Επιστήμονες στη Βρετανία ανακοίνωσαν σήμερα Τετάρτη ότι παρήγαγαν χάρη στην πυρηνική σύντηξη περισσότερη ποσότητα ενέργειας από ποτέ πριν, περνώντας σε νέο στάδιο προς την παραγωγή καθαρής και φθηνής ενέργειας.
Η πυρηνική σύντηξη φιλοδοξεί να αναπαραγάγει ό,τι συμβαίνει στον πυρήνα του Ήλιου και θεωρείται η ενέργεια του μέλλοντος, διότι δεν παράγει παρά λίγα απόβλητα -και αυτά σαφώς πολύ λιγότερο ραδιενεργά σε σχέση με έναν κλασικό πυρηνικό σταθμό – και καθόλου αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Ομάδα επιστημόνων του Joint European Torus (JET), του μεγαλύτερου αντιδραστήρα πυρηνικής σύντηξης στον κόσμο που βρίσκεται στην Οξφόρδη, πέτυχε την παραγωγή 59 megajoules ενέργειας σε διάστημα 5 δευτερολέπτων, υπερδιπλασιάζοντας το προηγούμενο ρεκόρ που χρονολογείται από το 1997, σύμφωνα με τη Βρετανική Αρχή Ατομικής Ενέργειας. Τα αποτελέσματα «αποτελούν την πλέον σαφή απόδειξη σε παγκόσμια κλίμακα των δυνατοτήτων της σύντηξης για την παραγωγή βιώσιμης ενέργειας», ανακοίνωσε η Βρετανική Αρχή Ατομικής Ενέργειας.
Τι είναι η πυρηνική σύντηξη
Ο αντιδραστήρας σύντηξης tokamak του JET, μία τεράστια μαγνητική αίθουσα σε σχήμα ντόνατ, είναι ο ισχυρότερος στον κόσμο.
Στον πυρήνα του, υπεραγώγιμοι μαγνήτες διατηρούν ένα μείγμα δευτερίου και τριτίου, ισοτόπων του υδρογόνου, που θερμαίνεται σε θερμοκρασίες δέκα φορές υψηλότερες από εκείνες που επικρατούν στο κέντρο του Ήλιου για να δημιουργηθεί πλάσμα, οδηγώντας στην ένωση των πυρήνων των ισοτόπων και τη σύντηξή τους για την δημιουργία βαρύτερων ατόμων ηλίου και εκλύοντας κολοσσιαία ποσότητα θερμικής ενέργειας.
Τι είναι, όµως, η τεχνολογία πυρηνικής σύντηξης; Με απλά λόγια, η αναπαραγωγή των διαδικασιών που διατηρούν στη ζωή κάθε άστρο, όπως τον Ήλιο. Στο εσωτερικό του άστρου µας κάθε δευτερόλεπτο που περνά 620 εκατοµµύρια τόνοι ατόµων υδρογόνου συντήκονται υπό συνθήκες τεράστιας πίεσης και θερµοκρασίας -που φτάνει τα 15 εκατοµµύρια βαθµούς Κελσίου και παράγουν 606 εκατοµµύρια µετρικούς τόνους ηλίου. Η διαδικασία αυτή έχει ως αποτέλεσµα την απελευθέρωση τεράστιων ποσοτήτων ενέργειας, που κρατά το άστρο µας «ζωντανό».
Η πυρηνική σύντηξη είναι πρακτικά το αντίθετο της σχάσης, της διαδικασίας που χρησιµοποιείται στα πυρηνικά όπλα και τους υφιστάµενους αντιδραστήρες, η οποία συνοδεύεται από την παραγωγή σηµαντικών ποσοτήτων από ραδιενεργά απόβλητα. Οι προσπάθειες για τη δημιουργία ενός «ήλιου σε κουτί» ξεκίνησαν τη δεκαετία του 1950.
Αν αυτά είναι τα τεχνικά στοιχεία που συνθέτουν το σκηνικό γύρω από την πυρηνική σύντηξη, εξίσου μεγάλο ενδιαφέρον έχουν τα επιχειρηματικά. Εκτός, λοιπόν, από τις κρατικές προσπάθειες, περίπου 20 εταιρείες έχουν μπει στον αγώνα για να τιθασευτεί η ενέργεια της πυρηνικής σύντηξης.
Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση είναι η επένδυση ύψους 127 εκατομμυρίων δολαρίων του Τζεφ Μπέζος της Amazon στην start-up General Fusion, μια εταιρεία που προσπαθεί να φτιάξει τον δικό της αντιδραστήρα Tokamak.
Κοντά σε παραγωγή «βιομηχανικής κλίμακας»;
Τα δεδομένα που συγκεντρώνονται από τους επιστήμονες της Οξφόρδης μπορούν να αποδειχθούν πολύτιμα για τον αντιδραστήρα Iter, ο οποίος είναι ακόμα πιο προηγμένος από τον JET και κατασκευάζεται στο Κανταράς της νότιας Γαλλίας.
Ο Μπερνάρ Μπιγκό, γενικός διευθυντής του διεθνούς προγράμματος Iter, χαιρέτισε τα αποτελέσματα της έρευνας, εκτιμώντας ότι πλησιάζουν πλέον «την βιομηχανική κλίμακα» παραγωγής.
Η διεθνής συνεργασία για την πυρηνική σύντηξη είναι ευρεία, διότι, αντίθετα με την πυρηνική σχάση, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως όπλο. Στο γαλλικό πρόγραμμα συμμετέχουν η Κίνα, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ινδία, η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα, η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες.