Η βία στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, η οποία ήδη φέτος βρισκόταν στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 15 ετών, έχει επιδεινωθεί περαιτέρω μετά το ξέσπασμα του πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, έπειτα από τη φονική επίθεση του παλαιστινιακού κινήματος στις 7 Οκτωβρίου.
Λίγες ημέρες αργότερα, στις 12 Οκτωβρίου, ο πατέρας και ο αδελφός του Μοχάμεντ Ουάντι έπεσαν νεκροί όταν ένοπλοι Ισραηλινοί έποικοι και στρατιώτες σταμάτησαν πομπή που συνόδευε τις σορούς άλλων τριών Παλαιστινίων που είχαν σκοτωθεί την προηγουμένη από εποίκους. Αυτή ήταν μία από τις περισσότερες από 170 επιθέσεις Εβραίων εποίκων εναντίον Παλαιστινίων που έχουν καταγραφεί μετά την 7η Οκτωβρίου.
«Οι Άραβες και οι Εβραίοι συνήθιζαν να ρίχνουν πέτρες οι μεν εναντίον των δε. Οι έποικοι της ηλικίας μου τώρα μοιάζει να έχουν όλοι αυτόματα όπλα», δήλωσε ο 29χρονος Ουάντι που ζει στο χωριό Κούσρα. Παλαιότερα οι ένοπλοι έποικοι πυροβολούσαν για να τρομάξουν ή να τραυματίσουν τους χωρικούς στη διάρκεια αντιπαραθέσεων, όμως ολοένα και συχνότερα πια τα περιστατικά αυτά καταλήγουν με νεκρούς, πρόσθεσε.
Το Reuters δεν έχει επιβεβαιώσει ποιος σκότωσε τους Ουάντι. Παλαιστίνιοι αξιωματούχοι που ερεύνησαν το περιστατικό δήλωσαν ότι οι μοιραίοι πυροβολισμοί φαίνεται να προήλθαν από εποίκους και όχι από στρατιώτες, κάτι που υποστηρίζουν και τρεις αυτόπτες μάρτυρες.
Η Σίρα Λίμπμαν, επικεφαλής του Συμβουλίου Γέσα, της οργάνωσης των δημοτικών συμβουλίων των εβραϊκών οικισμών στη Δυτική Όχθη, δήλωσε ότι οι έποικοι δεν εμπλέκονται στους φόνους και δεν στοχοθετούν Παλαιστίνιους.
Ο ακροδεξιός υπουργός Εθνικής Ασφάλειας του Ισραήλ Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ, ένας από τους υπουργούς της κυβέρνησης που ζει σε εβραϊκό οικισμό, δήλωσε ότι μετά την επίθεση της Χαμάς ζήτησε να αγοραστούν 10.000 τουφέκια ώστε να οπλιστούν οι έποικοι.
Το γραφείο του Μπεν- Γκβιρ δεν απάντησε σε ερώτηση του Reuters αν τα όπλα έχουν ήδη διανεμηθεί στη Δυτική Όχθη. Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα X στις 11 Οκτωβρίου επεσήμανε ότι 900 επιθετικά τουφέκια έχουν ήδη δοθεί σε περιοχές στο βόρειο τμήμα της Δυτικής Όχθης, κοντά στον Λίβανο, και χιλιάδες άλλα θα διανεμηθούν σύντομα.
Σύμφωνα με το γραφείο συντονισμού ανθρωπιστικών υποθέσεων του ΟΗΕ (Ocha), 29 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί φέτος από επιθέσεις εποίκων. Τουλάχιστον οκτώ από αυτές έχουν σημειωθεί μετά την 7η Οκτωβρίου, προκαλώντας ανησυχία στους Παλαιστίνιους, τους Ισραηλινούς ειδικούς σε θέματα ασφαλείας και σε Δυτικούς αξιωματούχους.
Η Ουάσινγκτον έχει καταδικάσει τις επιθέσεις των εποίκων εναντίον Παλαιστινίων στη Δυτική Όχθη, ενώ η ΕΕ την Τρίτη επεσήμανε ότι «η τρομοκρατία των εποίκων» κινδυνεύει να προκαλέσει «επικίνδυνη κλιμάκωση στη σύγκρουση».
Οι καθημερινές επιθέσεις εποίκων έχουν υπερδιπλασιαστεί, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ, μετά την επίθεση της Χαμάς.
«Τοπικές ομάδες ασφαλείας»
«Έχουμε πέσει θύματα πολλών βίαιων τρομοκρατικών επιθέσεων. Είμαστε αντιμέτωποι με έναν εχθρό που επιθυμεί να μας εξοντώσει», κατήγγειλε η Λίμπμαν, εκφράζοντας τις ανησυχίες που έχουν πολλοί Ισραηλινοί για την ασφάλειά τους.
