«Το 2021 η Αστυνομία αλλάζει εποχή, θα γίνει η ΕΛ.ΑΣ. του 21ου αιώνα… Η Αστυνομία αλλάζει γιατί ο κόσμος έχει αλλάξει», δήλωσε μεταξύ άλλων ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, κατά τη διάρκεια διαδικτυακής συνέντευξης Τύπου, στην οποία ανακοίνωσε το νέο επιχειρησιακό σχέδιο της ΕΛ.ΑΣ για την αντιμετώπιση των συναθροίσεων.
Όπως είπε ο υπουργός, η διαχείριση των συναθροίσεων στηρίζεται στη λογική της αναλογικότητας, με την έννοια ότι θα γίνεται αξιολόγηση του κινδύνου και υπάρχει κλιμακωτή αντίδραση με προτελευταία τη χρήση νερού από τα ειδικά οχήματα και τελευταία τη χρήση χημικών.
«Παίρνουμε απολύτως στα σοβαρά τον ρόλο μας στην περιφρούρηση του δικαιώματος του συνέρχεσθαι. Θα εξαντλούμε τα όρια επιείκειας και τα περιθώρια συνεννόησης», τόνισε ο υπουργός και πρόσθεσε: «Το δικαίωμα της έκφρασης, και φυσικά όποιος διαμαρτύρεται φωνάζει κιόλας, είναι αδιαπραγμάτευτο. Εξίσου αδιαπραγμάτευτο είναι και το δικαίωμα της πόλης να λειτουργεί. Η διαμαρτυρία και η κανονικότητα δεν είναι αντινομικές, διαδηλωτές και μη διαδηλωτές δεν είναι εχθροί. Εμείς θα κάνουμε το παν για να εξασφαλίσουμε τον σεβασμό στη διαφορετικότητα, το δικαίωμα της επιλογής του πολίτη».
Ο κ. Χρυσοχοΐδης ανακοίνωσε επίσης ότι τον επόμενο μήνα θα ανακοινωθεί η «λευκή βίβλος» για την εσωτερική ασφάλεια, ενώ αλλάζει εκ βάθρων η δομή της αστυνομίας και της εκπαίδευσης.
Συνεχής επικοινωνία και ενημέρωση οργανωτή και συμμετεχόντων
Ηλεκτρονική Πλατφόρμα για τις Δημόσιες Υπαίθριες Συναθροίσεις
Σύμφωνα με τις προβλέψεις του νόμου η Ελληνική Αστυνομία δημιούργησε μία νέα διαδραστική ηλεκτρονική πλατφόρμα για τις δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις. Μέσω της πλατφόρμας: 1. Ο οργανωτής μίας συνάθροισης θα μπορεί να υποβάλει τη γνωστοποίηση της πρόθεσης διοργάνωσης προς την αντίστοιχη αστυνομική ή λιμενική αρχή. Η διαδικασία γνωστοποίησης θα γίνεται με προσωποποιημένη είσοδο στο πληροφοριακό σύστημα, αξιοποιώντας τους κωδικούς taxisnet. 2. Οι πολίτες θα μπορούν να ενημερώνονται για την κατάσταση της κυκλοφορίας και τις σχετικές ρυθμίσεις σε πραγματικό χρόνο, αλλά και σε εβδομαδιαίο επίπεδο για τις προγραμματισμένες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, λόγω της διοργάνωσης δημόσιων υπαίθριων συναθροίσεων. Η πλατφόρμα θα καλύπτει την πραγματοποίηση δημόσιων υπαίθριων συναθροίσεων σε όλη τη χώρα, ενώ υπάρχει και η δυνατότητα προσωποποιημένης πληροφόρησης προς τους πολίτες μέσω εγκατάστασης ειδικής εφαρμογής σε ηλεκτρονικές συσκευές, καθώς και η ροή πληροφοριών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αξιοποιώντας τους επίσημους λογαριασμούς της Ελληνικής Αστυνομίας.
