Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, αναμένεται να συγκαλέσει σήμερα το απόγευμα, Τρίτη 26 Νοεμβρίου, το συμβούλιο ασφαλείας στο Τελ Αβίβ για να εγκρίνει μια 60ήμερη εκεχειρία με τη Χεζμπολάχ στον Λίβανο, έπειτα από περισσότερο από έναν χρόνο πολεμικών συγκρούσεων.
Σύμφωνα με Ισραηλινό αξιωματούχο που μίλησε στους Times of Israel, η συμφωνία δεν σηματοδοτεί το τέλος του πολέμου με τη Χεζμπολάχ, αλλά μια προσωρινή παύση των εχθροπραξιών.
«Δεν γνωρίζουμε πόσο θα διαρκέσει», δήλωσε ο ίδιος αξιωματούχος. «Μπορεί να είναι ένας μήνας, μπορεί να είναι ένας χρόνος».
Αντιδράσεις και προβλέψεις
Ο Έφι Εϊτάμ, ανεπίσημος σύμβουλος του Νετανιάχου, περιέγραψε τη συμφωνία σε συνέντευξή του στο ραδιόφωνο Kan ως «προσωρινή ανάπαυλα 60 ημερών», τονίζοντας ότι το τι θα συμβεί μετά παραμένει αβέβαιο.
Όπως σχολιάζει η εφημερίδα Haaretz, ο Εϊτάμ απέφυγε να συστήσει στους κατοίκους του βορρά να επιστρέψουν στα σπίτια τους μόλις υπογραφεί η συμφωνία. Τους προέτρεψε να περιμένουν μερικούς μήνες, μέχρι να ξεκαθαρίσει η κατάσταση, και δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο επανέναρξης του πολέμου μετά την ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ.
Επίσης, εκτίμησε ότι μπορεί να χρειαστούν δύο χρόνια για να υποστεί η Χεζμπολάχ ένα αποφασιστικό πλήγμα.
Πηγές από τον Λίβανο ανέφεραν στο Reuters ότι ο απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, και ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, αναμένεται να ανακοινώσουν σύντομα την εκεχειρία.
«Δεν θεωρούμε πως έχουμε συμφωνία ακόμη. Πιστεύουμε πως είμαστε κοντά σε συμφωνία. Πιστεύουμε ότι έχουμε γεφυρώσει σημαντικά τις διαφορές, αλλά υπάρχουν ακόμη βήματα που πρέπει να διαπιστώσουμε ότι έχουν γίνει. Ευελπιστούμε πως μπορούμε να φτάσουμε εκεί», είπε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρμεντ, Μάθιου Μίλερ.
Στην Ουάσιγκτον, ο εκπρόσωπος εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Τζον Κίρμπι, δήλωσε: «Είμαστε κοντά», αλλά επισήμανε ότι «τίποτα δεν είναι οριστικό μέχρι να συμφωνηθούν τα πάντα».
Ο πρέσβης του Ισραήλ στην Ουάσιγκτον, Μάικ Χέρτζογκ, μιλώντας στο ραδιόφωνο του Ισραηλινού Στρατού, επιβεβαίωσε ότι η επίτευξη συμφωνίας είναι πιθανή «εντός των ημερών».
Ωστόσο, σημείωσε ότι απομένουν ορισμένα σημεία προς διευθέτηση και οποιαδήποτε συμφωνία θα πρέπει να εγκριθεί από την κυβέρνηση.
Εσωτερικές διαφωνίες στο Ισραήλ
Ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας, Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ, τόνισε ότι συμβούλευσε τον Νετανιάχου να συνεχίσει τον πόλεμο στον βορρά μέχρι την πλήρη ήττα του εχθρού και χαρακτήρισε τη συμφωνία «μεγάλο λάθος».
«Ας ελπίσουμε ότι σήμερα η κυβέρνηση του (Μπενιαμίν) Νετανιάχου θα εγκρίνει τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που προτείνεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Γαλλία», δήλωσε ο Ζοζέπ Μπορέλ στο περιθώριο συνόδου των υπουργών Εξωτερικών της Ομάδας των Επτά (G7) περισσότερο ανεπτυγμένων βιομηχανικών χωρών που διεξάγεται κοντά στη Ρώμη.
«Όχι άλλες δικαιολογίες, όχι άλλα πρόσθετα αιτήματα», υπογράμμισε, επικρίνοντας σκληροπυρηνικούς ισραηλινούς υπουργούς που τάχθηκαν κατά της συμφωνίας.
Οι διαπραγματεύσεις περιλαμβάνουν την απαίτηση του Ισραήλ να διατηρήσει το δικαίωμα στρατιωτικής δράσης εάν η Χεζμπολάχ παραβιάσει τη συμφωνία και αναπτύξει εκ νέου μαχητικές δυνάμεις.
Σύμφωνα με το Channel 12, η εκεχειρία αποσκοπεί στην απομάκρυνση των δυνάμεων της Χεζμπολάχ και του ισραηλινού στρατού από τον νότιο Λίβανο. Όμως, αυτό έχει προκαλέσει συζητήσεις στο Ισραήλ.
