Την ώρα που ένα δικινητήριο ελικοφόρο αεροπλάνο απογειώνεται κάτω από τον καυτό ήλιο της ερήμου, μεταφέροντας κάνιστρα με αλάτι στα φτερά, ο Αμπουλά αλ-Χαμάντι, αξιωματούχος της μετεωρολογικής υπηρεσίας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, κοιτάζει τους μετεωρολογικούς χάρτες αναζητώντας κατάλληλα σύννεφα.
Σε ύψος 2,7 χιλιομέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας, το αεροσκάφος απελευθερώνει νανοσωματίδια αλατιού, κόκκους που προσελκύουν τα μόρια νερού στα πλέον υποσχόμενα άσπρα σύννεφα. Το νερό συμπυκνώνεται πάνω στα σωματίδια, με την ελπίδα ότι θα πέσει τελικά σαν βροχή.
«Η σπορά των νεφών απαιτεί την παρουσία νεφών που μπορούν να φέρουν βροχή, όμως αυτό δεν συμβαίνει πάντα» λέει στο Reuters ο Χαμάντι, επικεφαλής του τμήματος «ενίσχυσης βροχής» στο Εθνικό Κέντρο Μετεωρολογίας των ΗΑΕ.
Κάνιστρα που μοιάζουν με πυρσούς απελευθερώνουν σωματίδια αλατιού (Reuters)
Η χώρα, τμήμα μιας από τις θερμότερες και ξηρότερες περιοχές του πλανήτη, στρέφεται στην τεχνολογία για να αυξήσει τη βροχόπτωση, η οποία δεν ξεπερνά τα 100 χιλιοστά βροχής τον χρόνο κατά μέσο όρο –όσο μια δυνατή μπόρα στην Ελλάδα.
Παρά τους πειραματισμούς δεκαετιών, η αποτελεσματικότητα της σποράς νεφών παραμένει αμφίβολη. H πρακτική εφαρμόζεται ωστόσο ευρέως στην Κίνα, στην οποία λειτουργεί μάλιστα «Υπηρεσία Τροποποίησης Καιρού».
Η πρόκληση τεχνητής βροχής έχει χρησιμοποιηθεί μεταξύ άλλων για να ξεπλύνει περιοχές της Κίνας έπειτα από αμμοθύελλες, ακόμα και για τεχνητή χιονόπτωση.
Το 2009, η κινεζική Υπηρεσία Τροποποίησης Καιρού» δέχτηκε οργισμένες επικρίσεις επειδή προκάλεσε τεχνητή χιονόπτωση που, αντί να λύσει απλώς το πρόβλημα της λειψυδρίας, πάγωσε το Πεκίνο και παρέλυσε την κυκλοφορία.
Στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η κλιματική αλλαγή, σε συνδυασμό με τον διογκούμενο πληθυσμό και την αύξηση του τουρισμού, έχουν αυξήσει τη ζήτηση για νερό, η οποία καλύπτεται εν μέρει από ακριβές εγκαταστάσεις αφαλάτωσης του θαλασσινού νερού.
«Η σπορά νεφών αυξάνει τον ρυθμό βροχόπτωσης κατά περίπου 10 με 30 τοις εκατό το χρόνο […] Σύμφωνα με τους υπολογισμούς μας, κοστίζει πού λιγότερο από τη διαδικασία αφαλάτωσης» λέει ο Χαμάντι.
Από το κέντρο ελέγχου του Εθνικού Κέντρου Μετεωρολογίας στο Άμπου Ντάμπι (Reuters)
Αντιμέτωπες με ιστορικές ξηρασίες, κι άλλες χώρες της περιοχής, όπως η Σαουδική Αραβία και το Ιράν, έχουν παρουσιάσει ανάλογα σχέδια.
Το αλάτι που χρησιμοποιείται στη σπορά νεφών δεν επιβαρύνει σημαντικά το περιβάλλον, καθησυχάζει ο Έντουαρντ Γκράαμ του βρετανικού Πανεπιστημίου Υψιπέδων και Νησιών.
Και οι εκπομπές από τις πτήσεις των αεροπλάνων δεν είναι σημαντικό πρόβλημα. «Όσον αφορά το αποτύπωμα άνθρακα, τα αεροπλάνα που πετούν στα σύννεφα είναι μικρά αεροσκάφη, συγκριτικά με τα δισεκατομμύρια αυτοκίνητα και τα τεράστια αεροπλάνα των διεθνών δρομολογίων. Είναι σταγόνα στον ωκεανό» είπε ο Γκράαμ.
Οι πιλότοι στο αεροδρόμιο του αλ-Αΐν πρέπει να βρίσκονται πάντα σε ετοιμότητα για να πετάξουν πάνω από την έρημο στα σύννεφα που υποδεικνύουν οι μετεωρολόγοι.
«Η σπορά νεφών θεωρείται μια από τις δυσκολότερες προκλήσεις για τους πιλότους» είπε ο πιλότος Αχμέντ αλ-Τζαμπέρι. «Όταν υπάρχουν σύννεφα, προσπαθούμε να βρούμε πώς θα μπούμε και θα βγούμε ώστε να αποφύγουμε τυχόν καταιγίδες και χαλάζι».