Πανευρωπαϊκή αντι-drone ασπίδα σχεδιάζουν οι «27» ως απάντηση στη ρωσική απειλή

Ένα κρίσιμο σημείο, για παράδειγμα, είναι η διαχείριση των «παγωμένων» κεφαλαίων. Οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας ανανεώνονται κάθε έξι μήνες με ομοφωνία.

Πλέον, εξετάζεται η δυνατότητα παράτασης μεγαλύτερης διάρκειας με ειδική πλειοψηφία, ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο πολιτικού εκβιασμού από μεμονωμένα κράτη, όπως π.χ. η Ουγγαρία του Βίκτορ Όρμπαν.

Αναλυτικά η δήλωση της Φον ντερ Λάιεν στη συνέντευξη Τύπου:

«Κατ’ αρχάς, επιτρέψτε μου να εκφράσω την αλληλεγγύη της Ευρώπης προς τα κράτη-μέλη των οποίων ο εναέριος χώρος έχει παραβιαστεί. Πολωνία, Ρουμανία, Εσθονία και πιο πρόσφατα Δανία. Αποτελούν μέρος υβριδικών πολεμικών τακτικών. Πρόκειται για απειλές που απαιτούν μια ισχυρή και αποφασιστική ευρωπαϊκή απάντηση.

Κάθε Ευρωπαίος πολίτης και κάθε τετραγωνικό εκατοστό της επικράτειάς μας πρέπει να είναι ασφαλές. Επομένως, πρέπει να παρέχουμε την ισχυρότερη αποτροπή. Σε μεγάλη κλίμακα και με ταχύτητα. Αυτό ήταν το επίκεντρο των συζητήσεών μας σήμερα. Το αίσθημα του επείγοντος είναι σαφώς κοινό. Επειδή η διατήρηση της ειρήνης ήταν πάντα βασικό καθήκον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τα καλά νέα είναι ότι οι τροχοί έχουν ήδη τεθεί σε κίνηση. Μια αύξηση επενδύσεων στην κοινή μας άμυνα είναι καθ’ οδόν. Η επιτυχία του SAFE και των 150 δισεκατομμυρίων ευρώ που χρηματοδοτεί αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα.

Τώρα, χρειαζόμαστε ένα ακριβές, πανευρωπαϊκό σχέδιο για το πώς να καλύψουμε τα κενά σε δυνατότητες και πώς να προχωρήσουμε. Και πράγματι, αυτός είναι ο σκοπός του εγγράφου καθορισμού του πεδίου εφαρμογής που συζητήσαμε σήμερα. Επιτρέψτε μου να επισημάνω μερικά σημεία από αυτό το έγγραφο καθορισμού του πεδίου εφαρμογής.

Κατ’ αρχάς, στις δυνατότητες. Έχουμε ένα ενιαίο σύνολο δυνάμεων, που έχουν ανατεθεί σε διαφορετικές αποστολές – ΝΑΤΟ, ΕΕ, ΟΗΕ ή συνασπισμούς των προθύμων. Αλλά από τα λεγόμενά μου, καταλαβαίνετε ήδη ότι ύψιστης σημασίας είναι αυτές οι ένοπλες δυνάμεις και οι δυνατότητες να είναι διαλειτουργικές. Διαφορετικά, δεν μπορείτε να στείλετε τις ξεχωριστές αποστολές, τους διαφορετικούς τύπους στρατευμάτων.

Επομένως, σε στενή συνεργασία με το ΝΑΤΟ, εργαζόμαστε για τη διαλειτουργικότητα των δυνατοτήτων που θέλουμε να έχουμε. Ο Χάρτης Πορείας μας έως το 2030 θα καθορίσει όχι μόνο κοινούς στόχους, αλλά και συγκεκριμένα ορόσημα. Επειδή είναι θέμα χρόνου και μόνο ό,τι μετριέται, γίνεται. Για κάθε κρίσιμη δυνατότητα, θα προτείνουμε τους λεγόμενους συνασπισμούς δυνατοτήτων με το ηγετικό έθνος. Προκειμένου να διασφαλιστεί όχι μόνο η σωστή κλίμακα αλλά και η απαραίτητη ταχύτητα.

