Η νίκη του Ζοχράν Μαμντάνι θυμίζει πώς πρέπει να δίνεται η εκλογική μάχη
Όσοι ασχολούνται με τα κοινά καλό θα ήταν να έχουν μια επιγραφή πάνω στο γραφείο τους: «οι άνθρωποι δεν είναι ηλίθιοι».
Η σκέψη αυτή γεννιέται κάθε φορά που βλέπει κανείς πολιτικούς να θεωρούν ότι το βασικό είναι να «πείσουν» τους ανθρώπους, ή να «περάσουν το μήνυμα», ή να «ξεδιπλώσουν αποτελεσματικά το αφήγημα», θεωρώντας ότι επί της ουσίας θα τους κάνουν να ψηφίσουν κάτι που υπό κανονικές συνθήκες μπορεί και να μην το ψήφιζαν.
Φαινομενικά κάπως έτσι δείχνουν τα πράγματα. Δηλαδή, σε γενικές γραμμές στις περισσότερες χώρες εκλέγονται ή φαίνεται ότι εκλέγονται κόμματα και πολιτικοί που μάλλον δεν εκπροσωπούν όντως τα συμφέροντα των κοινωνικών πλειοψηφιών.
Μόνο που οι άνθρωποι δεν είναι ηλίθιοι. Δεν είναι ότι δεν καταλαβαίνουν ότι τα κόμματα που επιλέγουν δεν τους εκπροσωπούν ακριβώς. Το συνειδητοποιούν, αλλά αισθάνονται ότι δεν έχουν επιλογές. Αναζητούν δηλαδή κάτι που να τους αντιπροσωπεύει πραγματικά, αλλά δεν το βρίσκουν.
Αυτό δεν σημαίνει ότι οι άνθρωποι δεν ξέρουν τι θέλουν. Αντιθέτως, το γνωρίζουν πολύ καλά. Έχουν απόλυτη επίγνωση των προβλημάτων και των παθογενειών, γιατί, εάν μιλάμε για την εργαζόμενη πλειοψηφία, καθημερινά κάθονται και κάνουν υπολογισμούς και προσπαθούν να δουν πώς θα βγάλουν τον μήνα, ποιες ανάγκες θα ιεραρχήσουν, ποια έξοδα θα κάνουν και ποια όχι.
Γνωρίζουν σε βάθος τι σημαίνει αξιοπρεπής μισθός, ποιες είναι οι στεγαστικές ανάγκες τους, τι σημασία έχουν για αυτούς οι δημόσιες μεταφορές, το δημόσιο σύστημα υγείας, το δημόσιο σχολείο, το καθαρό περιβάλλον, ο σεβασμός των δικαιωμάτων.
Και άρα μπορούν να διακρίνουν αυτούς που μπορούν να τους εκπροσωπήσουν πραγματικά. Αυτούς που έχουν προγράμματα και προτάσεις που αναλογούν στις ανάγκες τους. Και τότε τους επιλέγουν. Ακόμη και εάν αυτό σημαίνει να διαλέξουν το αουτσάιντερ, ή τον «άγνωστο».
Αυτό φαίνεται ότι συνέβη στη Νέα Υόρκη. Αγκάλιασαν την υποψηφιότητα του Μαμντάνι γιατί μίλησε για αυτά που τους αφορούν και γι’ αυτά που έχουν ανάγκη. Κατάλαβαν ότι είχε κάτι να πει για τους εργαζόμενους, τους μετανάστες, τους νέους. Και τον ψήφισαν.
Όμως, αυτό δεν έγινε από τη μια μέρα στην άλλη. Έγινε κυριολεκτικά πόρτα πόρτα. Με επίμονη προσπάθεια, με μηχανισμό εθελοντών και διαρκή συζήτηση με την κοινωνία. Ο Μαμντάνι πήγε στους ανθρώπους δεν περίμενε αυτοί να έρθουν σε αυτόν. Και αυτό το εκτίμησαν. Και γι’ αυτό δεν είχαν πρόβλημα που ήταν μουσουλμάνος, υπέρ των Παλαιστινίων, και αριστερός.
Αυτό είναι ένα μάθημα. Προφανώς οι συνθήκες εκεί είναι πολύ διαφορετικές. Και δεν είναι και βέβαιο ότι θα καταφέρει. Όμως, δείχνει ένα δρόμο. Που δεν είναι νέος, αλλά τόσο παλιός όσο η προοδευτική πολιτική. Το δρόμο που πηγαίνει στην κοινωνία και όχι στην επικοινωνία, το δρόμο που βάζεις το επίκεντρο τους ανθρώπους και όχι πολιτικές ταμπέλες, το δρόμο που έχει συγκεκριμένες λύσεις και όχι οράματα.
Οι άνθρωποι δεν είναι ηλίθιοι. Ούτε διαρκώς πεπλανημένοι και χειραγωγημένοι. Ούτε ψηφίζουν θυμικά. Αρκεί να ακούσουν πράγματα που τους αφορούν άμεσα, προτάσεις που είναι υλοποιήσιμες και αλλάζουν τη ζωή τους, απαντήσεις σε αυτά που τους αφορούν, που είναι το εισόδημα, η στέγαση, τα δημόσια αγαθά, σχέδια κυβερνητικά και όχι αφηρημένα και θα ακολουθήσουν. Ιδίως, εάν αυτός που τα προτείνει αυτά κάνει τον κόπο να πάει σε αυτούς, να τους ακούσει, να μάθει από αυτούς, να τους κοιτάξει στα μάτια και να δεσμευτεί πραγματικά. Και τότε αλλάζουν σελίδα και οι πόλεις και οι χώρες.