Συντάκτης Θοδωρής Γ. Κανέλλος
Η Silicon Valley (Σίλικον Βάλεϊ) θεωρείται διεθνώς ως η κοιτίδα της τεχνολογίας και ως τέτοια έχει ξεπεράσει τον ένα αιώνα ζωής, αλλά τώρα είναι η πρώτη φορά που το όνομά της κινδυνεύει να ταυτιστεί με εφιάλτη, μετά την χρεοκοπία της Silicon Valley Bank) και της απειλής να εκδηλωθεί το φαινόμενο του ντόμινο.
Η κατά λέξη μετάφραση του όρου Silicon Valley είναι «Κοιλάδα του Πυριτίου». Το όνομα επιλέχτηκε γιατί η πρώτη μαζική εγκατάσταση επιχειρήσεων τεχνολογίας, αφορούσε εταιρείες που παρήγαν προϊόντα με βάση του Πυρίτιο. Αυτό έγινε στη δεκαετία του 50, όταν διαδόθηκε η τεχνολογία των ημιαγωγών, που αντικατέστησαν τις παραδοσιακές λυχνίες των προηγούμενων δεκαετιών. Ο όρος δηλαδή προήλθε από τον μεγάλο αριθμό των καινοτόμων εταιρειών σχεδίασης μικροκυκλωμάτων (με βάση το πυρίτιο) και τους κατασκευαστές που υπήρχαν στην περιοχή.
Εδώ αναπτύχθηκαν εκτός από το ολοκληρωμένο κύκλωμα, ο μικροεπεξεργαστής και ο μικροϋπολογιστής. Από το 2021, η περιοχή απασχολεί πάνω από μισό εκατομμύριο εργαζόμενους στον τομέα της πληροφορικής. Έτσι, κατέληξε να αναφέρεται σε όλες τις υψηλής τεχνολογίας επιχειρήσεις που έκτοτε εγκαθίστανται στην περιοχή, έχοντας πλέον φτάσει στις εταιρείες Πληροφορικής και Επικοινωνιών, που είναι η τεχνολογία αιχμής σήμερα και απασχολούν μεγάλο αριθμό πολύ εξειδικευμένο προσωπικό από όλο τον κόσμο.
Σύμφωνα με τον συγγραφέα David A. Kaplan ως εκκίνηση της δημιουργίας της κοιλάδας ορίζεται η εγκατάσταση στην περιοχή της εταιρείας Hewlett Packard. Ακολούθησαν κι άλλες, αλλά μαζί με τις εταιρίες τεχνολογίας αιχμής χρειάστηκαν και άλλες υπηρεσίας για να υποστηρίζουν την λειτουργία τους. Στην περιοχή ιδρύθηκαν και πανεπιστήμια που παρείχαν και παρέχουν ροή λαμπρών και φιλόδοξων επιστημόνων. Οι υποδομές συνεχώς αναβαθμίζονται και υπάρχει ανάγκη από διάφορες υπηρεσίες όπως λογιστών, δικηγόρων, αλλά και επενδυτών.
Η ταυτότητα
Η Silicon Valley βρίσκεται στη Βόρεια Καλιφόρνια, και πιο συγκεκριμένα στο νότιο τμήμα της περιοχής του κόλπου του Σαν Φρανσίσκο. Το San Jose είναι η μεγαλύτερη πόλη της Silicon Valley, η τρίτη μεγαλύτερη στην Καλιφόρνια και η δέκατη μεγαλύτερη στις Ηνωμένες Πολιτείες. Άλλες μεγάλες πόλεις της Silicon Valley περιλαμβάνουν το Sunnyvale, τη Santa Clara, το Redwood City, το Mountain View, το Palo Alto, το Menlo Park και το Cupertino. Η μητροπολιτική περιοχή του Σαν Χοσέ έχει το τρίτο υψηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ στον κόσμο (μετά τη Ζυρίχη στην Ελβετία και το Όσλο στην Νορβηγία). Επίσης έχει το μεγαλύτερο ποσοστό κατοικιών που αξίζουν πάνω από ένα εκατομμύρια δολάρια.
Η Silicon Valley αντιπροσωπεύει το ένα τρίτο του συνόλου των επενδύσεων επιχειρηματικού κεφαλαίου στις Ηνωμένες Πολιτείες, γεγονός που τη βοήθησε να γίνει κορυφαίος κόμβος και οικοσύστημα startup. Πολλά κεντρικά γραφεία εταιρειών τεχνολογίας στη Silicon Valley έχουν γίνει hotspots για τον τουρισμό.
