Η πρωτεύουσα του Ιράν, η Τεχεράνη πιθανότατα θα γίνει η πρώτη πρωτεύουσα που θα ξεμείνει από νερό προκαλώντας μία άνεϋ προηγουμένου οικονομική και κοινωνική κρίση.
Σύμφωνα με επίσημες ανακοινώσεις που έγινε στα κρατικά μέσα ενημέρωσης, η κύρια πηγή πόσιμου νερού της Τεχεράνης —το φράγμα Amir Kabir, γνωστό και ως φράγμα Karaj— έχει φτάσει σε επικίνδυνα χαμηλά επίπεδα, με μόλις 14 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού. Αν υπολογιστεί πως η Τεχεράνη των 10.500.000 κατοίκων χρειάζεται 3.000.000 κυβικά μέτρα νερού για τις ανάγκες των πολιτών της, τα αποθέματα μόλις που φτάνουν για μερικές ακόμα μέρες και σε κάθε περίπτωση δεν βγάζει τον Νοέμβριο!
Δραματική έκκληση
Ο διευθυντής της εταιρείας ύδρευσης της Τεχεράνης, Behzad Parsa, σε μία δραματική ανακοίνωση την Κυριακή 2 Νοεμβρίου προειδοποίησε μέσω του κρατικού πρακτορείου IRNA ότι η πόλη μπορεί να συνεχίσει να λαμβάνει νερό από το φράγμα μόνο για πολύ περιορισμένο χρονικό διάστημα. Παράλληλα, αρκετές συνοικίες της Τεχεράνης αντιμετωπίζουν ήδη διακοπές νερού, ενώ τους τελευταίους μήνες έχουν σημειωθεί και εκτεταμένες διακοπές ρεύματος λόγω της εξάρτησης των σταθμών παραγωγής ενέργειας από τα υδάτινα αποθέματα.
Η χειρότερη ξηρασία του αιώνα
Η φετινή ξηρασία θεωρείται η χειρότερη των τελευταίων δεκαετιών. Σύμφωνα με τα ιρανικά μέσα, η επαρχία της Τεχεράνης καταγράφει «μείωση βροχοπτώσεων κατά 100%» σε σχέση με τον μέσο όρο προηγούμενων ετών. Η πόλη, με πληθυσμό άνω των 10 εκατομμυρίων κατοίκων, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από πέντε φράγματα που τροφοδοτούνται από τα ποτάμια των ορεινών όγκων Άλμπορζ. Ωστόσο, οι χιονοπτώσεις μειώθηκαν δραματικά και οι ροές των ποταμών έχουν σχεδόν μηδενιστεί.
Πριν από έναν χρόνο, το φράγμα Amir Kabir συγκρατούσε 86 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού· σήμερα η ποσότητα αυτή έχει υποχωρήσει κατά 83% καθώς διαθέτει μόλις 14.000.000 κυβ. μέτρα. Παράλληλα, οι άλλοι ταμιευτήρες που τροφοδοτούν την Τεχεράνη —όπως οι φράγματα Latyan, Lar, και Mamloo— εμφανίζουν επίσης σοβαρή πτώση στάθμης, σύμφωνα με στοιχεία του Tehran Times.
Αιτίες της κρίσης
Η κρίση δεν οφείλεται μόνο στις χαμηλές βροχοπτώσεις, αλλά σύμφωνα με ειδικούς αναλυτές οφείλεται σε τρεις κύριους παράγοντες:
1. Κακοδιαχείριση των υδάτινων πόρων, με υπερβολική εξάρτηση από φράγματα και ελλιπή συντήρηση δικτύων.
2. Υπερεκμετάλλευση υπόγειων υδάτων, που έχει οδηγήσει σε πτώση της στάθμης των υδροφόρων οριζόντων και καθιζήσεις εδάφους.
3. Κλιματική αλλαγή, η οποία προκαλεί πιο έντονες και μακρές περιόδους ξηρασίας.
Η Iran International ανέφερε πρόσφατα ότι περίπου 60% των υγροτόπων της χώρας έχουν «στεγνώσει πλήρως», ενώ οι μέσες θερμοκρασίες το καλοκαίρι του 2025 ξεπέρασαν τους 50 °C σε αρκετές περιοχές του νότου.
