Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία μπορεί να ξεκίνησε από τον Βλαντίμιρ Πούτιν και να συνεχίστηκε χωρίς να σταματήσει από τον Τζο Μπάιντεν, αλλά αυτή την εβδομάδα μετατρέπεται πλέον σε «πόλεμο του Ντόναλντ Τραμπ», σύμφωνα με το CNN.
Η πιο ισχυρή θέση στον κόσμο δεν προσφέρει πάντα επιλογές. Ο Ντόναλντ Τραμπ είναι πλέον υποχρεωμένος να αναμετρηθεί με τη μεγαλύτερη σύγκρουση στην Ευρώπη μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, διότι οι Ηνωμένες Πολιτείες, υπό την ηγεσία του προκατόχου του, αποτέλεσαν τον βασικό σύμμαχο και υποστηρικτή της Ουκρανίας.
Ο Τραμπ θα μπορούσε να είχε εγκαταλείψει πλήρως την υπόθεση. Αντίθετα, όπως αναφέρει το CNN, αποφάσισε να εμπλέξει τον εαυτό του, αρχικά διακηρύσσοντας πως θα έφερνε το τέλος του πολέμου μέσα σε 24 ώρες ή έπειτα εντός 100 ημερών. Προσπάθησε να διαχειριστεί τις προσωπικότητες της σύγκρουσης: προσέγγισε φιλικά τον Πούτιν, επανέλαβε τις ρωσικές αφηγήσεις και έπειτα επέπληξε δημοσίως τον Ουκρανό Πρόεδρο Ζελένσκι μέσα στο Οβάλ Γραφείο.
Σύμφωνα με το CNN, χτύπησε σκληρά τους συμμάχους του στο ΝΑΤΟ, απαιτώντας αυξημένες αμυντικές δαπάνες, κάτι που τελικά πέτυχε. Η διπλωματική προσπάθεια όμως που ακολούθησε απέφερε ελάχιστα αποτελέσματα.
Αλλά είναι τις τελευταίες δύο εβδομάδες που οι αποφάσεις – και οι συνειδητοποιήσεις – του Τραμπ έχουν μετατρέψει αυτό το ζήτημα σε πρόβλημα που του ανήκει πλέον. Έχει δει ότι ο Πούτιν δεν θέλει ειρήνη. Έχει δει ότι η Ουκρανία χρειάζεται επειγόντως όπλα, και προσπάθησε να βοηθήσει, αν και με χλιαρό τρόπο. Πήρε τη συγκλονιστική απόφαση να απαντήσει στις συνήθως παραγνωρισμένες πυρηνικές απειλές του πρώην Ρώσου προέδρου Ντμίτρι Μεντβέντεφ, με ακόμη σκληρότερες πυρηνικές απειλές, σχετικά με την τοποθέτηση αμερικανικών πυρηνικών υποβρυχίων πιο κοντά στη Ρωσία. Οι ΗΠΑ πέρασαν από το να παγώσουν τη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία στο να απειλούν με πυρηνική ισχύ τη Ρωσία, μέσα σε λιγότερο από έναν μήνα.
Σκληρές κυρώσεις ή διπλωματική διέξοδος;
Καθώς αυτή η εβδομάδα φτάνει στο τέλος της, με την συντομευμένη προθεσμία του Τραμπ για μια ειρηνευτική συμφωνία να πλησιάζει, πρέπει να πάρει ίσως την πιο καθοριστική απόφαση της σύγκρουσης μέχρι τώρα. Θα επιβάλει κυρώσεις – δευτερεύοντες δασμούς στους πελάτες της ρωσικής ενέργειας – που να έχουν πραγματικό αντίκτυπο; Θα αποδεχθεί ότι οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους ίσως χρειαστεί να υπομείνουν κάποιον οικονομικό πόνο, για να προκαλέσουν πόνο;
Η επιβολή σοβαρών δευτερογενών κυρώσεων στην Ινδία και την Κίνα θα μπορούσε να προκαλέσει αναταράξεις στην παγκόσμια αγορά ενέργειας. Ο Τραμπ ανήρτησε τη Δευτέρα ότι θα αυξήσει τους δασμούς στην Ινδία επειδή πουλά ρωσικό αργό πετρέλαιο με κέρδος, και δήλωσε ότι δεν τον «νοιάζει πόσοι άνθρωποι σκοτώνονται από τη ρωσική πολεμική μηχανή», αν και δεν έδωσε λεπτομέρειες για τα νέα μέτρα. Η Ινδία δεν έχει καταστήσει σαφές δημοσίως αν σκοπεύει να σταματήσει την αγορά ρωσικών ενεργειακών προϊόντων.
