Οι παρεμβάσεις ισχυρών ηγετών για τον διάδοχο του Πάπα Φραγκίσκου
Καθώς οι 133 Καρδινάλιοι συγκεντρώνονται σήμερα Τετάρτη πίσω από κλειστές πόρτες για να εκλέξουν τον επόμενο Πάπα, η πολιτική σκακιέρα έξω από τα τείχη του Βατικανού είναι πιο ταραχώδης από ποτέ. Από τον Εμανουέλ Μακρόν και τη Τζόρτζια Μελόνι μέχρι τον Ντόναλντ Τραμπ, παγκόσμιοι ηγέτες παρεμβαίνουν –άλλοι διακριτικά, άλλοι όχι– σε μια από τις πιο σημαντικές εκλογικές διαδικασίες του καθολικού κόσμου.
Όπως σημειώνει το Politico, σπάνια στη σύγχρονη εποχή έχει ασκηθεί τέτοια εξωτερική πίεση σε ένα Κονκλάβιο, ενώ οι διαιρέσεις εντός της Καθολικής Εκκλησίας είναι πιο έντονες από ποτέ.
Πολιτικές επιρροές
Οι Καρδινάλιοι, που πρόκειται να επιλέξουν τον πνευματικό ηγέτη των 1,4 δισεκατομμυρίων καθολικών παγκοσμίως, γνωρίζουν καλά την ισχύ του αξιώματος.
Όπως αναφέρει το Politico, σε μια εποχή πολιτικής αστάθειας και αποδυνάμωσης των παραδοσιακών συμμαχιών, η Καθολική Εκκλησία διατηρεί τον ρόλο της ως διεθνής παίκτης επιρροής.
Οι ηγέτες κάποιων κρατών έχουν σαφείς λόγους να θέλουν να επηρεάσουν την ψηφοφορία. Όπως τονίζει το Politico, η εκλογή ενός «δικού τους» Πάπα μπορεί να ενισχύσει τις εθνικιστικές πολιτικές τους.
Παράλληλα, δυτικοί ηγέτες επιθυμούν να αποφύγουν έναν ακόμη Πάπα που θα αντιτίθεται στην επέκταση του ΝΑΤΟ ή θα δείχνει κατανόηση προς την Κίνα.
Ένας χαρισματικός Πάπας μπορεί να διαμορφώσει την κοινή γνώμη, ειδικά σε καθολικές χώρες – κάτι που φάνηκε ξεκάθαρα στην περίπτωση του Φραγκίσκου και των συχνών του επικρίσεων προς τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.
Οι πρώτες κινήσεις μετά τον θάνατο του Φραγκίσκου
Η πολιτικοποίηση ξεκίνησε σχεδόν αμέσως μετά τον θάνατο του πάπα Φραγκίσκου, τη Δευτέρα του Πάσχα. Όπως τονίζει το Politico, το περιβάλλον θυμίζει περισσότερο παρασκηνιακό λόμπινγκ παρά διαφανείς συνεδριάσεις και συζητήσεις.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, κατά τη διάρκεια της παρουσίας του στη Ρώμη για την κηδεία του Φραγκίσκου, συναντήθηκε με τέσσερις Γάλλους καρδινάλιους. Στη Ρώμη, πολλοί θεώρησαν αυτή την κίνηση ως ένδειξη ότι στηρίζει έναν Γάλλο υποψήφιο για το παπικό αξίωμα.
Ωστόσο, το γραφείο του Μακρόν αρνήθηκε ότι προσπαθεί να επηρεάσει την εκλογή, ενώ η γαλλική πρεσβεία στη Ρώμη ανέφερε πως ο Πρόεδρος «ακολουθούσε τη Γαλλική Ρεπουμπλικανική παράδοση», χαρακτηρίζοντας κάθε αντίθετη ερμηνεία ως «μη αξιοπρεπή».
Την ίδια περίοδο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ εξέφρασε την υποστήριξή του προς έναν Αμερικανό καρδινάλιο που είχε αντιταχθεί σε συμφωνία του Βατικανού με την Κίνα, ενώ έφτασε στο σημείο να αυτοπροταθεί για Πάπας.
Από την πλευρά της, η Κίνα εκμεταλλεύτηκε το μεταβατικό διάστημα για να διορίσει δύο επισκόπους χωρίς την έγκριση του Βατικανού, κάτι που το Politico χαρακτηρίζει ως πρόκληση.
Όσο για την Ιταλία, η πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι έδωσε εντολή στους βουλευτές της να μην κάνουν δηλώσεις. Ωστόσο, φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης στηρίζουν Καρδινάλιους που ευθυγραμμίζονται με τις απόψεις της και επιτίθενται σε ανεπιθύμητους υποψηφίους.
Παρακολουθήσεις και ιστορικές παρεμβάσεις
Το Politico υπενθυμίζει πως η ξένη επιρροή στο Κονκλάβιο δεν είναι νέο φαινόμενο.
Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η CIA φέρεται να είχε εγκαταστήσει κοριούς στο Βατικανό, ενώ έως τις αρχές του 20ού αιώνα, η Γαλλία, η Ισπανία και η Αυστροουγγαρία είχαν το δικαίωμα να ασκήσουν βέτο σε υποψήφιους Πάπες.
Σήμερα, σε μια εποχή όπου η Δύση φαίνεται να χάνει την υπεροχή στη διεθνή σκηνή, η εκλογή ενός Πάπα με πιο… παγκόσμια οπτική –απέναντι σε ζητήματα όπως η Κίνα και η Ουκρανία– ενδέχεται να θεωρηθεί προβληματική από την Ουάσιγκτον ή τις Βρυξέλλες.
Ο Φραγκίσκος, άλλωστε, είχε αλλάξει τις ισορροπίες ορίζοντας ασυνήθιστα πολλούς Καρδινάλιους από τον παγκόσμιο Νότο.
«Περισσότερο από τη Γροιλανδία ή τη διώρυγα του Παναμά, ο Τραμπ θέλει πίσω την Εκκλησία – με τη Δύση», σχολίασε στο Politico ο καθηγητής γεωπολιτικής του Βατικανού, Πιέρο Σκιαβάτσι από το Link University της Ρώμης.
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι ο Μακρόν, ο οποίος αντιμετωπίζει δυσκολίες στη Γαλλία, «πιέζει για έναν προοδευτικό Γάλλο Πάπα, ως πνευματικό ηγέτη με μέγιστη εξουσία».
«Θα μπορούσε να βοηθήσει να στραφεί η κοινή γνώμη στη Γαλλία προς το κεντροαριστερό φάσμα», δήλωσε.