Λουκέτο σε 750 σχολεία, αδειάζουν τα χωριά
Μόνο για το 2025, η Ελλάδα ανέστειλε τη λειτουργία περισσότερων από 750 σχολείων
Σοκ προκαλούν τα στοιχεία για τη ραγδαία επιδείνωση του δημογραφικού προβλήματος στην Ελλάδα, με τον πλουσιότερο λανθρωπο στον κόσμο, τον Elon Musk να σχολιάζει δημόσια.
Ο δισεκατομμυριούχος ιδρυτής -μεταξύ άλλων- της Tesla και της SpaceX έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει για τις επιπτώσεις της υπογεννητικότητας στις σύγχρονες κοινωνίες, χαρακτηρίζοντάς την ως «τη μεγαλύτερη απειλή για τον ανθρώπινο πολιτισμό».
Αναφερόμενος ειδικά στη χώρα μας, με αφορμή την είδηση ότι το 2025 θα κλείσουν εκατοντάδες σχολεία λόγω έλλειψης μαθητών, ο Elon Musk σχολίασε πως «η Ελλάδα πεθαίνει».
Ο ίδιος τονίζει συχνά ότι η βιωσιμότητα ενός έθνους εξαρτάται άμεσα από τη δημογραφική του ισορροπία, και ότι αν οι γεννήσεις συνεχίσουν να μειώνονται, «ολόκληροι πολιτισμοί μπορεί να εξαφανιστούν».
Έχει επισημάνει δε ότι η τεχνολογική πρόοδος δεν αρκεί, αν δεν υπάρχουν άνθρωποι για να τη συνεχίσουν.
«Γεννήστε περισσότερα παιδιά» είναι το μήνυμα που συχνά μεταφέρει στα social media…
Η χώρα όντως πεθαίνει
Τρομακτικά είναι τα στοιχεία για το δημογραφικό πρόβλημα στην Ελλάδα.
Μόνο για το 2025, η Ελλάδα ανέστειλε τη λειτουργία περισσότερων από 750 σχολείων, λόγω έλλειψης παιδιών! Πρόκειται για το 5% των σχολείων της χώρας, ενώ τα «λουκέτα» δεν περιορίζονται μόνο σε απομακρυσμένα χωριά και νησιά, αλλά επηρεάζουν και περιοχές της Αττικής που περιλαμβάνουν την Αθήνα.
«Οι αίθουσες διδασκαλίας αντικατοπτρίζουν την κατάσταση των μαιευτηρίων μας και τον αριθμό των γεννήσεων, οι οποίες, δυστυχώς, μειώνονται εδώ και δεκαετίες στη χώρα μας», δήλωσε η Σοφία Ζαχαράκη, υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων. Στοιχεία του υπουργείου Παιδείας δείχνουν ότι ο αριθμός των μαθητών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση έχει μειωθεί κατά περισσότερο από 111.000 τα τελευταία επτά χρόνια — πτώση 19% από το 2018.
«Η πτώση συμβαίνει πολύ γρήγορα και στην Ελλάδα είναι πολύ απότομη», είπε η Αλεξάνδρα Τραγάκη, καθηγήτρια οικονομικής δημογραφίας στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Σήμερα, λιγότερα άτομα βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία σε σύγκριση με προηγούμενες δεκαετίες, σημείωσε.
Φέτος, 766 από τα 14.857 σχολεία της Ελλάδας θα αναστείλουν τη λειτουργία τους επειδή δεν πληρούν το νόμιμο ελάχιστο των 15 μαθητών. Τα περισσότερα είναι δημοτικά, αν και τα «λουκέτα» αυξάνονται σε όλες τις βαθμίδες.
Ορισμένα ιδρύματα ενδέχεται να επαναλειτουργήσουν αν ο αριθμός των μαθητών ανακάμψει μέσα σε τρία χρόνια, ωστόσο τα περισσότερα δεν ανοίγουν ξανά. Εξαίρεση αποτελούν τα νησιά κοντά στην Τουρκία και οι παραμεθόριες περιοχές, όπου τα σχολεία διατηρούνται ανοιχτά ακόμη και με μικρό αριθμό μαθητών.
Υπάρχουν και κάποιες εξαιρέσεις. Στην Ψέριμο, ένα μικρό νησί των Δωδεκανήσων, το σχολείο θα ανοίξει για πρώτη φορά από το 2009 — εξυπηρετώντας δύο παιδιά στο δημοτικό και τρία στο νηπιαγωγείο. «Κρατάμε σχολεία ανοιχτά με λιγότερους μαθητές από όσους κανονικά επιτρέπει ο νόμος — μια δαπανηρή απόφαση, αλλά πιστεύουμε ότι είναι αναγκαία», είπε η Ζαχαράκη.