Η ίδια πρόσθεσε ότι «τοπικές ομάδες ασφαλείας» είναι εξοπλισμένες για να προστατεύουν τις εβραϊκές κοινότητες.
Εξάλλου μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου έχει αυξηθεί η στήριξη στη Χαμάς, που κυβερνά τη Λωρίδα της Γάζας, μεταξύ των Παλαιστινίων στη Δυτική Όχθη, ακόμη και σε περιοχές που αυτό δεν συνέβαινε παραδοσιακά.
Ήδη η φετινή χρονιά ήταν η πλέον φονική εδώ και τουλάχιστον 15 χρόνια στη Δυτική Όχθη, με περίπου 200 Παλαιστίνιους νεκρούς και 26 Ισραηλινούς, με βάση τα στοιχεία του ΟΗΕ. Σε διάστημα τριών εβδομάδων μετά την 7η Οκτωβρίου άλλοι 121 Παλαιστίνοι έχουν σκοτωθεί εκεί.
Οι περισσότεροι θάνατοι οφείλονται σε συγκρούσεις με στρατιωτικούς. Ωστόσο οι ενέργειες ακραίων Ισραηλινών πυροδοτούν ακόμη περισσότερο την οργή των Παλαιστινίων, με παρατηρητές να εκφράζουν φόβους για το ενδεχόμενο να ξεσπάσει περαιτέρω ένοπλη βία.
Ο ισραηλινός στρατός έχει επισημάνει ότι προσπαθεί να ανασχέσει τη βία και να προστατεύσει τους Παλαιστίνιους αμάχους. «Πλήττουν την ασφάλεια εδώ. Αυτά (…) τα περιστατικά προκαλούν περισσότερες συγκρούσεις και πρόκειται για ανθρώπους που πήραν τον νόμο στα χέρια τους», δήλωσε εκπρόσωπος απαντώντας σε ερώτημα του Reuters για τις επιθέσεις εποίκων.
«Μεγάλος κίνδυνος»
Η βία των εποίκων γίνεται πιο δύσκολο να ανασχεθεί με τον πόλεμο στη Γάζα και την αυξανόμενη επιρροή ακροδεξιών πολιτικών στο Ισραήλ, εκτιμούν Ισραηλινοί ειδικοί.
«Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος από τους ακροδεξιούς ακτιβιστές στη Δυτική Όχθη», δήλωσε ο Λιόρ Άκερμαν, πρώην αξιωματικός στην ισραηλινή υπηρεσία εσωτερικής ασφάλειας, τη Σιν Μπετ.
Οι έποικοι εκμεταλλεύονται την ανάπτυξη στρατιωτών στη Γάζα και το βόρειο τμήμα του Ισραήλ, όπου μάχονται εναντίον της λιβανέζικης Χεζμπολάχ, εξήγησε. «Ο στρατός τώρα είναι ακόμη πιο απασχολημένος, γεγονός που επιτρέπει (στους εποίκους) να ενεργούν ελεύθερα», σημείωσε ο Άκερμαν. «Επίσης έχουν τη στήριξη εκπροσώπων της κυβέρνησης», εκτίμησε ο ίδιος.
Ανώτερος Ισραηλινός κυβερνητικός αξιωματούχος, που αρνήθηκε να κατονομαστεί, δήλωσε: «Η σποραδική παλαιστινιακή τρομοκρατία (στη Δυτική Όχθη) καθιστά πιο δύσκολο να παραμείνουν τα πράγματα υπό έλεγχο».
Ένδειξη της ανησυχίας των ισραηλινών αρχών για τη δράση των εποίκων είναι η απόφαση του υπουργείου Άμυνας αυτή την εβδομάδα να ζητήσει να τεθεί υπό διοικητική κράτηση για λόγους κρατικής ασφάλειας ο Αριέλ Ντανίνο, ένας γνωστός έποικος ακτιβιστής, κάτι που συνήθως συμβαίνει με τους Παλαιστίνιους.
Ο Άκερμαν δήλωσε ότι η βία των εποίκων ωθεί τη νέα γενιά των Παλαιστινίων να στραφούν στην ένοπλη αντίσταση, με νέες οργανώσεις να έχουν κάνει την εμφάνισή τους εκεί, όπως το «Κρησφύγετο του Λιονταριού», το οποίο κάλεσε την Τρίτη σε επιθέσεις εναντίον του Ισραήλ.