Από τη μια πλευρά, βρίσκεται η αμερικανική κυβέρνηση υπό τον Τζο Μπάιντεν, που επέβαλε νέες κυρώσεις στην Τεχεράνη και εξέφρασε την υποστήριξή της προς τους Ιρανούς διαδηλωτές που βρίσκονται στους δρόμους εδώ και εβδομάδες εκφράζοντας την αντίθεσή τους στο θεοκρατικό ιρανικό καθεστώς.
Από την άλλη πλευρά, βρίσκεται η ιρανική κυβέρνηση, που στηρίζει εμπράκτως τη Ρωσία στο μέτωπο της Ουκρανίας και ενισχύει τις πυρηνικές της βλέψεις σε πείσμα των αντιδράσεων της διεθνούς κοινότητας.
Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, αναδύεται πλέον μια νέα εποχή άμεσης αμερικανικής αντιπαράθεσης με το Ιράν, γράφει ο Ντέιβιντ Σάνγκερ στους New York Times. Η εμφάνιση αυτής της εποχής παρέμενε, σύμφωνα με τον Σάνγκερ, κρυμμένη για ένα διάστημα πίσω από άλλα πιο δραματικά γεγονότα όπως ήταν η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και ο εντεινόμενος ανταγωνισμός ΗΠΑ – Κίνας, ενώ παράλληλα οι έμμεσες διαπραγματεύσεις Ουάσιγκτον – Τεχεράνης σέρνονταν χωρίς αποτέλεσμα για 18 μήνες.
Τώρα πια, η ελπίδα που είχε ο Τζο Μπάιντεν περί επιστροφής των ΗΠΑ στη συμφωνία του 2015 για τα πυρηνικά της Τεχεράνης από την οποία είχε αποσυρθεί η διοίκηση Τραμπ, έχει χαθεί, όπως γράφει ο Σάνγκερ. Οι σχετικές διαπραγματεύσεις σταμάτησαν τον Σεπτέμβριο. Τις τελευταίες εβδομάδες, δε, ο Μπάιντεν επέβαλε νέες κυρώσεις στο Ιράν ενώ παράλληλα εξέφρασε και την υποστήριξή του προς τους Ιρανούς διαδηλωτές που βγήκαν στους δρόμους έπειτα από τον θάνατο της Μαχσά Αμινί.
Οι συναντήσεις του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ που πραγματοποιούνται πια στον Λευκό Οίκο με θέμα το Ιράν, επικεντρώνονται σε ζητήματα όπως είναι η υπονόμευση των πυρηνικών σχεδίων της Τεχεράνης, η επικοινωνιακή ενίσχυση των αντικαθεστωτικών Ιρανών διαδηλωτών και η διακοπή στις αποστολές ιρανικών οπλικών συστημάτων προς τη Ρωσία, γράφει ο ανταποκριτής των NY Times στον Λευκό Οίκο, επικαλούμενος ως πηγή αρκετούς αξιωματούχους της αμερικανικής κυβέρνησης.
Οι ιρανική ηγεσία από την άλλη πλευρά, σαν να θέλει να ρίξει και άλλο λάδι στη φωτιά, διαμηνύει πως ετοιμάζεται να αρχίσει να παράγει πυρηνικά καύσιμα σε εγκαταστάσεις που είναι δύσκολο να βομβαρδιστούν. Παράλληλα, υποστηρίζει ότι πρόκειται να επεκτείνει και την παραγωγή πυρηνικών καυσίμων σε εγκαταστάσεις οι όμως έχουν στο παρελθόν βρεθεί στο στόχαστρο Αμερικανών και Ισραηλινών.
Σημειώνεται ότι το τελευταίο διάστημα οι ιρανικές Αρχές έχουν κατηγορηθεί ως υπεύθυνες: για τους θανάτους εκατοντάδων διαδηλωτών εντός των ιρανικών συνόρων, για την αποστολή ιρανικών drones υπέρ των ρωσικών εισβολέων στο μέτωπο της Ουκρανίας, για την παραβίαση της εδαφικής κυριαρχίας του Βορείου Ιράκ κ.ά.
Έως και το περασμένο καλοκαίρι, Αμερικανοί αξιωματούχοι εξακολουθούσαν να θεωρούν πιθανή την αναβίωση της συμφωνίας του 2015 για τα πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. Μια συμφωνία, που διαπραγματεύτηκαν ευρωπαϊκές και ιρανικές ομάδες, είχε σχεδόν ολοκληρωθεί, με τους εκπροσώπους της κυβέρνησης Μπάιντεν να εγκρίνουν το γενικό πλαίσιο και να περιμένουν την τελική υπογραφή του Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, μια υπογραφή που όμως δεν ήρθε ποτέ.
Αξιωματούχοι των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών εκτιμούν ότι το σώμα των Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης, που διαχειρίζεται τη στρατιωτική πλευρά του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος, δεν επιθυμούσε στην πραγματικότητα την αναβίωση της διεθνούς συμφωνίας για τα πυρηνικά την οποία και υπονόμευσε. Οι Ιρανοί είχαν επιδιώξει, ανεπιτυχώς, να εξασφαλίσουν τη δέσμευση ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα αποχωρούσαν ποτέ ξανά από τη συμφωνία μονομερώς. Γνώριζαν, δε, ότι εάν έμπαιναν και πάλι στη συμφωνία, θα έπρεπε εν συνεχεία να στείλουν εκτός των ιρανικών συνόρων μέρος των πυρηνικών τους καυσίμων.
Οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις εντός του Ιράν, με τις καταγγελλόμενες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την πλευρά των ιρανικών Αρχών, και οι αποστολές ιρανικού οπλισμού υπέρ των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία, ήρθαν να προστεθούν, το τελευταίο διάστημα, ως αγκάθια στη διεθνή σκηνή.
«Το ιρανικό καθεστώς έκανε μια σειρά από επιλογές που το απομακρύνουν ολοένα περισσότερο από μεγάλο μέρος της διεθνούς κοινότητας», δήλωσε από την πλευρά του ο Ρόμπερτ Μάλεϊ, ειδικός απεσταλμένος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τις διαπραγματεύσεις με το Ιράν και πρώην επικεφαλής του International Crisis Group.
Ο Ρόμπερτ Μάλεϊ ήταν, άλλοτε, πιο αισιόδοξος αναφορικά με τις πιθανότητες μιας διπλωματικής λύσης. Ωστόσο πλέον, ακόμη και αυτός έχει διαφορετική άποψη. «Το Ιράν γύρισε την πλάτη του σε μια πυρηνική συμφωνία που ήταν κοντά», είπε ο ίδιος, προσθέτοντας ότι η Τεχεράνη «απέτυχε να συνεργαστεί» με τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας όταν η τελευταία ζήτησε μεγαλύτερη πρόσβαση σε δεδομένα και σε τοποθεσίες αναφορικά με το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.
Ωστόσο πλέον, υπάρχει και ένα άλλο ερώτημα σύμφωνα με τον Ντέιβιντ Σάνγκερ των New York Times που έχει να κάνει με το ενδεχόμενο η νέα ισραηλινή κυβέρνηση υπό τον Μπενιαμίν Νετανιάχου να προχωρήσει σε κάποιο πλήγμα κατά των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων εντός των ιρανικών συνόρων. Ο Σάνγκερ πάντως σημειώνει ότι ο Νετανιάχου είχε φτάσει κοντά στο να διατάξει ένα τέτοιο πλήγμα την τελευταία φορά που ήταν πρωθυπουργός…
Πηγή: the New York Times