Η Δευτέρα (22/09) αναμένεται να αποτελέσει ημέρα-ορόσημο για το παλαιστινιακό ζήτημα, καθώς σε μια ειδική σύνοδο όπου προεδρεύουν και τη συγκαλούν η Γαλλία και η Σαουδική Αραβία, στη Νέα Υόρκη, παγκόσμιοι ηγέτες ετοιμάζονται να αναγνωρίσουν επίσημα το κράτος της Παλαιστίνης, προκαλώντας αντιδράσεις από το Ισραήλ, που κάνει λόγο για υπονόμευση των προοπτικών ειρήνης στη Γάζα.
Η σύνοδος στη Νέα Υόρκη εκτιμάται ότι μπορεί να ενισχύσει το ηθικό των Παλαιστινίων, ωστόσο δεν αναμένεται να επιφέρει αλλαγές επί του πεδίου, καθώς η κυβέρνηση Νετανιάχου, με τον ακροδεξιό υπουργό Ιτάμαρ Μπεν Γκβιρ, έχει δηλώσει ότι δεν θα υπάρξει παλαιστινιακό κράτος, συνεχίζοντας τις επιχειρήσεις εναντίον της Χαμάς.
Ταυτόχρονα, ο ΟΗΕ αντιμετωπίζει τη δική του κρίση, με τον γενικό γραμματέα, Αντόνιο Γκουτέρες, να δηλώνει την προηγούμενη εβδομάδα: «Η διεθνής συνεργασία δοκιμάζεται από πιέσεις που δεν έχουμε ξαναδεί στη διάρκεια της ζωής μας».
Παρ’ όλα αυτά, η ετήσια υψηλού επιπέδου Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ θα φέρει στη Νέα Υόρκη προέδρους, πρωθυπουργούς, διπλωμάτες και μονάρχες από περίπου 150 από τα 193 κράτη μέλη. Ο Γκουτέρες τονίζει ότι πρόκειται για μια ευκαιρία που «δεν πρέπει να χαθεί» ακόμη και στις πιο δύσκολες στιγμές.
Δρακόντεια μέτρα ασφαλείας
Την ίδια ώρα, δρακόντεια είναι τα μέτρα ασφαλείας -επιπέδου «National Special Security Event», όπως συμβαίνει σε προεδρικές ορκωμοσίες- εν αναμονή της άφιξης των ηγετών και υψηλών αξιωματούχων που θα συμμετάσχουν στην 80ή Εβδομάδα Υψηλού Επιπέδου της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Η Αστυνομία της Νέας Υόρκης (NYPD) έχει αναπτύξει ένα εκτεταμένο «δίχτυ» προστασίας με χιλιάδες αστυνομικούς και ομοσπονδιακούς πράκτορες σε ξηρά, θάλασσα και αέρα. Ειδικές ένοπλες ομάδες και αξιωματικοί των αντιτρομοκρατικών μονάδων βρίσκονται επί ποδός, εναέρια μέσα επιτηρούν την ευρύτερη περιοχή και drones μεταδίδουν ζωντανή εικόνα στις αρχές.
Τα μέτρα προστασίας περιλαμβάνουν επίσης περιπολίες, πλωτά σκάφη, καθώς και αυξημένη αστυνομική παρουσία γύρω από χώρους λατρείας, καθώς η σύνοδος του ΟΗΕ συμπίπτει με τις εβραϊκές γιορτές (22-24 Σεπτεμβρίου).
Παράλληλα, στο Μανχάταν εφαρμόζονται ειδικές κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, οι λεγόμενες «Gridlock Alert Days», προτρέποντας τους πολίτες να χρησιμοποιήσουν τα μέσα μαζικής μεταφοράς για να αποφευχθεί το χάος στους δρόμους.
Ηχηρές απουσίες
Ωστόσο, στη σύνοδο της Δευτέρας θα απουσιάζουν τρεις βασικοί παίκτες: το Ισραήλ και οι ΗΠΑ που θα την μποϊκοτάρουν, αλλά και οι Παλαιστίνιοι ηγέτες, καθώς η κυβέρνηση Τραμπ είχε απαγορεύσει την είσοδό τους.
Η αμερικανική διοίκηση προχώρησε σε μια πρωτοφανή κίνηση αφαιρώντας τις βίζες του Μαχμούντ Αμπάς και της αντιπροσωπείας του πριν από τη Γενική Συνέλευση, αν και η συντριπτική πλειοψηφία των χωρών ψήφισε ώστε να μπορέσει να απευθυνθεί στον ΟΗΕ μέσω βιντεοκλήσης.
Ο πρέσβης του Ισραήλ στον ΟΗΕ, Ντάνι Ντάνον, χαρακτήρισε τη σύνοδο «τσίρκο».
Από την πλευρά του, ο παλαιστίνιος πρέσβης στα Ηνωμένα Έθνη, Ριάντ Μανσούρ, τόνισε ότι «η Παλαιστίνη θα είναι ο “μεγάλος ελέφαντας” σε αυτή τη σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης».
Αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους
Ήδη η Βρετανία, ο Καναδάς, η Αυστραλία και η Πορτογαλία αναγνώρισαν την Παλαιστίνη την Κυριακή, ενώ η Γαλλία και άλλες πέντε χώρες αναμένεται να το πράξουν σήμερα, Δευτέρα, πριν από την επίσημη έναρξη της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Η πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών αναγνωρίζει πλέον την Παλαιστίνη, αλλά Γερμανία και Ιταλία έχουν καταστήσει σαφές ότι δεν σκοπεύουν να κινηθούν προς αυτή την κατεύθυνση σύντομα. Από τη Μόσχα, το Κρεμλίνο επανέλαβε ότι θεωρεί τη λύση των δύο κρατών τον μοναδικό δρόμο για την επίλυση της σύγκρουσης.
