Ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός στην Γαλλία, Σεμαστιάν Λεκορνί, έχει δημιουργήσει πολύ θόρυβο, βασικά με θετικό πρόσημο, όπως σχολιάζει το BBC. Βασικά ήταν ο άνθρωπος του Προέδρου και αυτόν, τον Πρόεδρο, εξυπηρέτησε.
Η αποστολή του έχει ολοκληρωθεί πια όπως είπε και ό ίδιος, έχοντας αφήσει στον Μακρόν αρκετά για να προχωρήσει με τον διορισμό ενός άλλου πρωθυπουργού.
Όπως είπε ο Λεκορνί και επιβεβαίωσε αργότερα η Προεδρία της Δημοκρατίας, ο Μακρόν θα ορίσει νέο πρωθυπουργό μέσα στις επόμενες 48 ώρες. Ο Λεκορνί δήλωσε ότι υπάρχουν αρκετοί βουλευτές στο κοινοβούλιο που δεν θέλουν να διαλυθεί η Εθνοσυνέλευση και να πάει η χώρα σε νέες εκλογές.
Έκανε την δήλωση και το βράδυ της Τετάρτης σε συνέντευξή του, στο France 2. Και είναι και σχετικά μετριόφρων, αφού όταν τον ρώτησαν αν θεωρεί την πρωθυπουργία του επιτυχή, απάντησε: «Όχι εντελώς, αλλά προσπάθησα». Πάντως την αποστολή του την ολοκλήρωσε.
Τα περιθώρια στον Μακρόν
“Είπα στον πρόεδρο ότι οι προοπτικές διάλυσης [του κοινοβουλίου] απομακρύνονται περισσότερο”, δήλωσε. Η αλήθεια είναι ότι ο Λεκορνί έδωσε στον Μακρόν ένα χρονικό περιθώριο μερικών ημερών να ψάξει γι’ άλλον πρωθυπουργό και του άνοιξε τον δρόμο με τις διαβουλεύσεις που έκανε. «Η δουλειά μου τελείωσε απόψε», είπε.
Αλλά ακόμη και αν ο Λεκορνί πιστεύει ότι η δουλειά του έχει τελειώσει, η πολιτική κρίση της Γαλλίας δεν φαίνεται, ακόμα, να βρίσκεται πιο κοντά στην επίλυσή της. Ο ίδιος παραδέχτηκε ότι η λεγόμενη κοινή πλατφόρμα των κεντρώων και των Ρεπουμπλικάνων που κινούν τα νήματα στην κυβέρνηση από πέρυσι δεν φαίνεται να υπάρχει πια.
Εκτός από τη διευθέτηση του πιεστικού θέματος του προϋπολογισμού της Γαλλίας για το 2026, ο Λεκορνί συνειδητοποιεί ότι υπάρχει ένα μεγάλο θέμα που πρέπει να επανεξεταστεί – οι εξαιρετικά αμφισβητούμενες συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις του Μακρόν. Έγιναν πριν από δύο χρόνια, δεν είναι καθόλου δημοφιλείς και όλοι θέλουν να αναθεωρηθούν.
Αλλά δεν είναι καθόλου βέβαιο αν ο Μακρόν είναι διατεθειμένος να το κάνει αυτό. Ωστόσο ο Λεκορνί πιστεύει ξεκάθαρα ότι “πρέπει να βρούμε έναν τρόπο για να διεξαχθεί η συζήτηση”.
Πολιτικό το ζήτημα
Όλα τα προβλήματα ξεκινούν από την απόφαση του Μακρόν να προκηρύξει πρόωρες βουλευτικές εκλογές το καλοκαίρι του 2024. Το αποτέλεσμα των εκλογών άφησε την γαλλική πολιτική σκηνή χωρισμένη σε τρία μεγάλα μπλοκ – αριστερά, κέντρο και σκληρή δεξιά.
Η κεντρώα συμμαχία του Μακρόν έχει να αντιμετωπίσει έκτοτε ένα κοινοβούλιο χωρίς απόλυτη πλειοψηφία και την σταθερή άρνηση των δύο άλλων μπλοκ να συμμετάσχουν στις κεντροδεξιές κυβερνήσεις που σχηματίζει. Μόνον οι συντηρητικοί Ρεπουμπλικάνοι έχουν συμμετάσχει μέχρι στιγμής στην κυβέρνηση και ο Μακρόν εξακολουθεί να χρειάζεται την υποστήριξή τους.
Το μεγάλο ερώτημα τώρα είναι αν ο Λεκορνί μπόρεσε να πείσει τους Σοσιαλιστές, οι οποίοι ήταν μέρος αυτού του αριστερού μπλοκ κατά τη διάρκεια των εκλογών, να στηρίξουν με κάποιο τρόπο μια κυβέρνηση με άλλον πρωθυπουργό.
Ο ηγέτης τους Olivier Faure φάνηκε να αποκλείει οποιαδήποτε συμμετοχή στην επόμενη κυβέρνηση, αλλά έχουν πεισθεί αυτοί και οποιοδήποτε άλλο κόμμα της αριστεράς να αποτρέψουν την πτώση της επόμενης κυβέρνησης στην Εθνοσυνέλευση, και αν ναι, με ποιο τίμημα; Οι Σοσιαλιστές θέλουν να ανασταλούν οι δύσκολα κερδισμένες συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις του Μακρόν και αυτό θα ήταν ένα πολύ υψηλό τίμημα για τον πρόεδρο.
