Γιατί ανησυχούν οι Ευρωπαίοι διπλωμάτες
Η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει νέες κυρώσεις κατά της Κίνας, ενώ ο Ντόναλντ Τραμπ δείχνει σκεπτικισμό ως προς τις ευρωπαϊκές προσπάθειες. Η αβεβαιότητα για το αν οι κινήσεις της ΕΕ θα επηρεάσουν πραγματικά τη στάση του Προέδρου των ΗΠΑ προκαλεί ανησυχία στους διπλωμάτες της Ευρώπης, που προσπαθούν να ισορροπήσουν μεταξύ Ουάσινγκτον και Πεκίνου, σύμφωνα με το Politico.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει αυτή την εβδομάδα να προτείνει κυρώσεις σε περισσότερες κινεζικές εταιρείες που συνδέονται με τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, στο πλαίσιο μιας διπλωματικής προσπάθειας να πειστεί ο Τραμπ να πιέσει τη Μόσχα να τερματίσει τη σύγκρουση.
Τα αιτήματα του Τραμπ
Το περασμένο Σαββατοκύριακο, ο Τραμπ δήλωσε ότι θα συμμετάσχει στην αύξηση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, αλλά μόνο εάν οι χώρες του ΝΑΤΟ σταματήσουν όλες τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου και επιβάλουν δασμούς μεταξύ 50% και 100% στην Κίνα.
Σε απάντηση, οι διπλωμάτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θέλουν να δείξουν ότι είναι έτοιμοι να τερματίσουν τη ροή του εναπομείναντος ρωσικού πετρελαίου -η οποία έχει ήδη μειωθεί σημαντικά- και να στηρίξουν τις προσπάθειες του Τραμπ να ασκήσει πίεση στην Κίνα.
Τρεις διπλωμάτες που μίλησαν στο Politico δήλωσαν ότι οι συζητήσεις για το 19ο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ, που αναμένεται την Παρασκευή, περιλάμβαναν πιθανή προσθήκη κινεζικών εταιρειών στη λίστα στόχων. Ωστόσο, αυτό απέχει πολύ από την απαίτηση του Τραμπ για δασμούς, και οι κινεζικές εταιρείες που έχουν προστεθεί στο παρελθόν δεν ικανοποίησαν τον Αμερικανό πρόεδρο.
Ο Τραμπ συζήτησε το πακέτο με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, την Τρίτη το βράδυ. Η ίδια ανέφερε ότι τα νέα μέτρα κυρώσεων θα στοχεύουν «κρυπτονομίσματα, τράπεζες και ενέργεια». Σημειώνεται ότι η ανάρτηση της Προέδρου της Κομισιόν δεν ανέφερε την Κίνα.
Ανησυχία στην ΕΕ
Οι Ευρωπαίοι διπλωμάτες αναμένουν ότι ο Τραμπ δεν θα εντυπωσιαστεί από τις προσπάθειές τους και υποψιάζονται ότι ίσως προσπαθεί να τους παγιδεύσει.
Φοβούνται ότι οι απαιτήσεις του Τραμπ μπορεί να είναι στρατηγική για να καθυστερήσει τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας και να ρίξει την ευθύνη στους συμμάχους του ΝΑΤΟ για την αποτυχία λήψης των αναγκαίων μέτρων.
«Μερικά από τα μηνύματα του έχουν νόημα. Μερικά είναι εφευρέσεις λόγων για να μην γίνει τίποτα», είπε ένας Ευρωπαίος αξιωματούχος ανώνυμα στο Politico. Η ίδια άποψη επιβεβαιώθηκε από εθνικό αξιωματούχο ευρωπαϊκού κράτους: «Ο Τραμπ θέτει όρους που γνωρίζοντας ότι είναι αδύνατοι, θα αποτελέσουν αργότερα πρόσχημα για να μας πει ότι δεν μπορεί να κάνει τίποτα. Απλά, είναι ένα παιχνίδι για να αποφύγει την ευθύνη».
Στη συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της G7 την προηγούμενη εβδομάδα, υπήρξε «πλήρης συμφωνία» για την ανάγκη πίεσης στη Ρωσία και στήριξης της Ουκρανίας, αλλά η πλευρά της ΕΕ απέρριψε τις απαιτήσεις του Τραμπ για δασμούς στην Κίνα, σύμφωνα με αξιωματούχο χώρας της G7.
«Είμαστε ανοιχτοί σε όλα αυτά – αλλά με άλλα εργαλεία», πρόσθεσε. Η Ευρωπαϊκή Ένωση προτιμά στοχευμένες κυρώσεις σε εταιρείες που συνδέονται με τον πόλεμο στην Ουκρανία αντί για καθολικούς δασμούς.