Το Προσωπικό που χρησιμοποιεί η Αστυνομία για τη Διαχείριση των Συναθροίσεων
Το προσωπικό που χρησιμοποιεί η Ελληνική Αστυνομία για τη διαχείριση των συναθροίσεων χωρίζεται σε τρεις ευρείες κατηγορίες: α) δυνάμεις ήπιας αστυνόμευσης, β) ευέλικτες μονάδες με δυνατότητα δυναμικής παρέμβασης και γ) δυνάμεις επιβολής και αποκατάστασης της τάξης. Μία ειδική κατηγορία προσωπικού είναι οι ομάδες συλλήψεων, οι οποίες μπορούν να υπάρχουν ως αυτόνομες ομάδες ή να σχηματίζονται από προσωπικό των άλλων ομάδων ειδικά για τη διαχείριση μίας συνάθροισης. Η αξιοποίηση του προσωπικού συναρτάται από τις διαθέσιμες ομάδες που υπάρχουν σε κάθε Γενική Αστυνομική Περιφέρεια στην οποία πραγματοποιείται μία συνάθροιση. Η Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής, στην οποία διοργανώνεται και ο μεγαλύτερος αριθμός συναθροίσεων, έχει στη διάθεση της τις παρακάτω ομάδες, το προσωπικό των οποίων αξιοποιείται στη διαχείριση των συναθροίσεων:
-Δυνάμεις ήπιας αστυνόμευσης: Τροχαία, ΟΔΟΣ, Αστυνομικοί σε μέτρα Τάξης, Διαμεσολαβητές.
-Ευέλικτες Μονάδες με δυνατότητα δυναμικής παρέμβασης: ΔΡΑΣΗ, ΔΙΑΣ, ΟΠΚΕ.
-Ομάδες συλλήψεων.
-Δυνάμεις επιβολής και αποκατάστασης της τάξης: Διμοιρίες ΥΜΕΤ και ΥΑΤ.
Αξιολόγηση επικινδυνότητας της συνάθροισης
Σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο η αρμόδια Αστυνομική αρχή οφείλει να διασφαλίζει τις προϋποθέσεις ακώλυτης άσκησης του δικαιώματος του συνέρχεσθαι σε δημόσιο υπαίθριο χώρο, λαμβάνοντας προς τούτο κάθε αναγκαίο μέτρο, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και σε συνεργασία με τον οργανωτή της συνάθροισης. Η εκτίμηση επικινδυνότητας πραγματοποιείται με τη χρήση δύο δεικτών: α) τους κινδύνους που προκύπτουν από την ίδια τη συνάθροιση και β) από την τρωτότητα της. Α. Μία συνάθροιση αξιολογείται για το κατά πόσον από τη διοργάνωσή της α) υπάρχει κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια, β) απειλείται σοβαρή διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής και γ) για το αν ο σκοπός της αντιτίθεται στον σκοπό μίας άλλης ήδη προγραμματισμένης συνάθροισης, η οποία έχει γνωστοποιηθεί νωρίτερα, δεν έχει απαγορευθεί και πραγματοποιείται στην ίδια περιοχή ή σε κοντινή περιοχή κατά το ίδιο χρονικό διάστημα (συγκέντρωση/ αντί- συγκέντρωση). Β. Επίσης, αξιολογείται η τρωτότητα της. Η πιθανότητα δηλαδή να παρεισφρήσουν στη συνάθροιση άτομα αντιτιθέμενα σε αυτή ή άτομα που δεν έχουν σχέση με τον σκοπό της συνάθροισης και υφίστανται σοβαρές ενδείξεις ότι θα επιδιώξουν να προκαλέσουν βιαιοπραγίες, επεισόδια, καταστροφές ή διάσπαση της συνάθροισης. Σημαντικές μεταβλητές για την εκτίμηση επικινδυνότητας αποτελούν α) ο εκτιμώμενος αριθμός συμμετεχόντων, (β) η περιοχή πραγματοποίησής της. Η εκτίμηση επικινδυνότητας γίνεται με διαβαθμισμένη κλίμακα: α) χαμηλή, β) μεσαία και γ) υψηλή. Σε αυτό το πλαίσιο, η προστασία της συνάθροισης, αλλά και της κοινωνικοοικονομικής ζωής της πόλης βασίζεται σε σημαντικό βαθμό στην αξιολόγηση της επικινδυνότητας μίας συνάθροισης και στη συνέχεια στην εκπόνηση Σχεδίου Ασφαλείας από την αρμόδια Αστυνομική Αρχή. Ιδιαιτέρως κρίσιμη σε αυτή τη διαδικασία είναι η αξιολόγηση της τρωτότητας μίας συνάθροισης, καθώς συνδέεται άρρηκτα με τη νέα φιλοσοφία για την προστασία των συναθροίσεων. Η αξιολόγηση της τρωτότητας καθορίζει και τη διάταξη των δυνάμεων, καθώς και τη λήψη των μέτρων ασφάλειας για την προστασία της συνάθροισης. Σε αυτό το σχεδιασμό είναι εξόχως σημαντική η συνεργασία με τον Οργανωτή, ο οποίος, σε συνάρτηση της τρωτότητας, θα πρέπει να λάβει τα δικά του μέτρα για την προστασία της συνάθροισης.
