Μπορεί η 29η Ιουνίου όταν ο Αλέξης Τσίπρας παραιτήθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στο Ζάππειο, διαμορφώνοντας νέα δεδομένα για τον χώρο του αλλά και το πολιτικό σκηνικό, να μοιάζει μακρινή, η αίσθηση όμως της «παρουσίας» του φαίνεται πως συνεχίζει να επικαθορίζει τις διεργασίες στην Κουμουνδούρου.
Η όλη του πορεία, τέμνει τις αναφορές και των (ως τώρα) τεσσάρων υποψηφίων για την προεδρία του κόμματος αλλά και διαπερνά τον δημόσιο λόγο στη συριζαϊκή βάση.
Πιο πρόσφατο παράδειγμα ήταν η αναφορά του άλλοτε συνεργάτη του Τσίπρα Νίκου Καρανίκα στα κοινωνικά δίκτυα πως πρέπει όλες οι σελίδες που είχαν γίνει στο όνομα του πρώην προέδρου «να πάψουν να υπάρχουν καθώς προκαλούν σύγχυση και όχι διευκόλυνση».
Συμπλήρωσε δε ότι «τιμώντας την απόφαση του Τσίπρα θα έπρεπε να γίνει κατανοητό ότι μαζί του, όπως ο ίδιος αποφάσισε, έτσι ακριβώς τελείωσε και εκείνη η εποχή του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και οφείλουμε να δημιουργήσουμε τις νέες συνθήκες πολιτικής εκπροσώπησής μας».
Η συζήτηση άτυπα διεξάγεται και ενίοτε με ένταση στο κόμμα. Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να περάσει ήπια και δημιουργικά στη μετά φάση Τσίπρα εποχή του;
Πώς θα αξιολογείται εν κινήσει η όλη πορεία του πρώην προέδρου του και πρώην πρωθυπουργού καθώς θα μετασχηματίζεται και θα αναδιατάσσεται στο όλο πολιτικό τοπίο; Θα υπάρχει και αναδρομικά κριτική, ακόμη και αποδομητική, στις ημέρες του Τσίπρα;
Εδώ μια σειρά παραγόντων θυμίζουν πως η πρώτη φορά Αριστερά είχε και συλλογικό χαρακτήρα και άρα είναι άχαρο μεταγενέστερα ή σε λάθος χρόνο να εκτοξεύονται βολές στον ίδιο.
Μια άλλη άποψη πάλι λέει πως όσοι είχαν ταχθεί κατά του προσωποκεντρικού ή αρχηγικού κόμματος της περιόδου 2012-2023 έχουν τη νομιμοποίηση να ανοίγουν μια τέτοια συζήτηση.
Τιμητική στάση για τον πρώην πρόεδρο
Η βάση του κόμματος πάντως παραμένει «τσιπρική».
Και αυτό δεν είναι κάτι που μπορούν να αγνοήσουν οι τέσσερις υποψήφιοι για την προεδρία (Εφη Αχτσιόγλου, Νίκος Παππάς, Ευκλείδης Τσακαλώτος, Στέφανος Τζουμάκας) αλλά και το σύνολο του μηχανισμού.
Οι 4 ως τώρα κινούνται προσεκτικά για το όλο θέμα, ακόμη και ο πιο «μακρινός» του Τσίπρα, Τσακαλώτος.
Σε επίπεδο εκφωνήσεων βέβαια διατηρούν μια τιμητική στάση για τον πρώην πρόεδρο, ενώ κανείς δεν έχει κάνει ανοιχτή αναφορά πως θέλει να στεγάσει την κληρονομιά ή τον κόσμο του Τσίπρα.
Εξάλλου μετά την παραίτησή του έχει συντελεστεί ένα νέο δεδομένο: το ευρύ προεδρικό ρεύμα (Κίνηση Μελών, ΔΗΜΑΡ, Γέφυρα, ΡΕΝΕ, πασοκογενείς) που είχε αναφορά στον Τσίπρα, έχει διχοτομηθεί ή και τριχοτομηθεί αφού ένα μεγάλο μέρος του στηρίζει σε επίπεδο τάσεων την Αχτσιόγλου και ένα άλλο τον Παππά. Το ερώτημα είναι πώς θα κινηθούν σε σχέση με την πολιτική κληρονομιά του Τσίπρα.
Για παράδειγμα, ο Παππάς μιλάει θετικά για τη διεύρυνση όπως συντελέστηκε από το 2019 με την Προοδευτική Συμμαχία και πάντα σημειώνει πως έγινε ένα βήμα που δεν πρέπει να μείνει μετέωρο.
Μια έτερη όμως άποψη που ακούγεται κυρίως από τον σκληρό πυρήνα των 53 και της Ομπρέλας είναι πως εκείνη ακριβώς η διεύρυνση απέστειλε θολό σήμα στην κοινωνία.
Ενα άλλο ερώτημα είναι τι θα γίνει με μια σειρά επιλογών του Τσίπρα όπως το θινκ τανκ προσώπων που δημιουργήθηκε με απόφασή του, αλλά ακόμη και με μια σειρά δικών του στρατηγικών όπως για παράδειγμα όσα είχε πράξει στο πεδίο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Εδώ για πολλούς, το γεγονός πως τελικά δεν υποστηρίχθηκε ο μπασκετμπολίστας Νίκος Παππάς για τον Δήμο της Αθήνας, ήταν μια πρώτη υποχώρηση από τις τσιπρικές γραμμές.
Μια πιο βαθιά όμως ερμηνεία λέει πως η μη στήριξη Παππά είχε ως βασική αιτία τη δική του στάση και το πισωγύρισμα που έκανε αποποιούμενος το χρίσμα της Κουμουνδούρου, αλλά και τα νέα πολιτικά δεδομένα που έφερε η διπλή ήττα του Μάη – Ιούνη για το κόμμα και τις στοχεύσεις του.
Σε σχέση πάντως με τον Δήμο της Αθήνας, ενός είδους κριτική διαπέρασε το κείμενο-παρέμβαση των 14 στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ που πρόσφατα εξέφρασαν την ανησυχία τους για το κόμμα.
«Για τον Δήμο της Αθήνας, για παράδειγμα, είχε επιλεγεί αρχικά άνωθεν από την προηγούμενη ηγεσία μια παντελώς απολιτική και απρόσφορη υποψηφιότητα, η οποία τίποτε από τα πολιτικά ήθη και τις αξίες της Αριστεράς δεν σηματοδοτούσε», ανέφεραν με προφανή τον παραλήπτη.