Το οικονομικό στοιχείο είναι επίσης κρίσιμο, σύμφωνα με έναν ακόμη διπλωμάτη της ΕΕ, που υποψιάζεται πως ο Τραμπ έχει εμπορικό κίνητρο. Δασμοί έως και 100% στις εισαγωγές από την Κίνα θα αυξήσουν την ήδη υψηλή πληθωριστική πίεση στην Ευρώπη και θα υπονομεύσουν την οικονομία του ευρωπαϊκού μπλοκ, ενώ πλήρης απαγόρευση ρωσικής ενέργειας θα ενίσχυε τις ΗΠΑ στην εξαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου.
«Ο πρόεδρος Τραμπ αποκαλύπτει την προθυμία της Ουάσινγκτον να εκμεταλλευτεί τις ευρωπαϊκές ευπάθειες για γεωπολιτικό όφελος», είπε ο υπουργός Ενέργειας της Λιθουανίας.
Η Anne-Sophie Corbeau, ανώτερη ερευνήτρια στο Center on Global Energy Policy του Πανεπιστημίου Columbia, τόνισε: «Προσπαθεί να κάνει την Ευρώπη να αγοράσει περισσότερο αμερικανικό LNG».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπογράμμισε ότι εργάζεται εδώ και χρόνια για την απεξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα.
Ισορροπία σε τεντωμένο σχοινί
Οι αξιωματούχοι της ΕΕ και η Κομισιόν προσπαθούν να κρατήσουν τις ΗΠΑ στο πλευρό της Ευρώπης κατά του Πούτιν, χωρίς να προκαλέσουν ρήξη με την Κίνα, στην οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό η ευρωπαϊκή οικονομία.
«Δεν θέλουμε να προκαλέσουμε την Κίνα και την Ινδία, αλλά κάνουμε το μέγιστο για να αντιμετωπίσουμε την πίεση από τις ΗΠΑ», είπε ένας από τους τρεις διπλωμάτες που μίλησαν στο Politico σχετικά με τις συζητήσεις για το 19ο πακέτο κυρώσεων.
Κάποια κράτη-μέλη της Ευρωραπϊκής Ένωσης, όπως η Δανία και η Πολωνία, πιέζουν την Κομισιόν να εκμεταλλευτεί την πίεση του Τραμπ για να ασκήσει πίεση σε Σλοβακία και Ουγγαρία, που συνεχίζουν να αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο. «Νομίζω ότι ο Τραμπ έχει αυτή τη δύναμη. Ιδεολογικά, είναι πιο κοντά στη λογική MAGA στην Ευρώπη», είπε ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος. «Θα αλλάξει κάτι; Δεν ξέρω».
Η Κομισιόν δήλωσε ότι συνεργάζεται στενά με την G7 και τις ΗΠΑ για την εφαρμογή των κυρώσεων.
Παρά τις προσπάθειες, οι διπλωμάτες τονίζουν ότι η επιβολή δασμών στην Κίνα και την Ινδία είναι πολιτικά και οικονομικά αδύνατη. «Καμία συναλλαγή με Κίνα και Ινδία; Θα πνιγούμε. Τι θα μας μείνει;» είπε Ευρωπαίος αξιωματούχος. Ένας άλλος πρόσθεσε: «Ακόμα και αν δεχθούμε τον κίνδυνο, δεν υπάρχει εγγύηση ότι οι ΗΠΑ θα κάνουν το ίδιο».
Ιστορικά, η ΕΕ διακρίνει τους δασμούς, που θεωρούνται εργαλείο εμπορίου, από τις κυρώσεις, που θεωρούνται εργαλείο εξωτερικής πολιτικής. Η προσέγγιση της έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια, ειδικά απέναντι στη Ρωσία, αλλά υπάρχουν ανησυχίες για το αν αυτά που προβλέπει ο Τραμπ για τους δασμούς συμβαδίζουν με το ευρωπαϊκό δίκαιο – η Κίνα εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει περίπου το 21% των εισαγωγών της ΕΕ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει περισσότερο τη χρήση στοχευμένων ελέγχων εξαγωγών σε κινεζικές εταιρείες, όπως αυτές που πωλούν στρατιωτική τεχνολογία στη Ρωσία, όπως έχει κάνει σε προηγούμενα πακέτα κυρώσεων.
Το πρόβλημα, όπως επεσήμανε η Agathe Demarais από το European Council on Foreign Relations, είναι ότι «μόλις επιβληθούν κυρώσεις σε αυτές τις εταιρείες, θα ξανανοίξουν με άλλο όνομα».