Ακόμα και αν η Ουκρανία προμηθευόταν μαχητικά F-16 από τις ΗΠΑ, αυτά δεν θα επιβίωναν για πολύ.
Το F-16 (φωτογραφία αρχείου, επάνω, από το Reuters) είναι τόσο ευάλωτο που απαιτεί ειδικά προετοιμασμένες αεροπορικές βάσεις τις οποίες δεν διαθέτει η Ουκρανία, πέραν του ότι αυτές που υπάρχουν μπορούν να εντοπιστούν και να στοχοποιηθούν από τη Ρωσία.
Ακατάλληλοι διάδρομοι
Το συγκεκριμένο αμερικανικό αεροσκάφος έχει ένα μεγάλο στόμιο εισόδου αέρα κάτω από το ρύγχος του που «ρουφάει τα πάντα από το έδαφος κατευθείαν μέσα σε αυτό», λέει ο Τζάστιν Μπρονκ, αναλυτής αεροπορικού πολέμου για τη δεξαμενή σκέψης του Βρετανικού Ινστιτούτου Royal United Service (RUSI).
«Ετσι, τα F-16 απαιτούν συνήθως πολύ καθαρές, πολύ καλά συντηρημένες αεροπορικές βάσεις» προσθέτει.
Διαθέτει επίσης «αρκετά ελαφρύ» εξοπλισμό προσγείωσης επειδή είναι σχεδιασμένο να έχει καλή αναλογία ώσης προς βάρος και «δεν υπάρχει μεγαλύτερο βάρος στο αεροσκάφος απ’ αυτό που χρειάζεται», τονίζει.
Τα ρωσικά μαχητικά κατασκευάζονται για να λειτουργούν σε πιο πρωτόγονα αεροδρόμια, ενώ τα δυτικά αεριωθούμενα που προορίζονται για πτήσεις από αεροπλανοφόρα, όπως το F/A-18, έχουν σχεδιαστεί για ν’ απορροφούν τους κραδασμούς από σκληρές προσγειώσεις σ’ έναν πλωτό διάδρομο.
«Θα έπρεπε να κάνετε πολλή δουλειά για να φέρετε τους διαδρόμους της Ουκρανίας, παλιάς σοβιετικής κατασκευής, σε μια αρκετά κατάλληλη κατάσταση για να λειτουργήσετε ένα F-16 χωρίς υψηλό κίνδυνο να εισέλθουν θραύσματα ξένων αντικειμένων και να καταστρέψουν τους κινητήρες», επισημαίνει ο Μπρονκ.
Επιπλέον, πολλά ουκρανικά αεροδρόμια είναι πολύ μικρά για να χρησιμοποιηθούν από ένα πλήρως φορτωμένο F-16.
Εύκολος εντοπισμός
«Επομένως, θα εξετάζατε εργασίες ανακαίνισης σε διαδρόμους και ενδεχομένως εργασίες επέκτασης, οι οποίες είναι ιδιαίτερα ορατές» στους δορυφόρους της Ρωσίας καθώς και στις πηγές που έχει η Μόσχα στο έδαφος, εξηγεί ο Μπρονκ.
Αεροσκάφος MiG-29 της Σλοβακίας (φωτογραφία Reuters/David W Cerny)
Παρά το γεγονός ότι υπερτερούν αριθμητικά και τεχνολογικά τα ρωσικά αεροσκάφη και οι πύραυλοι αέρος-αέρος, η αεροπορία της Ουκρανίας έχει αποδειχθεί εξαιρετικά ανθεκτική και επινοητική.
Ωστόσο, μέχρι στιγμής, η Ρωσία έχει επιλέξει να μην χρησιμοποιήσει το περιορισμένο απόθεμα πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς κατά των ουκρανικών αεροπορικών βάσεων, επειδή η ουκρανική αεροπορική δύναμη «δεν αποτελεί τεράστια απειλή», λέει ο ειδικός.
Αλλά αυτό θα αλλάξει εάν τα δυτικής κατασκευής τζετ αρχίσουν να επιχειρούν από αεροδρόμια της Ουκρανίας. «Ολες οι αεροπορικές βάσεις της Ουκρανίας βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής –επειδή ολόκληρη η χώρα είναι προσβάσιμη – από τους βαλλιστικούς πυραύλους και τους πυραύλους κρουζ της Ρωσίας», αναφέρει.
Αν και το οπλοστάσιο πυραύλων της Ρωσίας συρρικνώνεται, θα χρειαστεί να εκτοξευθούν μόνο εναντίον ενός περιορισμένου αριθμού στόχων για την εξουδετέρωση οποιουδήποτε ουκρανικού στόλου F-16.
Ευάλωτος στόχος
Παρά το γεγονός ότι δυσκολεύεται με την ακρίβεια στις αεροπορικές επιδρομές της, «η Ρωσία έχει την ικανότητα να καταστρέφει πράγματα που θέλει», δηλώνει ο Μπρονκ.
«Αν πρέπει να συγκεντρώσετε κάτι σαν τα F-16 γύρω από μία ή δύο βάσεις, επειδή μπορείτε να προετοιμάσετε μόνο μία ή δύο με τα απαιτούμενα πρότυπα εντός των περιορισμένων πόρων, αυτό θα είναι ένας αρκετά ευάλωτος στόχος», συμπληρώνει.
