Δύο πρόσωπα της κεντρικής πολιτικής σκηνής, ένας πρώην υπουργός του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο γιος του Προέδρου, τράβηξαν τα φώτα της δημοσιότητας τις προηγούμενες ημέρες με δηλώσεις τους.

Ο Φαρούκ Τσελίκ, ένας από τους ιδρυτές του κυβερνώντος κόμματος «Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης» (AKP) και πρώην υπουργός  Εργασίας, κατέθεσε μια πρόταση που βρέθηκε στο επίκεντρο των δημόσιων συζητήσεων: «Είναι προτιμότερο», είπε, «να εκλέγεται στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών όποιος υποψήφιος συγκεντρώσει 40% των ψήφων. Το “50+1” προκαλεί κόπωση στο λαό».

Θεωρητικά, οι επόμενες προεδρικές εκλογές θα πραγματοποιηθούν το 1923. Ωστόσο οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως ήδη το κόμμα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση και μετά βίας συγκεντρώνει το 30% των ψήφων. Ακόμη και με την υποστήριξη του μικρού ακροδεξιού κόμματος «MHP», το «AKP» δεν θα συγκεντρώνει την πλειοψηφία, ούτε στο κοινοβούλιο, ούτε και στην κοινωνία.

Δεν είναι τυχαίο πως ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αλλά και πολλοί άλλοι αξιωματούχοι του κυβερνώντος κόμματος, αναγνωρίζουν το ενδεχόμενο της εκλογικής με 40%, ως μια «καλή πρόταση». Αντίθετα η αντιπολίτευση επισημαίνει πως πρόκειται για μια ακόμη προσπάθεια να κυριαρχήσει μια μειοψηφία πάνω στο έθνος. «Το καθεστώς πέφτει», αναφέρει η εφημερίδα Yeni Yasam που απηχεί θέσεις των Κούρδων, ενώ ο καθηγητής Σεϊφετίν Γκουρσέλ εκτιμά πως «η πρόταση του 40% αποδεικνύει το αδιέξοδο του AKP». «Αύριο θα έρθουν και θα μας πουν για 30%», σχολίασε σκωπτικά στέλεχος της αντιπολίτευσης.

Η πραγματικότητα είναι πως ο Ερντογάν ψάχνει να βρει τρόπους ώστε να παραμείνει στην εξουσία. Επιχειρεί τη διάσπαση του μπλοκ της αντιπολίτευσης, ενώ φέρεται να εξετάζει ακόμη και να παραχωρήσει ορισμένες από τις υπερεξουσίες του στο κοινοβούλιο, περνώντας από το προεδρικό στο ημι-προεδρικό σύστημα. Τέλος εξακολουθεί να προωθεί μια στρατιωτική επέμβαση στη Συρία, με στόχο τους Κούρδους, ενισχύοντας και ποντάροντας στις αντικουρδικές εθνικιστικές τάσεις.

Ωστόσο όλα αυτά ενδεχομένως να μην είναι αρκετά ώστε να εμποδίσουν το τέλος του Ερντογάν. Το κεμαλικό κόμμα (CHP), το ισχυρότερο κόμμα της αντιπολίτευσης, καταγράφει για πρώτη φορά άνοδο, ιδιαίτερα μετά τις επιτυχίες στις δημοτικές εκλογές στις μεγάλες πόλεις και κυρίως στην Κωνσταντινούπολη. Ορισμένοι δε, που αρέσκονται σε προβλέψεις, μιλούν ήδη για σενάρια του μέλλοντος: Θα εγκαταλείψει την εξουσία ο Ερντογάν όπως ο πρόεδρος της Ζιμπάμπουε Μουγκάμπε ή όπως Σαντάμ;

Την ίδια στιγμή, ο γιος του Πρόεδρου, Μπιλάλ Ερντογάν, που συχνά πρωταγωνιστεί σε γελοιογραφίες και αστεία για την «εξαιρετική νοημοσύνη» του, προχώρησε σε μια δήλωση που αντανακλά την κατάσταση της τρέχουσας εξουσίας. Ο νεαρότερος γιος του Ερντογάν βρέθηκε στο μικροσκόπιο της ιταλικής δικαιοσύνης για «νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες», όμως ύστερα από διπλωματικές πρωτοβουλίες της Άγκυρας η υπόθεση μπήκε στο αρχείο. Σήμερα είναι Πρόεδρος ή ενεργό μέλος πολλών ιδρυμάτων και οργανώσεων που σχετίζονται με το καθεστώς στην Τουρκία, καθώς χρηματοδοτούνταν είτε από το κράτος, είτε παλαιότερα από μεγάλους δήμους που ήλεγχε το AKP και τώρα, μετά τις δημοτικές εκλογές, βρίσκονται υπό τον έλεγχο της αντιπολίτευσης.

«Τα ιδρύματα και οι ΜΚΟ πρέπει να υποστηριχτούν. Έχω δει φοιτήτριες να μένουν στις εστίες των ιδρυμάτων μας, αλλά να ντρέπονται να δηλώσουν ακόμα και το όνομα των εν λόγω Ιδρυμάτων. Δέχονται επιθέσεις από όλους. Από τώρα και στο εξής δεν θα πρέπει να βασίζουμε την οικονομική στήριξη από το κράτος και τους δήμους», δήλωσε. Ένα από αυτά τα ιδρύματα, το Ensar, βρέθηκε στο επίκεντρο μετά τις κατηγορίες για βιασμό και σεξουαλική παρενόχληση ανηλίκων. Η αστυνομία και οι εισαγγελείς παρέμειναν σιωπηλοί. Ένα ακόμη Ίδρυμα, το Κέντρο Τοξοβολίας, με επικεφαλής τον ίδιο τον Μπιλάλ Ερντογάν, φέρεται να έλαβε ως ενίσχυση εκατομμύρια τουρκικές λίρες από την παλιά δημοτική αρχή της Κωνσταντινούπολης. Σήμερα όμως η δημοτική αρχή είναι της αντιπολίτευσης.

Εν τω μεταξύ, το τουρκικό κοινοβούλιο έχει μόλις ξαναρχίσει τις εργασίες του, και οι βουλευτές καλούνται να συζητήσουν για τη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος, ενδεχομένως και επί νέων συνταγματικών αλλαγών. Όμως οι πολίτες στους δρόμους είναι εξαιρετικά δυσαρεστημένοι με τις διαρκώς αυξανόμενες τιμές και την αδικία που προπαγανδίζεται όλο και περισσότερο από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

* Ο Τούρκος δημοσιογράφος Ραγκίπ Ντουράν, με ρεπορτάζ και αναλύσεις, καταγράφει κάθε Σαββατοκύριακο στο Tvxs.gr, τις εξελίξεις στην Τουρκία.