Οι πολιτικοί αλλά και οι ειδικοί στις διεθνείς σχέσεις, που ανέμεναν τεκτονικές αλλαγές στις διεθνείς σχέσεις από τη Σύνοδο των BRICS στη Ρωσία, δεν απογοητεύθηκαν
Το επίσημο ανακοινωθέν συμπυκνώνει την πολιτική βούληση του διακρατικού συνασπισμού για τολμηρές μεταρρυθμίσεις στους παγκόσμιους θεσμούς, την ενίσχυση της συνεργασίας και τη συλλογική απάντηση στις παγκόσμιες κρίσεις.
Το ρωσικό πρακτορείο Sputnik ζήτησε από κορυφαίους ειδικούς διεθνών σχέσεων, με έδρα την Ασία και την Ευρώπη, να συνδράμουν στην αποκρυπτογράφηση της τελικής διακήρυξης.
Οι πολιτικοί αλλά και οι ειδικοί στις διεθνείς σχέσεις, που ανέμεναν τεκτονικές αλλαγές στις διεθνείς σχέσεις από τη Σύνοδο των BRICS στη Ρωσία, δεν απογοητεύθηκαν.
Η 43σέλιδη Διακήρυξη του Kazan, με τίτλο «Ενίσχυση του Πολυμερισμού για Δίκαιη Παγκόσμια Ανάπτυξη και Ασφάλεια», περιέχει 134 σημεία που αποσκοπούν:
– στην «ενίσχυση της συνεργασίας για παγκόσμια και περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια»,
– στην «προώθηση της οικονομικής και χρηματοοικονομικής συνεργασίας»,
και στην «ενδυνάμωση των ανταλλαγών μεταξύ των λαών για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη».
Τομή για τη σύγχρονη γεωπολιτική πραγματικότητα το Kazan
«Η 16η Σύνοδος των BRICS αποτελεί σημείο καμπής για τη διεθνή πολιτική, επειδή τα BRICS δείχνουν ότι υπάρχει ένας συλλογικός τρόπος διαπραγμάτευσης στο διεθνές σύστημα που δεν χρειάζεται ηγεμονία ή τη χρήση βίας», δήλωσε η Anuradha Chenoy, καθηγήτρια στο Κέντρο Ρωσικών και Κεντροασιατικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Jawaharlal Nehru, σχολιάζοντας το περιεχόμενο της Διακήρυξης του Καζάν και τις παγκόσμιες επιπτώσεις της.
«Η Διακήρυξη του Kazan είναι ένας οδικός χάρτης για τις χώρες των BRICS, καθώς συνδυάζει τα “κοινά συμφέροντα” με τη “στρατηγική συνεργασία”», σημείωσε η Dr. Chenoy, συγκρίνοντας την προσέγγιση του μπλοκ με τα δυτικά σύμφωνα και συμφωνίες, όπου τα «συμφέροντα» περιορίζονται στις δυτικές χώρες και «στρατηγική» σημαίνει τη χρήση βίας ή την απειλή της.
Καλώντας σε μεταρρυθμίσεις στους θεσμούς του Bretton Woods, η Διακήρυξη του Καζάν υπογραμμίζει τις προσπάθειες του μπλοκ να δημιουργήσει «τη δική τους εκδοχή των θεσμών του Bretton Woods με εντελώς διαφορετικό τρόπο», εξήγησε η Chenoy, αναφερόμενη στις οικονομικές συμφωνίες συνεργασίας των BRICS, στη χρήση εθνικών νομισμάτων στο εμπόριο και στην Νέα Τράπεζα Ανάπτυξης.
Τα BRICS ως Αντίβαρο στη εξασθενημένη Δυτική Ηγεμονία
«Από στρατηγική άποψη, τα BRICS αποτελούν αντίβαρο στην εξασθενημένη G7, σε μια εποχή που αρκετά βασικά μέλη της Διετούς Συνόδου της Κοινοπολιτείας επιλέγουν τα BRICS αντί για άλλες επιλογές, ενώ οι ΗΠΑ και η ΕΕ καλλιεργούν φόβο λόγω της αβεβαιότητας στους δικούς τους εθνικούς και διεθνείς θεσμούς», δήλωσε ο Paolo Raffone, διευθυντής του think tank CIPI Foundation που εδρεύει στις Βρυξέλλες.
Η παρουσία του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, António Guterres, επιβεβαιώνει τις ειρηνικές και συνεργατικές προθέσεις τους εντός του πολυμερούς συστήματος, πρόσθεσε ο Raffone, τονίζοντας ότι «παρά τις κριτικές, δεν ακούστηκαν ούτε γράφτηκαν εμπρηστικές δηλώσεις».
Σχολιάζοντας τα σημεία της διακήρυξης για την ανάγκη μεταρρύθμισης των Ηνωμένων Εθνών και των οικονομικών θεσμών του Bretton Woods, προκειμένου να γίνουν πιο συμπεριληπτικοί, ο Raffone υπενθύμισε ότι αυτές οι προτάσεις συζητούνται από τη δεκαετία του 1970.
Ωστόσο, μόλις τώρα, με την ενωμένη δύναμη της οικονομικής και γεωπολιτικής πλειοψηφίας που εκπροσωπούν τα BRICS, γίνεται πραγματικά εφικτή η υλοποίησή τους.
