Αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ επιδίδονται σε επαφές με την Τουρκία και τη Σουηδία καθώς πλησιάζει η 11η Ιουλίου, ημερομηνία κατά την οποία θα αποφασιστεί εάν η Σκανδιναβική χώρα θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Σε ανάλυσή του το CNN βλέπει τον «κίνδυνο» η Συμμαχία να υποστεί ένα ντροπιαστικό πλήγμα εάν η Τουρκία δεν πει το «ναι» στην ένταξη της Σουηδίας και η απόφαση παραταθεί εκ νέου, καθώς θα δώσει την εικόνα ενός παράλυτου ΝΑΤΟ που δεν μπορεί να εκφραστεί και να κινηθεί ενιαία.
Πέρα από τα μέχρι τώρα εμπόδια που προέβαλε η Τουρκία για την ένταξη της Σκανδιναβικής χώρας, με κυριότερο τη στάση της Σουηδίας απέναντι στις κουρδικές οργανώσεις που η Άγκυρα θεωρεί τρομοκρατικές, το CNN επισημαίνει σε ανάλυσή του ότι υπάρχει και ο αστάθμητος παράγοντας της στάσης που θα κρατήσει ο Ερντογάν μετά την επανεκλογή του ανάλογα με τις επιδιώξεις του τη συγκεκριμένη συγκυρία.
«Υπάρχουν ανησυχίες για το πόσο πρόθυμος είναι ο Ερντογάν να περιγράψει τον εαυτό του ως φίλο του Πούτιν. Λίγο πριν επανεκλεγεί, δήλωσε στο CNN ότι ο ίδιος και ο Πούτιν μοιράζονται μια «ειδική σχέση»», αναφέρει χαρακτηριστικά ο McGee στο άρθρο του και εξηγεί τι θα σήμανε για την εικόνα του ΝΑΤΟ να περάσει άκαρπη η ημερομηνία της 11ης Ιουλίου:
«Αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ και άνθρωποι της σουηδικής κυβέρνησης ανησυχούν πλέον ότι η απώλεια της προθεσμίας της 11ης Ιουλίου -η ημερομηνία της επόμενης επίσημης συνόδου κορυφής στην Λιθουανία- θα έστελνε ένα επικίνδυνο μήνυμα στους αντιπάλους της συμμαχίας. Σε αυτούς περιλαμβάνονται η Ρωσία, αλλά και η Βόρεια Κορέα και η Κίνα.
Το λάθος μήνυμα
«Αν χαθεί, θα στείλει το μήνυμα σε ανθρώπους όπως ο Πούτιν ότι υπάρχει ένας αδύναμος κρίκος στη δυτική συμμαχία. Τους δίνει χρόνο και χώρο για να προκαλέσουν προβλήματα», δήλωσε ένας διπλωμάτης του ΝΑΤΟ στο CNN. «Αυτό θα μπορούσε να είναι οτιδήποτε, από επιθέσεις στον κυβερνοχώρο μέχρι χρηματοδότηση και ενθάρρυνση ακραίων κινήσεων όπως το κάψιμο του Κορανίου για να προκληθεί διχασμός στη Σουηδία».
Ένας διπλωμάτης από την Ανατολική Ευρώπη δήλωσε στο CNN ότι, εκτός του ότι «ενθαρρύνει τους εχθρούς» του ΝΑΤΟ, οποιαδήποτε καθυστέρηση κινδυνεύει να δώσει «την αίσθηση της εξουσίας του Ερντογάν πάνω στη συμμαχία»
Αξιωματούχοι από τα περισσότερα κράτη του ΝΑΤΟ είναι αισιόδοξοι ότι μια συμφωνία μπορεί να επιτευχθεί πριν από τον Ιούλιο, αλλά γνωρίζουν ότι θα μπορούσε να έρθει με κάποιο τίμημα.
Πολλοί αξιωματούχοι επισημαίνουν τον τρόπο με τον οποίο ο Ερντογάν έκλεισε μια συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση που την είδε να παραδίδει στην Τουρκία 6 δισεκατομμύρια ευρώ (6,4 δισεκατομμύρια δολάρια) μεταξύ άλλων προνομίων με αντάλλαγμα την Τουρκία να φιλοξενεί Σύρους πρόσφυγες που κατευθύνονταν προς την Ευρώπη.
