Η ρυθμιστική αρχή φαρμάκων της Νοτίου Αφρικής (Sahpra) ανακοίνωσε ότι για την ώρα δεν μπορεί να δώσει άδεια για χορήγηση του ρωσικού εμβολίου Sputnik V κατά του κορονοϊού, εκφράζοντας τον φόβο ότι η χρήση του σε φορείς του AIDS μπορεί να αυξήσει τη μετάδοση του HIV μεταξύ των ανδρών.
Όπως εξηγούν οι επιστήμονες, το εμβόλιο Sputnik V λειτουργεί με την παραδοσιακή τεχνολογία του αποδυναμωμένου αδενοϊού που χρησιμοποιείται ως φορέας των αντισωμάτων.
Σύμφωνα με τη Sahpra «υπάρχουν ανησυχίες για την ασφάλεια των εμβολίων που φέρουν αδενοϊούς σε πληθυσμούς που κινδυνεύουν από λοίμωξη από τον ιό HIV. Μία από τις προκλήσεις που σχετίζονται με αυτά τα εμβόλια είναι να προϋπάρχουν εξουδετερωτικά αντισώματα στον γενικό πληθυσμό», ενώ δύο δοκιμές για τον HIV που διεξήχθησαν στη Νότια Αφρική έδειξαν ότι η χορήγηση εμβολίων με την τεχνολογία των αδενοϊών συσχετίστηκε με αυξημένο κίνδυνο για μόλυνση με HIV στους άνδρες.
Ο Sahpra επικαλέστηκε και στοιχεία από δύο μελέτες σε πρωτεύοντα που δημοσιεύθηκαν στην ιατρική επιθεώρηση The Lancet, τα οποία έδειξαν πως εμβολιασμένα άτομα είχαν μεγάλη ευαισθησία στον HIV.
Για τους λόγους αυτούς, η Sahpra είχε επαφές με επιτροπές εμπειρογνωμόνων, συμπεριλαμβανομένων κορυφαίων μελών της τοπικής και διεθνούς επιστημονικής κοινότητας για το θέμα και ζήτησε από τη ρωσική εταιρεία που παρασκευάζει το Sputnik V να παράσχει δεδομένα που να αποδεικνύουν την ασφάλεια του εμβολίου Sputnik V σε συνθήκες υψηλού επιπολασμού και συχνότητας HIV.
«Η Sahpra ανησυχεί ότι η χρήση του εμβολίου Sputnik V στη Νότια Αφρική, όπου ο επιπολασμός του HIV είναι πολύ υψηλός, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμβολιασμένων ανδρών να μολυνθούν από HIV», τονίζει πάντως ότι «η κυλιόμενη μελέτη του εμβολίου παραμένει ανοικτή για υποβολή νέων δεδομένων ασφάλειας».
Η Νότια Αφρική, που μετρά τον μεγαλύτερο αριθμό φορέων HIV στον κόσμο, έχει πληγεί περισσότερο από κάθε άλλη χώρα της ηπείρου από τον κορονοϊό. Σε σύνολο 59 εκατομμυρίων κατοίκων, έχει 2,9 εκατ. κρούσματα και 88.600 θανάτους. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι αντιμετωπίζει προβλήματα στην εξασφάλιση εμβολίων για τον πληθυσμό της αποφάσισε για την ώρα να απορρίψει το ρωσικό εμβόλιο.
Σήμερα στη χώρα χρησιμοποιούνται τα εμβόλια των εταιρειών Johnson & Johnson και Pfizer/BioNTech, ενώ έχει εγκριθεί και το κινεζικό εμβόλιο Sinovac.
Το ρωσικό εμβόλιο, παρά το γεγονός ότι δεν έχει πάρει επισήμως το «πράσινο φως» από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, χρησιμοποιείται σε τουλάχιστον 45 χώρες.