Δεύτερον, όσον αφορά τις ναυαρχίδες. Εδώ θέλω να επισημάνω την Ανατολική Πλευρική Παρακολούθηση. Αυτό το έργο στοχεύει στην αντιμετώπιση ολόκληρου του φάσματος των απειλών στα ανατολικά μας σύνορα. Ένα βασικό στοιχείο θα είναι το «τείχος από μη επανδρωμένα αεροσκάφη». Πρόκειται για ένα σύστημα για ταχεία ανίχνευση, αναχαίτιση και, εάν χρειαστεί, εξουδετέρωση. Εδώ βασιζόμαστε σε μεγάλο βαθμό στην εμπειρογνωμοσύνη της Ουκρανίας και, ως εκ τούτου, πρέπει να προχωρήσουμε γρήγορα -μαζί με την Ουκρανία και σε στενό συντονισμό με το ΝΑΤΟ.

Τρίτον, Αμυντική Βιομηχανική Ετοιμότητα. Χρειαζόμαστε μια ενισχυμένη, ανθεκτική και καινοτόμο Ευρωπαϊκή Αμυντική Βιομηχανία. Έχουμε λανσάρει το αμυντικό μας σύνολο για να απλοποιήσουμε τις διαδικασίες, να επιταχύνουμε ολόκληρη τη διαδικασία. Και αυτή η αμυντική βιομηχανία χρειάζεται ένα ισχυρό οικοσύστημα που να αποτελείται όχι μόνο από τη βιομηχανία, φυσικά, αλλά και από νεοσύστατες τεχνολογικές επιχειρήσεις. Υπήρξε μια ευρεία συζήτηση σχετικά με τη σημασία των νεοσύστατων επιχειρήσεων και του ακαδημαϊκού χώρου, όλοι τους είναι απαραίτητοι. Γι’ αυτό προτείνουμε τη δημιουργία νέων Τεχνολογικών Συμμαχιών για τη σύνδεση των τεχνολογικών καινοτόμων με τους χρήστες της άμυνας. Αυτά είναι εν συντομία ορισμένα βασικά στοιχεία από το έγγραφο καθορισμού του πεδίου εφαρμογής. Σε δύο εβδομάδες, θα παρουσιάσουμε την πλήρη έκδοση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Το τελευταίο μου σημείο αφορά την Ουκρανία. Μετά από περισσότερα από τρία χρόνια και επτά μήνες από την ολοκληρωτική εισβολή της Ρωσίας, η Ουκρανία συνεχίζει να αντιστέκεται σθεναρά. Ταυτόχρονα, η Ρωσία δέχεται αυξανόμενες οικονομικές πιέσεις. Και οι κυρώσεις μας λειτουργούν. Τα επιτόκια στη Ρωσία βρίσκονται στο 17%, ο πληθωρισμός είναι πολύ πάνω από 10%. Τουλάχιστον το 40% του ρωσικού προϋπολογισμού δαπανάται για την άμυνα φέτος. Το ΑΕΠ της Ρωσίας προβλέπεται να επιβραδυνθεί, από 4,3% το 2024 σε 0,9% το 2025. Αυτή είναι η στιγμή να αυξήσουμε περαιτέρω την πίεση στη Ρωσία. Για τον σκοπό αυτό, προτείναμε μια νέα προσέγγιση κυρώσεων: δεν προσεγγίζουμε πλέον τις κυρώσεις σε σταδιακά βήματα, αλλά παρουσιάζουμε πολύ πιο ισχυρά μέτρα για την ενέργεια, τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και το εμπόριο. Αυτό είναι το 19ο πακέτο κυρώσεων που βρίσκεται στο τραπέζι αυτή τη στιγμή. Δεύτερον, πρέπει να παρέχουμε στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία. Διότι αν συνεχίσουμε να πιστεύουμε ότι η Ουκρανία είναι η πρώτη γραμμή άμυνάς μας, και αυτό ισχύει: Τότε πρέπει να εντείνουμε τη στρατιωτική μας βοήθεια προς την Ουκρανία. Συγκεκριμένα, έχουμε συμφωνήσει με την Ουκρανία ότι συνολικά 2 δισεκατομμύρια ευρώ θα δαπανηθούν για μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Αυτό επιτρέπει στην Ουκρανία να αυξήσει τις δυνατότητές της σε μη επανδρωμένα αεροσκάφη και θα επιτρέψει στην ΕΕ να επωφεληθεί από αυτήν την τεχνολογία. Ωστόσο, για μια πιο διαρθρωτική λύση για στρατιωτική υποστήριξη, χρειάζονται περισσότερα. Γι’ αυτό έχουμε προτείνει την ιδέα του Δανείου Αποζημιώσεων που βασίζεται σε ακινητοποιημένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία. Το δάνειο δεν θα εκταμιευθεί εφάπαξ, αλλά σε δόσεις και με όρους.