Τα ανταλλάγματα
Τι θα μπορούσαν να δώσουν οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ στον Ερντογάν για να τον κάνουν να αλλάξει γνώμη για τη Σουηδία;
Για αρχή, η Τουρκία θέλει το Κογκρέσο των ΗΠΑ να εγκρίνει την αγορά των αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών F-16. Ενώ οι Αμερικανοί αξιωματούχοι διστάζουν να συνδέσουν ανοιχτά το ζήτημα της Σουηδίας με τα F-16, αξιωματούχοι λένε ότι στο παρασκήνιο πρέπει να υπάρχει μία τέτοια συμφωνία.
Ενώ υπάρχει περιθώριο για να επιτευχθεί μια συμφωνία – και οι σύμμαχοι που τάσσονται υπέρ της ένταξης της Σουηδίας έχουν μοχλό πίεσης – υπάρχουν μερικά ζητήματα που θα μπορούσαν να δουν την 11η Ιουλίου να έρχεται και να φεύγει χωρίς το ΝΑΤΟ να παίρνει αυτό που θέλει.
Το πρώτο είναι ο ίδιος ο απρόβλεπτος Ερντογάν. Στις εκλογές βγήκε μεν νικητής αλλά με τη μικρότερη διαφορά εδώ και 20 χρόνια, κάτι που οι σύμμαχοι αξιολογούν ότι μπορεί να λειτουργήσει ως αύξηση της πίεσης στη Σουηδία όσον αφορά την αντιτρομοκρατική της πολιτική.
Η Σουηδία από την άλλη είναι απίθανο να νομοθετήσει κάτι που να μοιάζει τόσο αυταρχικό όσο πιθανόν θα ήθελε να δει ο Ερντογάν, ειδικά όταν πρόκειται για τους Κούρδους- σε αυτό το σημείο η μόνη λύση θα μπορούσε να είναι ότι ο Ερντογάν θα θεωρήσει τις αλλαγές που έχει ήδη κάνει η Σουηδία στους τρομονόμους της ως προσωπική νίκη και θα προχωρήσει.
Το δεύτερο είναι ότι η Τουρκία δεν είναι σαν τη μύγα μέσα στο γάλα: Η Ουγγαρία αντιτίθεται επίσης στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Αυτά τα δύο ζητήματα σε κάποιο επίπεδο αλληλεπιδρούν μεταξύ τους: αν ο Ερντογάν αποδεχθεί τους αντιτρομοκρατικούς νόμους της Σουηδίας ως επαρκείς – μόνο και μόνο για να μπλοκάρει η Ουγγαρία το όλο θέμα κινδυνεύει να φανεί αδύναμος σε σύγκριση, φοβούνται Ευρωπαίοι αξιωματούχοι.
Ο αδύναμος κρίκος
Η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ θα ήταν η τελευταία σε έναν μακρύ κατάλογο καλών ειδήσεων για τη συμμαχία μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Μία συμμαχία που φαινόταν να έχει ατονίσει, απέκτησε νέα ενότητα με τον πόλεμο στην Ουκρανία και κατάφερε να κάνει τα κράτη να αυξήσουν σε πρωτοφανή ποσοστά τους αμυντικούς τους εξοπλισμούς.
Η Ρωσία ξεκίνησε τον πόλεμό της αρχικά εν μέρει λόγω της επέκτασης του ΝΑΤΟ, μια κίνηση που δεν δείχνει σημάδια επιβράδυνσης, με την Ουκρανία να θέλει τώρα επίσης να ενταχθεί στη συμμαχία. Ακόμη και οι Ιάπωνες στρέφονται προς το ΝΑΤΟ, με τον υπουργό Εξωτερικών της χώρας να δηλώνει στο CNN νωρίτερα αυτό το μήνα ότι βρίσκεται σε συζητήσεις για να ανοίξει το πρώτο γραφείο συνδέσμου του ΝΑΤΟ στην Ασία.
Ακριβώς όπως μια αλυσίδα είναι τόσο ισχυρή όσο και ο πιο αδύναμος κρίκος της, έτσι και μια συμμαχία είναι τόσο ενωμένη όσο και η τελευταία πράξη ενότητας. Στον σύγχρονο κόσμο της διπλωματίας, τα μηνύματα και τα υπονοούμενα έχουν τεράστια σημασία.
Και ενώ μπορεί να φαίνεται ασήμαντο πότε ακριβώς η Σουηδία θα ενταχθεί ή όχι στο ΝΑΤΟ, η Τουρκία δίνοντας στους εχθρούς της συμμαχίας την παραμικρή υπόνοια διαφοροποίησης, οι αξιωματούχοι πιστεύουν ότι θα ανατρέψει μήνες καλής δουλειάς που έφεραν τη συμμαχία πιο κοντά από οποιαδήποτε άλλη στιγμή στην πρόσφατη μνήμη».