Κάποιοι ζητούν ολοκληρωτική νίκη κατά της Χαμάς στη Γάζα, ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι εάν το Ισραήλ μπορεί να καταλήξει σε συμφωνία με τη Χεζμπολάχ, μπορεί να πράξει το ίδιο και στη Γάζα, σώζοντας πιθανώς τη ζωή των ομήρων που θεωρείται ότι είναι ακόμα ζωντανοί.
Η θέση της Χαμάς
Σύμφωνα με το Al Jazeera, κορυφαίο στέλεχος της Χαμάς στον Λίβανο, ο Οσάμα Χαμντάν, δήλωσε ότι η Χαμάς υποστηρίζει μια εκεχειρία μεταξύ της Χεζμπολάχ και του Ισραήλ, παρά τις προηγούμενες διαβεβαιώσεις της Χεζμπολάχ ότι θα συνεχίσει τις εχθροπραξίες όσο ο πόλεμος στη Γάζα συνεχίζεται.
«Κάθε ανακοίνωση εκεχειρίας είναι ευπρόσδεκτη. Η Χεζμπολάχ στάθηκε στο πλευρό του λαού μας και έκανε σημαντικές θυσίες», δήλωσε στο λιβανέζικο κανάλι Al Mayadeen.
Στον αντίποδα, υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι άμυνας είπαν στην Haaretz ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ο πόλεμος στον βορρά να μην ξαναρχίσει – τουλάχιστον το επόμενο διάστημα.
Υποστήριξαν ότι η Χεζμπολάχ και το Ιράν θα προσπαθήσουν να ανασυγκροτήσουν τις στρατιωτικές δυνατότητες της οργάνωσης, οι οποίες έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές, και θα αποφύγουν την άμεση σύγκρουση με το Ισραήλ τα επόμενα χρόνια.
Ομοιότητες με το 2006
Όπως έχει καταστεί σαφές τους τελευταίους μήνες, η τελική συμφωνία μοιάζει πολύ με την Απόφαση 1701 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, που τερμάτισε τον Δεύτερο Πόλεμο του Λιβάνου το 2006.
Η διαφορά είναι ότι οι ΗΠΑ θα παρέχουν στο Ισραήλ επίσημη διαβεβαίωση πως μπορεί να επιτεθεί στον Λίβανο αν η Χεζμπολάχ παραβιάσει τη συμφωνία.
Παράλληλα, η Ουάσιγκτον θα έχει ηγετικό ρόλο στην εποπτεία και εφαρμογή της συμφωνίας, ενώ η προσπάθεια αυτή θα υποστηριχθεί από μεγαλύτερη δέσμευση χωρών της Ευρώπης, όπως της Γαλλίας.
Το Ισραήλ σκοπεύει να επιμείνει στην αυστηρή εφαρμογή της συμφωνίας, όχι μόνο για να αποτρέψει την άμεση επιθετικότητα της σιιτικής οργάνωσης, αλλά και για να εμποδίσει τη Χεζμπολάχ από το να ανασυγκροτηθεί στον νότιο Λίβανο ή να μεταφέρει όπλα από τη Συρία.
Σε αυτή την περίπτωση, «Θα δράσουμε» δήλωσε Ισραηλινός αξιωματούχος στους Times of Israel.
Ο ρόλος των ΗΠΑ και η πίεση στο Ισραήλ
Το Ισραήλ φέρεται να αποδέχθηκε την εκεχειρία, εν μέρει λόγω του φόβου ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν μπορεί να πιέσει το Ισραήλ μέσω απόφασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ στις τελευταίες εβδομάδες της θητείας της.
Σύμφωνα με το Channel 12, θα χρειαζόταν κάτι δραστικό για να καταρρεύσει η εκεχειρία πριν από τη συνάντηση της Τρίτης.
Μετά από σχεδόν 14 μήνες συγκρούσεων, το Ισραήλ και η Χεζμπολάχ φαίνεται να βρίσκονται κοντά στον τερματισμό των συγκρούσεων, αφήνοντας τη Γάζα μόνη της, ως το κύριο μέτωπο σύγκρουσης.
Το Yπουργείο Υγείας στη Γάζα, που διοικείται από τη Χαμάς, δήλωσε τη Δευτέρα ότι τουλάχιστον 44.235 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί σε περισσότερους από 13 μήνες πολέμου μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινίων μαχητών.
Ο απολογισμός περιλαμβάνει 24 θανάτους τις προηγούμενες 24 ώρες, σύμφωνα με το Yπουργείο, το οποίο ανέφερε ότι 104.638 άνθρωποι έχουν τραυματιστεί στη Λωρίδα της Γάζας από την έναρξη του πολέμου, όταν μαχητές της Χαμάς επιτέθηκαν στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023.
Σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας του Λιβάνου, περισσότεροι από 3.700 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί από τον περασμένο Οκτώβριο.