Εάν ερχόταν ένας Ευρωπαίος υπουργός Εξωτερικών στην Ελλάδα και ανέφερε ότι η Θεσσαλονίκη δεν ανήκει στην Ελλάδα, αλλά σε κάποια άλλη γειτονική χώρα, θα γελούσαμε για μερικά χρόνια. Ε, αυτό έκανε η υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας κατά την πρόσφατη επίσκεψή της στη Μόσχα
Επιπλήττουμε τους Έλληνες πολιτικούς -συχνά, όχι αδίκως- ότι οι περισσότεροι, όχι μόνο ότι είναι άσχετοι με τα θέματα εξωτερικής πολιτικής, αλλά δεν γνωρίζουν ούτε καν τη γεωγραφία, στην οποία αναφέρονται, παρ’ ότι πολλάκις εμφανίζονται με ύφος ειδήμονος περί τα γεωπολιτικά.
Φαίνεται, όμως, ότι δεν είναι οι μόνοι που διεκδικούν τα θλιβερά πρωτεία. Παλαιότερα, άπαντες αστειεύονταν με τους Αμερικανούς, χαρακτηρίζοντάς τους ως αγεωγράφητους. Αντίθετα, δεν τολμούσε να πει κανείς κάτι παρόμοιο για τους πολιτικούς της έμπειρης, άλλοτε μεγάλης αποικιοκρατικής δύναμης, γηραιάς Αλβιώνος.
Ωστόσο, αυτό που συνέβη προ ημερών στη Μόσχα, όπου βρέθηκε η υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας, Λιζ Τρας (Liz Truss), ήταν πρωτάκουστο για τα διπλωματικά δεδομένα (και όχι μόνο).
Και, δυστυχώς, έρχεται να επιβεβαιώσει ότι το επίπεδο των πολιτικών οι οποίοι καλούνται να χειριστούν γεγονότα τεράστιας σημασίας για την ανθρωπότητα, που έχουν να κάνουν ακόμα και με τον πόλεμο και την ειρήνη, είναι κατώτεροι των περιστάσεων.
Γκαφατζήδες
Η Βρετανίδα υπουργός, η οποία μάλιστα θεωρείται και ως διάδοχος του Μπόρις Τζόνσον, δημόσια, κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Ρώσο ομόλογό της, Σεργκέϊ Λαβρόφ, δεν ήξερε μεγάλες πόλεις της Ρωσίας, δίπλα στην Ουκρανία, και νόμιζε ότι αυτές ανήκουν στην Ουκρανία.
Είναι σαν να έρχεται κάποιος υπουργός Εξωτερικών μεγάλης ευρωπαϊκής χώρας στην Ελλάδα, και να λέγει ότι, π.χ. η Θεσσαλονίκη ανήκει στη Βουλγαρία, την Αλβανία, κ.ο.κ..
Ο Βρετανός πρωθυπουργός, Μπόρις Τζόνσον, έχει πληγεί βαρύτατα πολιτικά, εξαιτίας ενός κορονοπάρτι στο οποίο συμμετείχε. Η υπουργός Εξωτερικών του, μετά την απίστευτη γκάφα στη Μόσχα, που ευτελίζει μια μεγάλη Δυτική χώρα, επάξια διεκδικεί τον τίτλο του… ντουέτου με τον πρωθυπουργό της.
Πέραν του αστείου, όμως, ποιος μπορεί να εμπιστευτεί την τύχη του, τη μοίρα της ανθρωπότητας, σε άτομα που ναι μεν για επικοινωνιακούς λόγους, είναι γεμάτοι «εύστοχες» μεγαλοστομίες, αλλά επί της ουσίας δεν ξέρουν καν -ίσως να μην έχουν κοιτάξει ποτέ έναν χάρτη- που πέφτει η περιοχή, από την οποία μπορεί να ανοίξει η πύλη της κολάσεως;
Δένδιας – Διπλωματική ασθένεια;
Να σημειωθεί ότι, προ ημερών, στις 7 Φεβρουαρίου, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, επισκέφθηκε το Λονδίνο. Όμως, εκεί δεν ήταν η Βρετανίδα ομόλογός του, επειδή, όπως εξήγησε ο εκπρόσωπος του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, Αλέξανδρος Παπαϊωάννου, είχε κολλήσει κορονοϊό.
Στο Λονδίνο, είπε ο Α.Παπαϊωάννου, ο Ν.Δένδιας, «είδε τον εκτελούντα χρέη υπουργού Εξωτερικών, καθώς η υπουργός Εξωτερικών βρισκόταν στο σπίτι -και μάλιστα μετέφερε και τους χαιρετισμούς της- επειδή είχε προσβληθεί από τον κορονοϊό».
Πάντως, δύο ημέρες μετά, στις 9 Φεβρουαρίου, ακμαιότατη η Λιζ Τρας, έκανε βόλτες στην Κόκκινη Πλατεία, ενώ αργότερα είχε την εξαιρετικά δύσκολη αποστολή να τρίξει τα δόντια του λέοντος της πάλαι ποτέ αυτοκρατορίας στον Λαβρόφ (!).
Η ίδια, μάλιστα, έχει «σηκώσει» στο προφίλ της, στο twitter, φωτογραφία της που παραπέμπει σε… τουρισμό, με φόντο το Κρεμλίνο.