H φοβερή «ντρίμπλα» του Μακρόν
Το απόγευμα της Τρίτης, ο Εμανουέλ Μακρόν συναντήθηκε χωριστά με τον πρόεδρο της Γερουσίας, Ζεράρ Λαρσέρ, και τον ομόλογό του από την Εθνοσυνέλευση, Γιαέλ Μπράουν-Πιβέ. Το άρθρο 12 του Συντάγματος, το οποίο δίνει στον αρχηγό του κράτους την εξουσία να διαλύει την Εθνοσυνέλευση, απαιτεί να ζητείται πρώτα η γνώμη των προέδρων και των δύο σωμάτων – εκτός από τον πρωθυπουργό – πριν πατηθεί το κουμπί. Οπότε σκέφτηκαν όλοι ότι πάει για νέα διάλυση της Βουλής.
“Πρόκειται για συζητήσεις για να προσπαθήσουμε να βρούμε σημεία ισορροπίας”, σχολίασε όμως πηγή που γνωρίζει τις συζητήσεις, ενώ ο Εμανουέλ Μακρόν ελπίζει επισήμως σε μια ελάχιστη συμφωνία μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων για να εξασφαλίσει μια επίφαση σταθερότητας, μετά την εξπρές πτώση της κυβέρνησης του Σεμπαστιάν Λεκορνί.
Η παραίτησή του δημιούργησε αμφιβολίες για το αν ο προϋπολογισμός του 2026 – συμπεριλαμβανομένων των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων για τη μείωση του χρέους – μπορεί να ψηφιστεί εγκαίρως. Ο Λεκορνί, αφού μίλησε με νομοθέτες από διάφορα κόμματα, παρείχε κάποιες διαβεβαιώσεις την Τετάρτη: “Υπάρχει προθυμία η Γαλλία να έχει προϋπολογισμό πριν από τις 31 Δεκεμβρίου”, δήλωσε.
Η ουσία του προβλήματος
Οι πολιτικοί της Γαλλίας είναι βαθιά διχασμένοι ως προς το αν η λύση είναι να περιοριστούν οι δαπάνες ή να αυξηθούν οι φόροι, ιδίως επειδή οι φόροι είναι ήδη υψηλοί. Τα έσοδα της χώρας από φόρους και κοινωνικές εισφορές ανέρχονταν στο 45,6% του ΑΕΠ της το 2023 – το υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ.
Η συμφωνία για έναν προϋπολογισμό που μειώνει το έλλειμμα ήταν επίσης δύσκολη. Όλες οι προσπάθειες να μειωθούν οι δαπάνες προκαλούν αντιδράσεις. Από την πρόταση να περικοπεί η κρατική αποζημίωση τους οδηγούς ταξί για τη μεταφορά ορισμένων ασθενών, μέχρι την συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση του 2023.
Από τότε που ο Μακρόν ήρθε στην εξουσία το 2017, ο δημόσιος θυμός ενισχύθηκε από τις φορολογικές περικοπές για τις επιχειρήσεις και την κατάργηση του φόρου πλούτου που εφαρμόστηκε στις αρχές της προεδρίας του. Σε συνδυασμό με τα σχέδιά του για μια φιλική προς το περιβάλλον αύξηση του φόρου στη βενζίνη, τα μέτρα αυτά τροφοδότησαν την άποψη ότι είναι ο “πρόεδρος των πλουσίων” – μια εικόνα που δυσκολεύεται να αποτινάξει.
“Πολιτική παράλυση”
Το βάρος του χρέους της Γαλλίας είναι ένα από τα υψηλότερα στον ανεπτυγμένο κόσμο. Και το πρόβλημα που απεικονίζεται και στην αγορά ομολόγων είναι η αδυναμία της Γαλλίας να προχωρήσει στην επισκευή των δημόσιων οικονομικών.
“Από τότε που ο Μακρόν διέλυσε το κοινοβούλιο, με αποτέλεσμα την πολιτική παράλυση, η Γαλλία είναι ο αδύναμος κρίκος της ευρωζώνης”, δήλωσε στο CNN ο Holger Schmieding, επικεφαλής οικονομολόγος της τράπεζας Berenberg, αναφερόμενος στην ομάδα των 20 χωρών που χρησιμοποιούν το ευρώ.
Η πρόσφατη αύξηση του κόστους δανεισμού της Γαλλίας σε σύγκριση με εκείνο της Ιταλίας είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή. Η Ιταλία, η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ, έχει μεγαλύτερο χρέος και ασθενέστερη οικονομική ανάπτυξη.
Ωστόσο, η Ιταλία κυβερνάται από έναν συνασπισμό που απολαμβάνει μια άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία και ο οποίος έχει λάβει μέτρα για τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος της χώρας.
Μέχρι στιγμής, οι αναλυτές δεν αναμένουν μια ευρωπαϊκή κρίση χρέους, με επίκεντρο τη Γαλλία. Αλλά το κόστος δανεισμού της θα μπορούσε να εκτοξευθεί εάν υποψήφιοι από την ακροδεξιά ή την ακροαριστερά κερδίσουν τις επόμενες προεδρικές εκλογές, που επί του παρόντος είναι προγραμματισμένες για το 2027, δήλωσε ο Andrew Kenningham, επικεφαλής οικονομολόγος για την Ευρώπη στην εταιρεία συμβούλων Capital Economics Kenningham.