«Η διακήρυξη δηλώνει αθόρυβα αλλά αποφασιστικά ότι, παρά την αντίθεση των ηγεμονικών δυνάμεων, η πορεία προς μια πιο ισορροπημένη εκπροσώπηση και ευθύνη στις παγκόσμιες υποθέσεις δεν μπορεί πλέον να σταματήσει. Είναι απλώς ζήτημα χρόνου, όχι κατεύθυνσης και αποτελέσματος», συμπέρανε ο Raffone.
Με έκκληση για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και … νέο σύστημα πληρωμών το κοινό ανακοινωθέν των BRICS
Οι ηγέτες των χωρών της BRICS, μεταξύ των οποίων είναι οι πρόεδροι της Κίνας Xi Jinping, της Ρωσίας Vladimir Putin και ο πρωθυπουργός της Ινδίας Narendra Modi, έκαναν έκκληση για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και συζήτησαν ένα εναλλακτικό, μη δυτικό σύστημα πληρωμών, όμως αναφέρθηκαν μόνο μία φορά στην Ουκρανία στο τελικό ανακοινωθέν της συνόδου τους.
Η BRICS είναι σήμερα μια ομάδα κρατών που αντιπροσωπεύει το 45% του παγκόσμιου πληθυσμού και το 35% της παγκόσμιας οικονομίας.
Στο τελικό ανακοινωθέν, έκτασης 43 σελίδων, γίνεται αναφορά από τα γεωπολιτικά ζητήματα μέχρι τα ναρκωτικά, την αντιμετώπιση των μελλοντικών πανδημιών και την τεχνητή νοημοσύνη, ακόμη και για την προστασία των μεγάλων αιλουροειδών, όμως για ορισμένα σημαντικά θέματα δεν υπάρχουν πολλές λεπτομέρειες.
Μεταξύ άλλων, αφήνεται να εννοηθεί ότι έχει επιτευχθεί μικρή πρόοδος προς τη δημιουργία ενός εναλλακτικού συστήματος πληρωμών, που κάποιες χώρες ελπίζουν ότι θα βοηθούσε στις συναλλαγές μεταξύ των μελών της BRICS.
Το δολάριο δεν αναφέρεται καθόλου.
«Συμφωνούμε να συζητήσουμε και να μελετήσουμε τη δυνατότητα υλοποίησης μιας ανεξάρτητης, διασυνοριακής δομής, της BRICS Clear, μιας πρωτοβουλίας που θα συμπληρώνει την υπάρχουσα δομή των χρηματοπιστωτικών αγορών» και «αναθέτουμε στους υπουργούς Οικονομικών και τους Κεντρικούς Τραπεζίτες να συνεχίσουν να μελετούν το ζήτημα των τοπικών νομισμάτων, των μεθόδων πληρωμών και των πλατφορμών και να μας υποβάλουν αναφορά» στην επόμενη σύνοδο.
Το ανακοινωθέν χρησιμοποιεί σκληρή γλώσσα για τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή, όπου ζητείται η κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας και τη Δυτική Όχθη και καταγγέλλονται οι ισραηλινές «επιθέσεις εναντίον ανθρωπιστικών επιχειρήσεων, εγκαταστάσεων, προσωπικού και σημείων διανομής» βοήθειας.
Οι ηγέτες ζητούν επίσης από το Ισράηλ «να σταματήσει αμέσως» τις επιθέσεις εναντίον της δύναμης του ΟΗΕ στον Λίβανο (UNIFIL) και να σεβαστεί την εδαφική ακεραιότητα αυτής της χώρας.
Η Ουκρανία αναφέρεται μόνο μία φορά.
«Υπενθυμίζουμε τις εθνικές μας θέσεις όσον αφορά την κατάσταση εντός και γύρω από την Ουκρανία, όπως έχουν εκφραστεί στα αρμόδια φόρουμ.
Σημειώνουμε με εκτίμηση τις σχετικές προτάσεις μεσολάβησης και θετικής παρέμβασης που στοχεύουν στην ειρηνική επίλυση της σύγκρουσης μέσω του διαλόγου και της διπλωματίας».
Το ακρωνύμιο BRIC επινοήθηκε το 2001 από τον τότε επικεφαλής οικονομολόγο της τράπεζας Goldman Sachs, τον Jim O’Neill, σε μια ερευνητική εργασία του για την τεράστια δυνατότητα ανάπτυξης της Βραζιλίας (B), της Ρωσίας (R), την Ινδίας (I) και της Κίνας (C).
Οι ηγέτες είπαν ότι θα επιδιώξουν την ανάπτυξη της ομάδας, αλλά δεν ήταν σαφείς για το αν θα διευρυνθεί περαιτέρω ή όχι.
Ο Putin είπε ότι περισσότερες από 30 χώρες έχουν εκφράσει ενδιαφέρον να ενταχθούν στην ομάδα αλλά είναι σημαντικό να υπάρξει ισορροπία.
Οι ηγέτες ζήτησαν επίσης να συμμετάσχουν περισσότερο στο μέλλον οι χώρες του Νότου στη λήψη των διεθνών αποφάσεων.
www.bankingnews.gr