Στην Silicon Valley συγκεντρώνονται πολλοί παράγοντες που συμβάλλουν στην ιλιγγιώδη τεχνολογική και οικονομική της ανάπτυξη: Το συγκεκριμένο προσωπικό, οι ανάλογες επιστημονικές βάσεις δεδομένων, τα πανεπιστήμια (με ηγετικό και καθοριστικό τον ρόλο του διάσημου Stanford), άφθονα επιχειρηματικά κεφάλαια και οι σταθερές δαπάνες του Υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ.
Οι στρατιωτικές εφαρμογές
Στην ζωή του ανθρώπου είναι γνωστό ότι οι εφευρέσεις, η κάθε νέα τεχνολογία, βασικά αναπτύσσεται πρώτα για στρατιωτικούς λόγους. Η διατύπωση ισχύει και αντίστροφα: Ο στρατός προάγει την τεχνολογία. Οι στρατιωτικές τεχνολογίες άνθησαν στην Κοιλάδα του Πυριτίου, η οποία επίσης άνθισε λόγω της παρουσίας των στρατιωτικών τεχνολογιών. Αυτό έγινε κι εδώ, όπου αναπτύχθηκαν βασικές τεχνολογίες, πρώτα για τον στρατό των ΗΠΑ και στη συνέχεια για τη NASA.
Η περιοχή του κόλπου ήταν από καιρό μια σημαντική τοποθεσία έρευνας και τεχνολογίας του Ναυτικού των Ηνωμένων Πολιτειών. Το 1909, ο Τσαρλς Χέρολντ ξεκίνησε τον πρώτο ραδιοφωνικό σταθμό στις Ηνωμένες Πολιτείες με τακτικά προγραμματισμένα προγράμματα στο Σαν Χοσέ. Αργότερα το ίδιο έτος, ο απόφοιτος του Πανεπιστημίου Stanford Cyril Elwell αγόρασε τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας των ΗΠΑ για την τεχνολογία ραδιομετάδοσης τόξου Poulsen και ίδρυσε την Federal Telegraph Corporation (FTC) στο Palo Alto. Την επόμενη δεκαετία, η FTC δημιούργησε το πρώτο παγκόσμιο σύστημα ραδιοεπικοινωνίας στον κόσμο και υπέγραψε συμβόλαιο με το Ναυτικό το 1912.
Το 1933, η αεροπορική βάση Sunnyvale, στην Καλιφόρνια, ανέλαβε να στεγάσει το αερόπλοιο USS Macon. Η βάση μετονομάστηκε σε NAS Moffett Field, και μεταξύ 1933 και 1947, φιλοξενούσε τα αεροσκάφη του Πολεμικού Ναυτικού. Ήταν ο πρόδρομος της NASA. Όταν η Αεροπορία και το Ναυτικό των ΗΠΑ εγκατέλειψαν την κοιλάδα, πολλές από τις αρχικές εταιρείες παρέμειναν, ενώ νέες μετακόμισαν. Η περιοχή γέμισε σύντομα με εταιρείες αεροδιαστημικής, όπως η Lockheed, η οποία ήταν ο μεγαλύτερος εργοδότης της Silicon Valley από τη δεκαετία του 1950 έως τη δεκαετία του 1980.
Ο ρόλος του Stanford
Το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ έπαιξε τον κεντρικό ρόλο στην ανάπτυξη της Silicon Valley, τόσο μέσω των ακαδημαϊκών του προγραμμάτων όσο και μέσω των πραγματικών επενδύσεών του στο τοπικό τεχνολογικό οικοσύστημα, όπως με το Ερευνητικό Πάρκο του Στάνφορντ. Υπάρχει μια πολύ ισχυρή αίσθηση περιφερειακής αλληλεγγύης μεταξύ των δύο. Αρκεί να σημειώσει κανείς ότι από τη δεκαετία του 1890, η ηγεσία του Πανεπιστημίου Στάνφορντ είδε την αποστολή του ιδρύματος ως υπηρεσία στην (αμερικανική) Δύση και διαμόρφωσε το ίδρυμα ανάλογα.
Η SVB
Η Silicon Valley γνώρισε και γνωρίζει μία φρενήρη ανάπτυξη, η οποία συνοδεύεται από ιλιγγιώδη κεφάλαια. Η Sillecon Valley Bank (SVB), η τράπεζα που κατέρρευσε, εγκαταστάθηκε στην περιοχή, ακριβώς για να χρηματοδοτεί την τεχνολογική ανάπτυξη. Μια ανάπτυξη που εκ του αντικειμένου της και εκ της ταχύτητάς της, όχι μόνο έχει ανάγκη από τεράστια κεφάλαια, αλλά και ενέχει και μεγάλο ρίσκο.