Διαχείριση επεισοδίων – Κλιμακούμενη χρήση μέσων
Το νέο δόγμα της Ελληνικής Αστυνομίας για τη διαχείριση των συναθροίσεων δίνει έμφαση στον περιορισμό των εντάσεων, στην πρόληψη συγκρούσεων και στη χρήση ήπιων μεθόδων (διαμεσολάβηση, επικοινωνία, ενεργητικός διάλογος) για την αποφυγή κλιμακώσεων. Για αυτό λόγο, τη διαχείριση των συναθροίσεων αναλαμβάνουν ομάδες ήπιας αστυνόμευσης (ΟΔΟΣ, Διαμεσολαβητές, ένστολοι Αστυνομικοί σε μέτρα τάξης, Τροχαία κτλ). Η καταστολή περιορίζεται στο ελάχιστο και μόνο κατόπιν εξάντλησης όλων των ηπιότερων αποτρεπτικών μέσων. Η χρήση δακρυγόνων μέσων και η εμπλοκή διμοιριών ΥΑΤ θα αξιοποιείται μόνο ως ύστατη επιχειρησιακή επιλογή σε περιπτώσεις διάλυσης, επεισοδίων ή επιθέσεων κατά των εμπλεκόμενων αστυνομικών δυνάμεων, τηρουμένων των αρχών της αναγκαιότητας, της αναλογικότητας και της επιείκειας. Η επιχειρησιακή αστυνομική δράση προϋποθέτει τη χρήση εξοπλισμού και μέσων, τα οποία η διεθνής πρακτική έχει καταδείξει ότι ενισχύουν και εξασφαλίζουν την αποτελεσματική αντιμετώπιση των βίαιων επεισοδίων, διασφαλίζοντας παράλληλα τη συνάθροιση και την προστασία των συγκεντρωμένων και των διερχόμενων πολιτών. Η χρήση τους γίνεται βάσει κωδικοποιημένης κλίμακας, ανάλογης με την επικινδυνότητα του μέσου της επίθεσης, της απειλής και της διακύβευσης των εννόμων αγαθών. Η διαχείριση των βίαιων επεισοδίων στο πλαίσιο μίας δημόσιας υπαίθριας συνάθροισης γίνεται από τις κατεξοχήν εξειδικευμένες μονάδες της Ελληνικής Αστυνομίας για την επιβολή και την αποκατάσταση της τάξης (ΥΜΕΤ, ΥΑΤ). Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω ακολουθεί προτεινόμενη κωδικοποιημένη κλίμακα μέσων. Τονίζεται πως τα δύο τελευταία στάδια της κλίμακας (χρήση νερού και χρήση δακρυγόνων μέσων και χειροβομβίδων κρότου λάμψης) μπορεί να αξιοποιηθούν διαφορετικά, λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες που επικρατούν και την αναγκαιότητα διαχείρισης της κατάστασης.
Δείτε εδώ ολόκληρο το σχέδιο