Και θα ενισχύσουμε τη δική μας αμυντική βιομηχανία, διασφαλίζοντας ότι μέρος του δανείου θα χρησιμοποιηθεί για προμήθειες στην Ευρώπη και με την Ευρώπη. Είναι σημαντικό ότι δεν θα υπάρξει κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων. Η Ουκρανία λαμβάνει αυτά τα δάνεια. Και η Ουκρανία πρέπει να αποπληρώσει τα δάνεια, εάν η Ρωσία καταβάλλει αποζημιώσεις. Επειδή ο δράστης πρέπει να θεωρηθεί υπεύθυνος».

Από την πλευρά της, η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρέντερικσεν, μιλώντας στους δημοσιογράφους, αμέσως μετά το τέλος της Συνόδου, παρατήρησε: «Τώρα οι αποφάσεις βρίσκονται στο χέρι μας. Συναντιόμαστε σε μια περίοδο, κατά την οποία η Ρωσία έχει εντείνει τις επιθέσεις της στην Ουκρανία. Μας απειλούν, μας δοκιμάζουν και δεν θα σταματήσουν. Εξαρτάται από εμάς να εκτονώσουμε την κατάσταση στην Ουκρανία. Όλοι γνωρίζουν τώρα τι διακυβεύεται… ο κύριος στόχος μας είναι να οικοδομήσουμε μια Ευρώπη τόσο ισχυρή, ώστε ο πόλεμος να μην αποτελεί απλώς επιλογή».

Και συνέχισε: «Όλοι γνωρίζουν πλέον ότι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη έχουν αλλάξει ολόκληρη την ιδέα ενός πολέμου. Διασυνοριακά, πρέπει να επενδύσουμε στην τεχνολογία των μη επανδρωμένων αεροσκαφών για την αντιμετώπιση των drones. Δεν με νοιάζει και πολύ το πώς πρέπει να το ονομάσουμε, αρκεί να λειτουργεί».

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα ανέφερε ότι το ζήτημα θα συνεχίσει να συζητείται στην επόμενη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Οκτώβριο, ενώ η Επιτροπή θα συνεχίσει την τεχνική επεξεργασία της πρότασης.

Σε δήλωση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, μετά το πέρας των εργασιών της Συνόδου, αναφέρονται τα ακόλουθα:

Πρώτα απ’ όλα, επιτρέψτε μου να ευχαριστήσω την πρωθυπουργό Μέτε Φρεντέρικσεν για τη φιλοξενία μας εδώ στην Κοπεγχάγη γι’ αυτό το άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Η συνάντησή μας σήμερα είχε ένα βασικό θέμα: τη διασφάλιση της ασφάλειας της ηπείρου μας.

Οι Ευρωπαίοι πολίτες δικαίως ανησυχούν για την ολοένα και πιο προκλητική και απερίσκεπτη συμπεριφορά της Ρωσίας. Όταν η Δανία, η Πολωνία ή η Εσθονία ενεργούν εναντίον παραβιάσεων του εναέριου χώρου τους, προστατεύουν τα κοινά μας σύνορα και την επικράτεια, αυτά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έχουν την πλήρη στήριξή μας, επειδή είμαστε δεσμευμένοι να αντιμετωπίσουμε μαζί κοινές απειλές, σε όλα τα μέτωπα, είτε συμβατικά, είτε υβριδικά, είτε κυβερνοχώρου, με έναν κοινό σκοπό. Στην πραγματικότητα, αυτός ο σκοπός είναι σαφής από την αρχή του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία. Και αυτός ο σκοπός έχει ένα όνομα: να οικοδομήσουμε την άμυνα της Ευρώπης.

Τα τελευταία τρία χρόνια, οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι έχουν αυξήσει σημαντικά τις αμυντικές τους δαπάνες. Νωρίτερα φέτος, συμφώνησαν να αυξήσουν ακόμη περισσότερο τους στόχους των δαπανών τους. Για να στηρίξουμε αυτήν την προσπάθεια σε ευρωπαϊκό επίπεδο, έχουμε θέσει σε εφαρμογή το εργαλείο SAFE, αξίας 150 δισ. ευρώ.

