσία του σε απόσταση μικρότερη των 500 ναυτικών μιλίων από τις ακτές της Βενεζουέλας αλλάζει τα επιχειρησιακά δεδομένα: για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες, οι ΗΠΑ αναπτύσσουν τόσο ισχυρή ναυτική δύναμη σε περιοχή που θεωρείται «ζώνη κρίσης».
Πηγές του Πενταγώνου, τις οποίες επικαλείται το Reuters, αναφέρουν ότι η ομάδα κρούσης έχει εντολή να «παρακολουθεί και να αποτρέπει» κινήσεις που θα μπορούσαν να απειλήσουν «την ασφάλεια της περιοχής και των συμμάχων των ΗΠΑ».
Οργισμένη αντίδραση από το Καράκας
Η κυβέρνηση Maduro κατήγγειλε την κίνηση ως πρόκληση και απειλή της Βενεζουέλας, υποστηρίζοντας ότι η Ουάσιγκτον «αναζητά προσχήματα για στρατιωτική εμπλοκή». Το υπουργείο Εξωτερικών της Βενεζουέλας έκανε λόγο για «κατάφωρη παραβίαση των διεθνών κανόνων και του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ».
Την ίδια ώρα, ρωσικά και κινεζικά μέσα μεταδίδουν ότι η Μόσχα και το Πεκίνο «παρακολουθούν στενά» την εξέλιξη, χωρίς να αποκλείουν «αντίμετρα» σε περίπτωση περαιτέρω κλιμάκωσης.
Ο πραγματικός λόγος
Ο πραγματικός λόγος για τη συγκέντρωση της αμερικανικής στρατιωτικής δύναμης γύρω από τη Βενεζουέλα δεν κρύβεται πίσω από τις ρητορικές περί «καταπολέμησης των ναρκωτικών» ή «προστασίας των συμμάχων». Αυτό που καθοδηγεί σε μεγάλο βαθμό τις αποφάσεις της Ουάσιγκτον είναι η επιδίωξη του ελέγχου των ενεργειακών πόρων — και πρώτα απ’ όλα του πετρελαίου της Βενεζουέλας. Η χώρα διαθέτει από τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο· σε μια περίοδο γεωπολιτικής ρευστότητας και αναζήτησης ενεργειακής ασφάλειας, αυτό την καθιστά στρατηγικό στόχο.
Η παρουσία αεροπλανοφόρων, βομβαρδιστικών και ειδικών δυνάμεων λειτουργεί ως μοχλός πίεσης που μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγή καθεστώτος, οικονομικό έλεγχο ή αναδιαπραγμάτευση συμβάσεων ενέργειας με όρους ευνοϊκούς για τα συμφέροντα των ΗΠΑ.
Επιπλέον, ο έλεγχος των θαλάσσιων δρόμων και των λιμανιών μέσω στρατιωτικής ισχύος διευκολύνει την πρόσβαση στις εξαγωγές υδρογονανθράκων και περιορίζει τη δυνατότητα τρίτων κρατών να παρέμβουν.
Δύο γίγαντες στο πλευρά της Βενεζουέλας
Η Ρωσία είναι στρατηγικός σύμμαχος της Βενεζουέλας, της χώρας που αποτελεί για τις ΗΠΑ έναν από τους πιο αντιπάλους στην περιοχή της Λατινικής Αμερικής. Οι τελευταίες πληροφορίες δείχνουν ότι η Μόσχα προχωρά στην παράδοση προηγμένων όπλων στη Βενεζουέλα, με τον Alexei Zhuravlev, αναπληρωτή πρόεδρο της Επιτροπής Άμυνας της Ρωσικής Δούμας, να αποκαλύπτει ότι η Ρωσία προμηθεύει τη Βενεζουέλα με κάθε είδους στρατιωτικό υλικό, από μικρά όπλα μέχρι αεροπλάνα. Μάλιστα, φέρεται να εξετάζεται σοβαρά η προμήθεια του πυραύλου Oreshnik, ενός πυραύλου υπερηχητικής ταχύτητας με δυνατότητες πυρηνικής εκτόξευσης, ο οποίος θεωρείται άτρωτος από τα δυτικά αμυντικά συστήματα.