Ελπίζουμε, η Λιζ Τρας να μην επικαλέστηκε τον κορονοϊό ως πρόσχημα, δηλαδή ως «διπλωματική ασθένεια», προκειμένου να μην συναντήσει τον Έλληνα ομόλογό της.
Ο ίδιος, πάντως, πέρασε τον χρόνο του στο Λονδίνο συναντώντας διάφορους πρέσβεις οι οποίοι είναι διαπιστευμένοι στην Ελλάδα, αλλά έχουν την έδρα τους στη Βρετανία. Κάτι, δηλαδή, που συνήθως κάνουν οι Διευθύνσεις του υπουργείου Εξωτερικών, και όχι υπουργός.
Προ μηνών, τον Οκτώβριο του 2021, ο Ν.Δένδιας είχε συναντηθεί με την Λ.Τρας, προκειμένου να υπογράψουν ένα ελληνο-βρετανικό μνημόνιο και αμυντικής συνεργασίας, το οποίο στην πραγματικότητα ήταν ένα «μη δεσμευτικό» κείμενο – ευχολόγιο.
«Lady No»
Αν κρίνει κανείς από όσα ειπώθηκαν στις κοινές δηλώσεις Τρας – Λαβρόφ, η συνάντησή τους πρέπει να έγινε σε συνθήκες… πολικών θερμοκρασιών.
Ο ρωσικός Τύπος την χαρακτήρισε «Lady No». Ο Σ.Λαβρόφ έκανε λόγο για «διάλογο κωφών». Είπε, επίσης, ότι «οι σχέσεις Ρωσίας – Βρετανίας, επιεικώς, βρίσκονται στο χειρότερο σημείο εδώ και πολλά χρόνια».
Από τη μεριά της, η Λ.Τρας σημείωσε ότι μίλησε έξω από τα δόντια. Άξια σημασίας ήταν η αναφορά της ότι «θα πρέπει ξεκάθαρα να δώσουμε να καταλάβουν ότι ο North Stream (σ.σ. υποθαλάσσιος αγωγός φυσικού αερίου Βαλτικής, από Ρωσία προς Γερμανία) δεν θα δουλέψει».
Εύλογα, βέβαια, γεννήθηκε το ερώτημα: Άραγε, η Λ.Τρας είχε συνεννοηθεί προηγουμένως με το Βερολίνο γι’ αυτό, ή το Λονδίνο λογαριάζει χωρίς τον ξενοδόχο;
Να σημειωθεί, πάντως, πως παρά το ψυχρό διπλωματικό κλίμα στη Μόσχα, χτες συναντήθηκαν οι ηγεσίες των Ενόπλων Δυνάμεων Βρετανίας και Ρωσίας. Κάτι που δεν μπορεί παρά να προκαλεί εντύπωση. Πόσο μάλλον, αφού η Βρετανία ανοικτά έχει δηλώσει την στρατιωτική στήριξή της προς την Ουκρανία.
Από που πάνε για την … Ουκρανία;
Το στιγμιότυπο, όμως, που έκλεψε την παράσταση ήταν όταν η Λ.Τρας δεν ήξερε βασικές περιοχές της νότιας Ρωσίας, δίπλα στην Ουκρανία. Εκεί κοντά, δηλαδή, που είναι αναπτυγμένα τα ρωσικά στρατεύματα, στα σύνορα με την Ουκρανία.
Απαντώντας στις επικρίσεις Τρας ότι η Μόσχα έχει αναπτύξει στρατεύματα κοντά στην Ουκρανία, ο Λαβρόφ, αφού υποστήριξε ότι η Ρωσία δεν έχει πρόθεση να επιτεθεί στην Ουκρανία, ανέφερε ότι τα στρατεύματα βρίσκονται εντός της ρωσικής επικράτειας.
Και στη συνέχεια, χαριτολογώντας, διερωτήθη: «Άραγε, η Βρετανία αναγνωρίζει την ρωσική κυριαρχία στις περιοχές του Ροστόβ και του Βαρόνεζ;».
Ο Λ.Τρας, πιθανότατα επειδή δεν γνώριζε γεωγραφικά τη Ρωσία και την Ουκρανία, μετά από μια μικρή παύση, απάντησε με επιθετικό ύφος: «Η Βρετανία ουδέποτε θα αναγνωρίσει ρωσική κυριαρχία σε αυτές τις περιοχές».
Στις περιπτώσεις που κάποιος πολιτικός ή διπλωμάτης δεν ξέρει σε τι αναφέρεται ο ομόλογός του, και μάλιστα δημόσια, σε συνέντευξη Τύπου, προσποιείται την… πάπια και αλλάζει κουβέντα.
Παρενέβη, βέβαια, κομψά – διπλωματικά, η Βρετανίδα πρέσβης στη Μόσχα, Ντέμπορα Μπονέρτ, η οποία εξήγησε στην υπουργό ότι πρόκειται για ρωσικά εδάφη. Αργότερα, η Λ.Τρας είπε: «Νόμιζα ότι ο Λαβρόφ μιλούσε για εδάφη της Ουκρανίας».
Η ζημιά, όμως, είχε γίνει. Κυρίως στο προφίλ της Δύσης και ειδικά σε τέτοιες ιδιαίτερα δύσκολες ώρες.