Οι γραμμές αυτές διατυπώνονται νωρίς χθες το απόγευμα, όταν το επίσημο αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών δεν είναι γνωστό. Ανευ δεδομένων, λοιπόν, και με μόνη τη γνώση ότι η Ν.Δ. προηγείτο αισθητά του ΣΥΡΙΖΑ στα exit polls τη δευτέρα μεσημβρινή, στα οποία, όμως, το πλήθος των ερωτηθέντων δεν έδειχνε ενθουσιασμό να μοιραστεί με τους ερευνητές τις προτιμήσεις του, επιλέγω να σας μεταφέρω έναν ενδιαφέροντα ορισμό του Ανδρέα Παπανδρέου για τη νίκη και την ήττα. Για τους ηττημένους, ίσως και βολικό. Παρηγοριά. Για τα λοιπά, με άνεση στο φύλλο της Τρίτης.
Είπε, λοιπόν, ο Ανδρέας στον Θανάση Λάλα, σε ανύποπτο χρόνο, όπως αυτό καταγράφεται στο τελευταίο του βιβλίο, τα εξής: «Το κόστος της ήττας είναι ότι απεμπολείς την τεράστια ευθύνη που θα επωμιζόσουν, ιδιαιτέρως σε μια τέτοια κρίσιμη περίοδο που ζούμε. Αν κερδίσεις τις εκλογές, η κυβέρνηση που θα σχηματίσεις θα καθορίσει την τύχη της χώρας, και αυτό είναι τεράστια ευθύνη. Η χώρα αυτή την περίοδο είναι σε μεταίχμιο.
Επομένως το κέρδος της ήττας σε μια τέτοια στιγμή είναι ότι αποφεύγεις πάρα πολύ μεγάλες ευθύνες, που είναι πολλές φορές και εφιαλτικές. Το κόστος της νίκης είναι το αντίθετο. Την επόμενη μέρα, που έχει τελειώσει το πανηγύρι, έχεις αναλάβει μια τεράστια ευθύνη. Εχει φύγει η χαρά και έχεις μόνο ευθύνες και τεράστια συσσωρευμένα προβλήματα. Γενικότερα στη ζωή η ήττα έχει ένα σημαντικό κέρδος. Με την ήττα έχεις σαφώς αποκλείσει κάποιο χώρο στη ζωή σου, στον δρόμο σου έχεις αποκλείσει μία από τις επιλογές που νόμιζες ότι ήταν σωστή.
Αυτό σου επιτρέπει να κάνεις νέα όνειρα, νέα σχέδια και να ξαναδείς το πεδίο εξ υπαρχής. Η ήττα, βεβαίως, δεν είναι μόνο αποτέλεσμα λαθών. Μπορεί οι αντίπαλες δυνάμεις να αποδειχθούν ισχυρότερες. Για τη νίκη τώρα: Σκέφτομαι πως στη ζωή γενικότερα το κόστος της νίκης είναι η δέσμευση. Η νίκη κατακτάται πάντοτε με δαπάνες ψυχικές. Οχι θυσίες όμως. Οι θυσίες είναι κάτι που έχει να κάνει απολύτως με σένα. Με τη νίκη φορτώνεσαι ένα βάρος και είσαι πια δέσμιος αυτού του φορτίου. Είσαι δέσμιος της νίκης. Η νίκη δεν απελευθερώνει. Να εξηγήσω γιατί είναι βάρος ασήκωτο.
Συχνά, όσο προσπαθείς, παλεύεις να φθάσεις στην κορυφή, η επιθυμία να αγγίξεις την κορυφή δεν σε αφήνει να σκεφτείς αν έχεις τα προσόντα που απαιτούνται για να αντέξεις εκεί ψηλά. Οι συνθήκες της κορυφής δεν είναι ίδιες με τις συνθήκες της κανονικής ζωής. Απαιτείται άλλη ανθεκτικότητα και σωματική και πνευματική. Τον βαθμό ανθεκτικότητος στην κορυφή οι περισσότεροι τον διαπιστώνουν μόνο αν πατήσουν στην κορυφή. Αυτό είναι πολύ κακό για τον λαό, για όλους αυτούς που εξαρτώνται από αυτόν που φθάνει στην κορυφή. Στην κορυφή επικρατεί πίεση, πολύ πίεση»….