Οι αναλυτές χαρακτηρίζουν εξαιρετικά απίθανο ο Πούτιν να επιδιώξει άμεση στρατιωτική σύγκρουση με το ΝΑΤΟ
Σχεδόν εννέα μήνες έχουν συμπληρωθεί από την έναρξη της εισβολής που διέταξε ο Βλαντίμιρ Πούτιν στην Ουκρανία και το μέλλον φαντάζει άδηλο αυτή τη στιγμή.
Σε ανάλυσή του για το μέλλον του πολέμου, το Ινστιτούτο για την Μελέτη του Πολέμου (ISW) παραθέτει κάποια σενάρια για το πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί το επόμενο διάστημα η σύγκρουση καθώς οι δύο πλευρές συνεχίζουν τις επιθέσεις σε μια μάχη φθοράς με φόντο τον εξαιρετικά επερχόμενο χειμώνα.
Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Ινστιτούτου, η Ρωσία -αντί να προετοιμάζεται προς τερματισμό του πολέμου με κλιμάκωση, κάνοντας χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων- φαίνεται ότι επιλέγει να συνεχίσει να διεξάγει συμβατικές στρατιωτικές επιχειρήσεις μέχρι το 2023.
Μάλιστα, για τον Πούτιν είναι πολύ σημαντική η περίοδος της άνοιξης.
Οι συμβατικές στρατιωτικές επιχειρήσεις
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν πιθανότατα θα προσπαθήσει να συνεχίσει τις συμβατικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία για να κρατήσει τα κατεχόμενα εδάφη, να κερδίσει νέο έδαφος και να θέσει όρους για την κατάρρευση της δυτικής υποστήριξης προς την Ουκρανία που πιθανότατα αναμένει να συμβεί αυτό το χειμώνα.
O ρώσος πρόεδρος, σύμφωνα με την ανάλυση, πιθανότατα δεν έχει εγκαταλείψει τις ελπίδες να επιτύχει τους μαξιμαλιστικούς του στόχους στην Ουκρανία μέσω συμβατικών στρατιωτικών μέσων, τα οποία επιδιώκει παράλληλα με τις προσπάθειες να «σπάσει» τη βούληση της Ουκρανίας να πολεμήσει και τη βούληση της Δύσης να συνεχίσει να υποστηρίζει το Κίεβο.
Οι αναλυτές χαρακτηρίζουν εξαιρετικά απίθανο ο Πούτιν να επιδιώξει άμεση στρατιωτική σύγκρουση με το ΝΑΤΟ. Ωστόσο, είναι πολύ πιθανό να συνεχίσει να υπαινίσσεται το ενδεχόμενο ρωσικής τακτικής πυρηνικής χρήσης και επιθέσεων στο ΝΑΤΟ ως μέρος της προσπάθειάς του να «σπάσει» τη δυτική βούληση να συνεχίσει να υποστηρίζει την Ουκρανία.
Αυτή η πρόβλεψη βασίζεται σε δύο εκτιμήσεις:
Πρώτον, ότι ο Πούτιν θέτει όρους για να συνεχίσει να ρίχνει απευθείας στις μάχες στην Ουκρανία, στο άμεσο μέλλον, ελλιπώς προετοιμασμένους ρώσους στρατιώτες, αντί να σταματήσει τις επιχειρήσεις για την ανασύσταση αποτελεσματικών στρατιωτικών δυνάμεων.
Δεύτερον, ότι η θεωρία του Πούτιν για την εξασφάλιση της νίκης βασίζεται στο σενάριο του δύσκολου χειμώνα για να «σπάσει» τη βούληση της Ευρώπης.
Η ρωσική μερική κινητοποίηση προετοιμάζει δυνάμεις για την Ουκρανία με τρόπο που πιθανότατα προορίζεται να ενισχύσει τις ρωσικές άμυνες και να επιτρέψει στις ρωσικές δυνάμεις να διατηρήσουν τις θέσεις τους ενάντια στις αναμενόμενες ουκρανικές επιχειρήσεις αντεπίθεσης κατά το υπόλοιπο φθινόπωρο και την επικίνδυνη χειμερινή περίοδο.