Αυτός ο πύραυλος, με εμβέλεια σχεδόν 5.500 χιλιομέτρων, μπορεί να πλήξει περιοχές των ΗΠΑ, γεγονός που στέλνει σαφές μήνυμα στην Ουάσινγκτον ότι η Ρωσία έχει πλέον τη δυνατότητα να απειλήσει άμεσα το έδαφος των ΗΠΑ από το έδαφος της Βενεζουέλας. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι Ρώσοι ήδη εξοπλίζουν τη Βενεζουέλα με τα αεροσκάφη Su-30MK2, τα οποία αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της αεροπορίας της Βενεζουέλας και την καθιστούν μία από τις πιο ισχυρές αεροπορικές δυνάμεις της περιοχής.
Η Ρωσία φαίνεται να προσπαθεί να αμφισβητήσει την κυριαρχία των ΗΠΑ στη Δυτική Ημισφαίριο, κάτι που δεν έχει συμβεί από την εποχή της Κρίσης των Πυραύλων στην Κούβα το 1962. Με τις προμήθειες στρατηγικών όπλων στη Βενεζουέλα, η Ρωσία δείχνει ότι είναι έτοιμη να προκαλέσει την «Δόγμα Μονρόε», που απαγορεύει σε οποιαδήποτε ξένη δύναμη να επεμβαίνει στην περιοχή της Αμερικής.
Επιπλέον, η ρωσική ενίσχυση της Βενεζουέλας με πυραυλικά συστήματα όπως τα S-300VM και Pantsir-S1, καθώς και με τα αντιπλοϊκά Kh-31, ενισχύει το στρατηγικό βάθος της χώρας στη Λατινική Αμερική. Όλα αυτά τα όπλα δημιουργούν μια πραγματική απειλή για τις ΗΠΑ και τα συμφέροντά τους στην περιοχή, ενώ παράλληλα στέλνουν ένα σαφές μήνυμα προς τη Δύση ότι η Ρωσία έχει τη δυνατότητα να αντιδράσει σε οποιαδήποτε κίνηση της Ουάσινγκτον εναντίον της.
Επίσης, μόλις λίγες ημέρες πριν, η Κίνα και η Βενεζουέλα εγκαινίασαν νέα απευθείας θαλάσσια εμπορική γραμμή, που συνδέει το λιμάνι Tianjin με τα κύρια λιμάνια της Βενεζουέλας στην Καραϊβική.
Το εγχείρημα μειώνει σημαντικά τους χρόνους μεταφοράς και το κόστος logistics μεταξύ Ασίας και Λατινικής Αμερικής, ενισχύοντας τον όγκο διμερών συναλλαγών και την περιφερειακή οικονομική ανάπτυξη.
Η απευθείας εμπορική γραμμή μεταξύ Tianjin και των λιμανιών της Βενεζουέλας δεν είναι απλώς μια οικονομική συμφωνία.
Σε αυτό το περιβάλλον, η Κίνα μέσω της θαλάσσιας συνεργασίας δημιουργεί όχι μόνο εμπορικούς δεσμούς, αλλά και ένα δίχτυ στρατηγικής προστασίας γύρω από έναν από τους στενότερους συμμάχους της στη Λατινική Αμερική.
Η νέα διαδρομή μειώνει κόστος και χρόνο μεταφοράς, επιτρέποντας στη Βενεζουέλα να εξασφαλίζει κρίσιμες εισαγωγές και να εξάγει πετρέλαιο, μεταλλεύματα και τρόφιμα με λιγότερη εξάρτηση από τα δίκτυα που ελέγχουν οι ΗΠΑ. Η Κίνα, χρειάζεται ενεργειακή ασφάλεια — και η Βενεζουέλα διαθέτει από τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου παγκοσμίως.
Η συμφωνία λειτουργεί σαν μήνυμα: «Αν η Ουάσινγκτον κινηθεί επιθετικά, θα συγκρουστεί με τα κινεζικά συμφέροντα».
Στον ορίζοντα… ένας νέος Ψυχρός Πόλεμος
Οι ΗΠΑ επιχειρούν να επανεπιβεβαιώσουν την κυριαρχία τους στη Λατινική Αμερική — όπως παραδοσιακά συμβαίνει από το Δόγμα Monroe (1823).
Η Κίνα, όμως, πλέον είναι εκεί. Και μαζί της η Ρωσία, το Ιράν και άλλοι παίκτες που δεν φοβούνται την αμερικανική ισχύ.
www.bankingnews.gr