Η Κίνα, από την άλλη, είναι απόλυτα εξαρτημένη από το ρωσικό πετρέλαιο και αέριο και δεν μπορεί απλώς να σταματήσει να αγοράζει. Ο Τραμπ θα πρέπει να αποφύγει μια νέα στιγμή «TACO» (Trump Always Chickens Out – Ο Τραμπ πάντα κάνει πίσω), και να προκαλέσει οικονομικό πόνο με πολιτικό κόστος. Ίσως, σύμφωνα με το CNN, να επιδιώξει μια διπλωματική διέξοδο μέσω του ειδικού απεσταλμένου του, Στιβ Γουίτκοφ, ο οποίος αναμένεται να επισκεφθεί τη Μόσχα.
Η κληρονομιά του πολέμου και το δίλημμα του ηγέτη
Το CNN σημειώνει πως ο Τραμπ δεν μπορεί να τα έχει και τα δύο. Είναι στη φύση του να επιδιώκει να είναι το κέντρο όλων των αποφάσεων και το επίκεντρο της προσοχής σε κάθε ζήτημα. Κάθε καμπή μέχρι τώρα βασίστηκε στις προσωπικές του επιλογές και επιθυμίες. Και μαζί με αυτό έρχεται ένα βασικό μάθημα της αμερικανικής προεδρίας.
Ο Τραμπ δεν έχει την πολυτέλεια να επιλέγει ποια προβλήματα του ανήκουν και ποια μπορεί να αγνοήσει. Η πλατφόρμα του «Πρώτα η Αμερική» του κινήματος MAGA μπορεί να στοχεύει στη μείωση της παγκόσμιας παρουσίας της Ουάσιγκτον, αλλά δεν του επιτρέπει να ιδιοποιείται μόνο τις επιτυχίες του και όχι τις αποτυχίες του. Εκτός κι αν ο Τραμπ μειώσει την παγκόσμια επιρροή της αμερικανικής ισχύος στο απόλυτο μηδέν, κάτι ασύμβατο με μια προεδρική προσωπικότητα που έχει την ανάγκη να «δρα» και να προκαλεί αναταράξεις, καθώς πάντα θα υπάρχουν προβλήματα που είναι ευθύνη της Αμερικής.
Ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα κληρονόμησε πολέμους τόσο στο Ιράκ όσο και στο Αφγανιστάν. Βιάστηκε να αποσυρθεί από τον πρώτο και διπλασίασε την εμπλοκή στον δεύτερο με μια “έκρηξη” στρατευμάτων, η οποία δεν απέδωσε. Το Αφγανιστάν κατέληξε να είναι ο πόλεμος του Ομπάμα, παρόλο που ήταν ένα χάος που είχε κληρονομήσει. Ο Τραμπ με τη σειρά του παρέλαβε αυτό το χάος, και παρέδωσε τη δική του «γρήγορη λύση» στον Μπάιντεν για να την υλοποιήσει, με την χαοτική κατάρρευση του Αυγούστου του 2021 — ένα γεγονός που οι Ρεπουμπλικάνοι προβάλλουν ευρέως ως αποτυχία των Δημοκρατικών.
Ο Τραμπ αντιμετωπίζει το ίδιο πρόβλημα του να κληρονομεί μια κρίση. Δεν μπορεί να ευχηθεί ή να πείσει την κρίση να τελειώσει. Οι ίδιες οι απώλειες στο πεδίο της μάχης που θρηνεί έχουν ήδη σπείρει καταστροφή και θλίψη μακριά από τα σύνορα, μετατρέποντας τη σύγκρουση σε έναν υπαρξιακό πόλεμο επιβίωσης για το Κρεμλίνο — και για την ψυχή της ουκρανικής κοινωνίας.
Οι Ουκρανοί θέλουν να ζήσουν ειρηνικά, χωρίς νυχτερινές σειρήνες αεροπορικών επιδρομών. Ο Πούτιν δεν θέλει ειρήνη. Οι πιο πρόσφατες μαξιμαλιστικές απαιτήσεις του ισοδυναμούν ουσιαστικά με την παράδοση της Ουκρανίας.
Κατά το CNN, πρόκειται για μια σκληρή πραγματικότητα: αυτός ο πόλεμος πρέπει να θεωρείται πόλεμος του Τραμπ. Είναι η καθοριστική σύγκρουση της προεδρίας του και της μετα-11ης Σεπτεμβρίου εποχής. Η έκβασή της καθορίζει την ευρωπαϊκή ασφάλεια και τη μαχητικότητα της Κίνας για την επόμενη δεκαετία. Η Κίνα το καταλαβαίνει αυτό και θέλει η Ρωσία να νικήσει. Η Ευρώπη επίσης το αντιλαμβάνεται, και εξοπλίζεται ώστε η Ρωσία να μην εντοπίσει ευκαιρία μέσα από την αδυναμία του ευρωπαϊκού μπλοκ.
Αν ο Τραμπ το καταλαβαίνει αυτό — και αν είναι διατεθειμένος να αποδεχτεί δυσάρεστες, αποφασιστικές επιλογές μαζί με τις συνέπειες που αυτές συνεπάγονται — θα το μάθουμε μέσα στην επόμενη εβδομάδα.