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, απορρίπτει τις εκκλήσεις για τερματισμό της εκστρατείας μέχρι την καταστροφή της Χαμάς και δηλώνει ότι δεν θα αναγνωρίσει παλαιστινιακό κράτος.
Πώς θα αντιδράσει το Ισραήλ
Σε δήλωσή του την Κυριακή ανέφερε ότι θα ανακοινώσει την απάντηση του Ισραήλ μόλις επιστρέψει από τις ΗΠΑ, όπου έχει προγραμματισμένη συνάντηση με τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.
Σύμφωνα με Ισραηλινούς αξιωματούχους, το Ισραήλ εξετάζει ως πιθανή απάντηση την προσάρτηση τμημάτων της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης, καθώς και στοχευμένα διμερή μέτρα κατά της Γαλλίας, παρότι οι αναγνωρίσεις του παλαιστινιακού κράτους θεωρούνται σε μεγάλο βαθμό συμβολικές.
Ο Νετανιάχου θέλει το «πράσινο φως» του Τραμπ πριν προχωρήσει σε οποιαδήποτε προσάρτηση, ανέφερε μια πηγή.
Τραμπ και Νετανιάχου εναντίον του υπόλοιπου κόσμου
Ωστόσο, μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να γυρίσει μπούμερανγκ, αποξενώνοντας βασικούς εταίρους του Ισραήλ όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, μια παγκόσμια δύναμη στον τομέα της ενέργειας και εμπορικό κόμβο με ισχυρή διπλωματική επιρροή στη Μέση Ανατολή.
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει προειδοποιήσει επίσης για πιθανές συνέπειες όσων κινηθούν εναντίον του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, της οποίας ο πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, φιλοξενεί τη σύνοδο της Νέας Υόρκης.
Κατά την πρώτη του θητεία, ο Τραμπ είχε στηρίξει τη λύση των δύο κρατών και παρουσίασε σχέδιο ειρήνης που προέβλεπε παλαιστινιακό κράτος. Ύστερα όμως από τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου δήλωσε πως «Η κατάσταση έχει αλλάξει».
Στη δεύτερη θητεία του, ακολουθεί την πιο αντιπαλαιστινιακή πολιτική στην ιστορία των ΗΠΑ. Έχει χρησιμοποιήσει τη λέξη «Παλαιστίνιος» ως ύβρη, χωρίς ωστόσο να εναντιωθεί ανοιχτά στο κύμα αναγνωρίσεων, αφήνοντας αυτή τη μάχη στον υπουργό Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο.
Ο Ρούμπιο έδωσε οδηγίες στους Αμερικανούς διπλωμάτες ανά τον κόσμο να πιέσουν τις χώρες να μην αναγνωρίσουν την Παλαιστίνη ή να μην συμμετάσχουν στη γαλλο-σαουδαραβική σύνοδο, με «σχεδόν μηδενική επιτυχία», όπως παραδέχονται Αμερικανοί και Ευρωπαίοι διπλωμάτες.
Στη διάσκεψη της Δευτέρας αναμένεται να εγκριθεί ένα σχέδιο για τη Γάζα μετά τον πόλεμο, που θα προβλέπει τον αφοπλισμό της Χαμάς και τον αποκλεισμό της από οποιονδήποτε μελλοντικό ρόλο στη διακυβέρνηση.
Ο Τραμπ θα αναφερθεί στον πόλεμο στη Γάζα κατά την ομιλία του το πρωί της Τρίτης, ενώ ο Νετανιάχου θα μιλήσει την Παρασκευή, πιθανότατα εν μέσω ψυχρού κλίματος.
Την Τρίτη ο Τραμπ έχει επίσης προγραμματίσει συνάντηση στη Νέα Υόρκη με τους ηγέτες της Σαουδικής Αραβίας, των ΗΑΕ, του Κατάρ, της Αιγύπτου, της Ιορδανίας και της Τουρκίας για να συζητήσουν τον τερματισμό του πολέμου.
Στη Γάζα, εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι συνεχίζουν να αναζητούν καταφύγιο από τις ισραηλινές επιθέσεις. «Ακόμη κι αν χώρες όπως η Αυστραλία, ο Καναδάς και η Γαλλία -που βρίσκονται πλέον μεταξύ αυτών που ξεκινούν αυτή την πρωτοβουλία- αναγνωρίσουν την Παλαιστίνη, πιστεύω ότι δεν θα υπάρξει σοβαρή πίεση στο Ισραήλ να δώσει στους Παλαιστίνιους τα δικαιώματά τους», είπε ο εκτοπισμένος Παλαιστίνιος Ναμπίλ Τζάμπερ.
Στο Τελ Αβίβ, Ισραηλινοί επέμειναν ότι οι Παλαιστίνιοι απέρριψαν επανειλημμένα ευκαιρίες για να αποκτήσουν κράτος.
«Τους προσφέραμε ειρήνη περίπου πέντε φορές. Θα μπορούσαν να είχαν συμφωνήσει σε οποιαδήποτε από αυτές, και ποτέ, μα ποτέ δεν διάλεξαν την ειρήνη. Οπότε γιατί πρέπει εμείς να επιλέξουμε την ειρήνη με ανθρώπους που θέλουν να απαγάγουν, να σκοτώσουν, να βιάσουν τον λαό μας; Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να το κάνουμε αυτό», δήλωσε μια η 25χρονη φοιτήτρια.
Με πληροφορίες από: Reuters, Associated Press, Axios, Bloomberg, CBS News