Εάν ο Πούτιν σκοπεύει να αναπτύξει Ρώσους που πρόκειται να στρατολογηθούν μετά από τέσσερις ή έξι μήνες εκπαίδευσης, θα μπορούσε να προετοιμάζει τις ρωσικές δυνάμεις να επαναλάβουν τις επιθετικές επιχειρήσεις την άνοιξη.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο, η ρωσική μερική κινητοποίηση εφέδρων που μόλις ολοκληρώθηκε υποδηλώνει έντονα ότι ο Πούτιν σκοπεύει να συνεχίσει να μάχεται μέχρι το 2023 αντί να περιμένει να εξασφαλίσει κάποιου είδους κατάπαυση του πυρός ή να προχωρήσει σε κλιμάκωση με τρόπο που θα μπορούσε να τερματίσει τον πόλεμο με τους όρους του.
Οι αναλυτές εστιάζουν, πάντως, στο πολύ υψηλό εγχώριο τίμημα γι’ αυτή την προσπάθεια (φυγή εκατοντάδων χιλιάδων Ρώσων σε άλλες χώρες, άνευ προηγουμένου διαμαρτυρίες και πρωτοφανείς επικρίσεις για την απόδοση του ρωσικού στρατού και της ρωσικής κυβέρνησης). Όπως παρατηρούν, αυτό το τίμημα είναι λογικό εάν ο Πούτιν σκοπεύει να συνεχίσει να αγωνίζεται και αναγνωρίζει την ανάγκη να στείλει ενισχύσεις στην Ουκρανία αυτή τη στιγμή, προκειμένου να κρατήσει τις θέσεις του για αρκετό καιρό ώστε να φτάσουν οι νέοι στρατεύσιμοι και να γυρίσουν το παιχνίδι προς όφελός του, όπως μπορεί να πιστεύει. Αυτά δεν βγάζουν νόημα εάν σκοπεύει να κλιμακώσει την κατάσταση.
Το ενεργειακό μέτωπο
Το σενάριο του σκληρού χειμώνα εξυπηρετεί τον ρώσο πρόεδρο και στο ενεργειακό μέτωπο. Η θεωρία στη βάση αυτής της ρωσικής προσπάθειας θα ήταν ότι η έλλειψη προμηθειών θα ασκήσει τέτοια πίεση στις κυβερνήσεις ώστε τα ευρωπαϊκά κράτη να αρχίσουν να αποδέχονται τις απαιτήσεις του Πούτιν να σταματήσουν να παρέχουν όπλα και άλλες μορφές υποστήριξης στην Ουκρανία, τουλάχιστον, και πιθανώς να άρουν διάφορες κυρώσεις.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν προετοιμάσει τους πληθυσμούς τους για δύσκολο χειμώνα, έχουν εφοδιαστεί όσο καλύτερα μπορούν σε ενεργειακά αποθέματα και έχουν θέσει όρους για να μειώσουν τη χρήση ενέργειας ακόμη και με σημαντικό οικονομικό κόστος. Αυτές οι ενέργειες σηματοδοτούν ότι οι ευρωπαίοι ηγέτες είναι έτοιμοι για τις πιέσεις που είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν στις αρχές της ψυχρής περιόδου.
Ο Πούτιν μπορεί να ελπίζει ότι δεν θα μπορέσουν να αντέξουν αυτές τις πιέσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του χειμώνα, αλλά η εγκυρότητα αυτής της ελπίδας δεν θα είναι ξεκάθαρη έως ότου ο πιο κρύος καιρός ασκήσει αυτές τις πιέσεις. Σύμφωνα με τους αναλυτές, οι πιέσεις αναμένονται να γίνουν εμφανείς όταν θα είναι πιθανώς διαθέσιμο το επόμενο κύμα ρωσικών δυνάμεων, την άνοιξη του 2023.
Τότε, σύμφωνα με το Ινστιτούτο, ο Πούτιν θα μπορέσει να παρατηρήσει την επίδραση του χειμώνα στην ευρωπαϊκή βούληση και να επιλέξει αν θα δεσμεύσει τους στρατεύσιμούς του ή θα ακολουθήσει κάποια άλλη πορεία δράσης.