Κυβερνητικά μέτρα και αντιδράσεις
Οι αρχές έχουν ήδη προχωρήσει σε περιορισμούς κατανάλωσης νερού και προσωρινές διακοπές παροχής σε ορισμένες γειτονιές, ενώ τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 2025 είχαν κηρυχθεί δημόσιες αργίες με στόχο τη μείωση της ζήτησης νερού και ηλεκτρικής ενέργειας. Οπως επισήμαναν αναλυτές της Financial Tribune, τα μέτρα αυτά θεωρούνται βραχυπρόθεσμα και ανεπαρκή για την αντιμετώπιση μιας συστημικής κρίσης.
Μια κρίση με κοινωνικές και περιβαλλοντικές διαστάσεις
Η λειψυδρία έχει άμεσες επιπτώσεις στην καθημερινότητα και στην κοινωνική συνοχή. Οι συχνές διακοπές νερού και ρεύματος προκαλούν οργή και αγανάκτηση, ενώ οι ειδικοί προειδοποιούν για ενδεχόμενες κοινωνικές αναταραχές, εάν οι συνθήκες επιδεινωθούν. Παράλληλα, η πτώση της στάθμης των ποταμών και των λιμνών απειλεί τη γεωργία και τα οικοσυστήματα σε ολόκληρη τη χώρα.
Δράμα και στο Ιράκ
Η κατάσταση είναι επίσης περιφερειακά ανησυχητική καθώς το γειτονικό Ιράκ βιώνει τη χειρότερη ξηρασία από το 1993.Τα επίπεδα των ποταμών Τίγρη και Ευφράτη έχουν μειωθεί έως και 27%. Το γεγονός αυτό επηρεάζει την παροχή νερού σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή.
Αβέβαιο το μέλλον της Τεχεράνης
Εάν η στάθμη του φράγματος Amir Kabir συνεχίσει να μειώνεται με τον ίδιο ρυθμό, η Τεχεράνη κινδυνεύει να μείνει χωρίς νερό ακόμα και μέσα στο Νοέμβριο ή το αργότερο μέσα στο 2025. Η κρίση αποτελεί προειδοποιητικό σήμα για το Ιράν και την ευρύτερη περιοχή, όπου η κλιματική αστάθεια και η ανθρώπινη υπερεκμετάλλευση απειλούν τους βασικούς φυσικούς πόρους.
Στην ίδια πορεία και η Αθήνα
Μετά την Τεχεράνη πολύ ψηλά στην λίστα βρίσκεται και η Αθήνα η οποία σύμφωνα με τους αναλυτές έχει πολλά κοινά στοιχεία με την ιρανική πρωτεύουσα. Αντιμετωπίζουν παρατεταμένη ξηρασία, έχουν σχεδόν το ίδιο κλίμα (ηπειρωτικό ξηρό) με διαρκώς αυξανόμενες θερμοκρασίες και ίδια κατανάλωση ποσοτήτων νερού παρότι η Αθήνα έχει σχεδόν το μισό πληθυσμό της Τεχεράνης.
Στα επίπεδα του 2001 πριν τον Ευήνο
Την Πέμπτη 30 Οκτωβρίου η κυβέρνηση ανακοίνωσε τεράστιες επενδύσεις και μεγάλα έργα αλλά για την ώρα οι αριθμοί είναι αμείλικτοι. Στις 31 Οκτωβρίου 2025 τα συνολικά αποθέματα της Αθήνας ήταν 376.477.000 κυβ. μέτρα νερού όταν την ίδια ημερομηνία του 2024 ήταν 590.791.000 κυβ. μέτρα νερού, δηλαδή, ετήσια κατανάλωση 214.314.000. Επομένως τα αποθέματα επαρκούν το περισσότερο για ενάμιση χρόνο και αυτός είναι και ο χρόνος που δίνεται για να ολοκληρωθούν τα έργα και οι παρεμβάσεις. Να σημειωθεί επίσης πως πριν 10 χρόνια (31/10/2015) τα συνολικά αποθέματα ήταν 1.161.408.000 κυβ. μέτρα, ενώ οι σημερινές τιμές είναι λίγο χαμηλότερες από τις τιμές του 2001 (352.355.150 κυβ. μέτρα) όταν ακόμα δεν υπήρχε ο ταμιευτήρας του Ευήνου και η ημερήσια κατανάλωση ήταν περίπου 1,2 εκ. κυβικά μέτρα νερού από σχεδόν 3 εκ. κυβ. μέτρα που είναι σήμερα.