Τον Μάρτιο, οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν στις προτεραιότητες ικανοτήτων πάνω στις οποίες πρέπει να επικεντρωθεί η δουλειά μας για την ασφάλεια όλων των Ευρωπαίων: αντιαεροπορική και αντιπυραυλική άμυνα, πυροβολικό, drones και συστήματα κατά των drones, στρατιωτική κινητικότητα, ανθεκτικότητα στον κυβερνοχώρο, μεταξύ άλλων.

Σήμερα, κάναμε ένα βήμα παραπέρα. Χαιρετίζω το έγγραφο προσανατολισμού που παρουσίασαν η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και η Ύπατη Εκπρόσωπος, Κάγια Κάλας. Οι ηγέτες στήριξαν ευρέως τα πρώτα έργα-ναυαρχίδες που θα ενισχύσουν την ασφάλεια της Ευρώπης, περιλαμβανομένων του Ευρωπαϊκού Τείχους Drones και του Παρατηρητηρίου της Ανατολικής Πτέρυγας. Αυτό είναι ένα βασικό βήμα στον δρόμο μας προς την επίτευξη κοινής αμυντικής ετοιμότητας έως το 2030. Αντικατοπτρίζει την οξεία απειλή υπό την οποία βρίσκεται σήμερα η Ανατολική μας Πτέρυγα. Ταυτόχρονα, είναι σαφές ότι τα σύνορα της Ευρώπης θα είναι ασφαλή μόνο αν όλα τα σύνορα της Ευρώπης είναι ασφαλή, σε μια προσέγγιση 360 μοιρών.

Για να οικοδομήσουμε την Ευρώπη της άμυνας χρειαζόμαστε αποτελεσματική πολιτική εποπτεία και συντονισμό ώστε να παρακολουθούμε πώς προχωράμε. Οι υπουργοί Άμυνάς μας πρέπει να παίξουν ενισχυμένο ρόλο -να προωθήσουν το έργο ανάμεσα στις συνεδριάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και να παρακολουθούν τα ορόσημα της προόδου.

Προχωρώντας στις συζητήσεις μας για την Ουκρανία. Από τις 24 Φεβρουαρίου 2022, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει σταθεί ακλόνητα στο πλευρό της Ουκρανίας και είμαστε ενεργοί σε όλα τα μέτωπα για να επιτύχουμε μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη στην Ουκρανία. Ένα νέο πακέτο κυρώσεων βρίσκεται στο τραπέζι, στοχεύοντας στα έσοδα από το πετρέλαιο, στις τράπεζες, στα κρυπτονομίσματα και στον «σκιώδη στόλο».

Ανοίγουμε επίσης τον δρόμο για την ένταξη της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ουκρανία έχει προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις που σχετίζονται με την ένταξη στην ΕΕ και η Επιτροπή το έχει αναγνωρίσει. Τώρα είναι η σειρά της ΕΕ να ανταποκριθεί. Διότι η διεύρυνση είναι μια διαδικασία που βασίζεται στην αξία. Και διότι η διεύρυνση θα καταστήσει την Ευρώπη ισχυρότερη.

Τέλος, για τη χρηματοδότηση, οι Ευρωπαίοι ηγέτες είχαν σήμερα μια πρώτη συζήτηση για το πώς θα κινητοποιηθούν περαιτέρω πόροι για την Ουκρανία. Και το μήνυμα είναι σαφές: η Ρωσία πρέπει να καταλάβει ότι οι εταίροι της Ουκρανίας, περιλαμβανομένων των Ευρωπαίων εταίρων της, έχουν τη βούληση και τα μέσα να συνεχίσουν να τη στηρίζουν έως ότου επιτευχθεί μια δίκαιη και διαρκής ειρήνη.

Αυτό, λοιπόν, ήταν το αντικείμενο αυτής της άτυπης συνάντησης σήμερα -να προετοιμάσουμε αποφάσεις για την ασφάλεια της ηπείρου μας: αποφάσεις για την Ευρώπη της άμυνας και αποφάσεις για την ενίσχυση της στήριξης προς την Ουκρανία. Σε δύο εβδομάδες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρουσιάσει τον οδικό χάρτη για την αμυντική ετοιμότητα του 2030 και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνεδριάσει ξανά σε τρεις εβδομάδες -και τότε θα είναι η ώρα των αποφάσεων.

Ευχαριστώ, αγαπητή Μέτε, που μας προσέφερες αυτήν την ευκαιρία, σε αυτό το άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, να προετοιμάσουμε τις επόμενες αποφάσεις μας».