Από την εισβολή της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022, η Ουκρανία ζητά δυτικά αεροσκάφη ν’ αντικαταστήσουν τον φθίνοντα στόλο των μαχητικών MiG-29 και Su-27 της σοβιετικής εποχής, στα οποία υπερτερεί η ρωσική αεροπορία.
Τα έθνη του δυτικού μπλοκ έχουν ήδη προμηθεύσει μεγάλες ποσότητες όπλων και πυρομαχικών στην Ουκρανία – συμπεριλαμβανομένων τανκς, πυροβολικού και κατευθυνόμενων πυραύλων -, αλλά δεν έχουν στείλει ακόμη αεροσκάφη λόγω ανησυχιών για τη μη εξοικείωση των Ουκρανών με τα δυτικά μαχητικά και από φόβο μήπως προκαλέσουν τη Ρωσία.
Μέλη του ΝΑΤΟ, η Πολωνία και η Σλοβακία, συμφώνησαν να στείλουν αεροπλάνα στο Κίεβο, αλλά παρέχουν παλαιότερα MiG-29 – καθώς είναι εξοικειωμένοι με αυτά οι ουκρανοί πιλότοι και μηχανικοί -, τα οποία δεν έχουν πολλές δυνατότητες πέρα από αυτές των MiG-29 που έχει ήδη η Ουκρανία.
Πίεση για αεροσκάφη
Ωστόσο, καθώς η σύγκρουση συνεχίζεται στο δεύτερο έτος της, η πίεση για αποστολή αεροσκαφών μπορεί ν’ αποδειχθεί ακαταμάχητη. Εδώ και μήνες, υπάρχουν διάφορες αναφορές ότι πολλά δυτικά έθνη – οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Γαλλία, η Δανία, η Ολλανδία και η Σουηδία – εξετάζουν το ενδεχόμενο να στείλουν μαχητικά τους.
Ακόμη και ένας μικρός αριθμός δυτικών αεροσκαφών θα ήταν αρκετός για να κάνει τη ρωσική Πολεμική Αεροπορία «να υποχωρήσει, τουλάχιστον για λίγο», λέει ο Μπρονκ.
Και προσθέτει ότι οι ουκρανοί ηγέτες πιθανότατα θα ήταν ευτυχείς να έχουν οποιοδήποτε δυτικό αεροσκάφος σε λογικά καλή κατάσταση, αλλά ένα από τα βασικά ερωτήματα σχετικά με οποιαδήποτε τέτοια προμήθεια είναι ποιο θα ήταν καλύτερο για την Ουκρανία.
Το σουηδικό JAS-39 Gripen (φωτογραφία TT News Agency/Henrik Montgomery via Reuters)
Τα αμερικανικής κατασκευής F/A-18 ή γαλλικής κατασκευής Mirage 2000C και Rafale Ms θα ήταν «ευλόγως κατάλληλα» για τους «σχετικά άθλιους διαδρόμους» της Ουκρανίας», επισημαίνει ο ειδικός.
Αλλά αυτά τα αεροσκάφη μπορεί να μην έχουν μεγάλη χρησιμότητα λόγω των ορίων στα πυρομαχικά που θα διαθέσουν οι δυτικές χώρες.
Mirag, F/A-18 ή Gripen
Το Mirage 2000C μπορεί να χρησιμοποιήσει μόνο πυραύλους MICA και θα ήταν «εντελώς ανώτερης εμβέλειας σε όρους αέρος-αέρος», εξηγεί ο Μπρονκ, προσθέτοντας ότι ενώ τα Rafale Ms χρησιμοποιούν τον πιο αποτελεσματικό πύραυλο Meteor, «είναι πολύ απίθανο» η Γαλλία να στείλει Rafales ή ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να υποστηρίξει με αυτά διάσπαρτες επιχειρήσεις.
Τα F/A-18 θα μπορούσαν με τους πυραύλους AIM-120C8/D3 να διεξάγουν αποτελεσματικές επιθέσεις από μικρά υψόμετρα σε περιπολίες ρωσικών μαχητικών μεσαίου ή μεγάλου ύψους, λέει ο Μπρονκ, αλλά οι ΗΠΑ ενδέχεται να μην παρέχουν αυτούς τους πυραύλους καθώς ανησυχούν ότι εάν πέσουν στα χέρια των Ρώσων θ’ αποκαλυφθούν τα προηγμένα στοιχεία τους.
Ο ειδικός υποστηρίζει ότι το σουηδικό μαχητικό JAS-39 Gripen θα ήταν η καλύτερη επιλογή επειδή είναι σχεδιασμένο για εύκολη συντήρηση και λειτουργία σε τραχείς διαδρόμους προσαπογείωσης.
«Το Gripen είναι η μόνη επιλογή που συνδυάζει λιτές και σύντομες δυνατότητες διαδρόμου, με ευκολία συντήρησης, υψηλό αυτοματισμό στο πιλοτήριο, και τον πύραυλο Meteor», εκτιμά ο Μπρονκ.