Σύμφωνα με τους Financial Times, η απότομη δημογραφική πτώση της Ελλάδας ξεκίνησε κατά τη διάρκεια της κρίσης χρέους της δεκαετίας του 2010. Από το 2011, οι θάνατοι ξεπερνούν σταθερά τις γεννήσεις. Μεταξύ των απογραφών του 2001 και του 2021, ο αριθμός των γυναικών στην κύρια αναπαραγωγική ηλικία 20-40 ετών μειώθηκε κατά 500.000, δηλαδή κατά 31%.
Σε συνδυασμό με την έξοδο μορφωμένων Ελλήνων στο εξωτερικό αναζητώντας καλύτερο μέλλον στα χρόνια της κρίσης, το αποτέλεσμα ήταν η απότομη μείωση των πιθανών γονέων.
Μέχρι το 2022, οι ετήσιες γεννήσεις είχαν πέσει κάτω από τις 80.000, ενώ το 2023 οι θάνατοι ήταν σχεδόν διπλάσιοι. Οι Ελληνίδες αποκτούν το πρώτο τους παιδί πλέον σε μέση ηλικία άνω των 32 ετών. Η γονιμότητα έχει πέσει στο 1,35 -από τα χαμηλότερα ποσοστά στην Ευρώπη- και οι γεννήσεις εκτός γάμου παραμένουν σπάνιες.
Οι αξιωματούχοι αναγνωρίζουν τις συνέπειες από το κλείσιμο των σχολείων, ιδιαίτερα σε αγροτικές περιοχές, όπου μερικά παιδιά μπορεί να διανύουν έως και 80 χλμ καθημερινά. Ωστόσο, οι δημογράφοι λένε ότι τα οικονομικά κίνητρα από μόνα τους είναι απίθανο να αναστρέψουν την τάση. «Κανένα παιδί δεν θα μείνει χωρίς πρόσβαση στην εκπαίδευση, όσο απομακρυσμένο κι αν είναι το σπίτι του», είπε η κ. Ζαχαράκη.
Άλλες βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες με ισχυρά συστήματα πρόνοιας και υψηλής ποιότητας παιδική φροντίδα, συμπεριλαμβανομένων της Δανίας και της Σουηδίας, επίσης δυσκολεύονται να αυξήσουν τα ποσοστά γονιμότητας.
Δεν είναι η πρώτη φορά…
Σοκαρισμένος είχε δηλώσει και πέρυσι ο Elon Musk για τη δημογραφική κρίση στην Ελλάδα, αναφέροντας ότι διπλάσιος αριθμός ανθρώπων πέθαναν από τα μωρά που γεννήθηκαν.
Ο μεγιστάνας της Tesla και της Space X είχε αναδημοσιεύση σχετική ανάρτηση στο Χ, η οποία αναφέρεται στη δημογραφική κατάρρευση στη χώρα μας.
«Ουάου, σχεδόν διπλάσιος αριθμός ανθρώπων πέθαναν από τα μωρά που γεννήθηκαν στην Ελλάδα» έγραψε έκπληκτος ο Musk, ο οποίος αναδημοσίευσε δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας Express, η οποία αναφέρει ότι η δημογραφική κατάρρευση αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για την Ελλάδα.
«Νέα στοιχεία προβλέπουν ότι ο πληθυσμός της Ελλάδας θα μειωθεί απότομα έως και 25% έως το 2070, πολύ υψηλότερα από τον μέσο όρο της ΕΕ που είναι 4%.
Το 2022, η χώρα κατέγραψε λιγότερες από 77.000 γεννήσεις, τις χαμηλότερες εδώ και σχεδόν έναν αιώνα, ενώ οι θάνατοι έφτασαν τις 140.000.
Οι οικονομικές προκλήσεις, οι χαμηλοί μισθοί και η υψηλή ανεργία έχουν οδηγήσει πολλούς νέους Έλληνες στο εξωτερικό, επιδεινώνοντας την κρίση. Το ποσοστό γονιμότητας στην Ελλάδα είναι πλέον μόλις 1,32 γεννήσεις ανά γυναίκα, οδηγώντας σε γήρανση του πληθυσμού.
Η κυβέρνηση έχει εισαγάγει φορολογικά κίνητρα και μέτρα στήριξης της οικογένειας για την καταπολέμηση της τάσης, με τους αξιωματούχους να την αποκαλούν τη «μεγαλύτερη απειλή» του έθνους», αναφέρει η ανάρτηση που αναδημοσίευσε ο Elon Musk.
