Ας ανοίξουμε τον μαύρο φάκελο της Ryanair

από

Νίκος Σταθόπουλος

Υπάλληλος επικοινωνίας της ελληνικής αντιπροσωπείας της αεροπορικής εταιρείας Ryanair είχε το θράσος να απαντήσει στο άρθρο μου «Ryanair, ο νεοφιλελευθερισμός έρχεται!» (TVXS 12 Ιουλίου 2017).

Μάλλον δεν κατάλαβε ότι «τρίβεται στη γκλίτσα του τσοπάνου», καθώς μου δίνει την ευκαιρία να ανοίξω διάπλατα το μαύρο φάκελο αυτής της διαβόητης εταιρείας, της «χειρότερης αεροπορικής εταιρείας», σύμφωνα με το έγκριτο περιοδικό καταναλωτών «Holiday Which».
Στην προσπάθεια διάψευσης των όσων είχα γράψει, ο υπάλληλος επικοινωνίας της Ryanair, αναφέρεται σε 5 σημεία. Δυστυχώς γι’ αυτόν, τα όσα έγραψα είναι πλήρως τεκμηριωμένα και παραθέτω σήμερα όλες τις διευκρινήσεις με… «βιβλιογραφία»!
Τα Ψεύδη της Ryanair
1. Τι λέει η Ryanair για όρθιους επιβάτες: «Οι ισχυρισμοί σας σχετικά με όρθιους επιβάτες είναι πλήρως αναληθείς και συκοφαντικοί».
Η αλήθεια: «Η μύτη του υπαλλήλου επικοινωνίας πρέπει να μεγάλωσε τουλάχιστον 5 εκ. Διαβάζουμε στην εφημερίδα «Independent» (1): «Ο Michael O’Leary, Διευθύνων Σύμβουλος της Ryanair, είναι ήδη σε συζήτηση με την κατασκευάστρια Boeing, για την σχεδίαση αεροπλάνων, χωρίς καθιστές θέσεις. Περιμένει τώρα την έγκριση της Irish Aviation Authority. Εκπρόσωπος της Ryanair δήλωσε: “If they approve it, we’ll be doing it.” (αν εγκριθεί, θα το κάνουμε)».  Η Irish Aviation Authority δεν το έχει εγκρίνει προς το παρόν. Η Ryanair όμως δεν το βάζει κάτω και εκ νέου το 2010 πρότεινε να παραμείνουν ελεύθεροι χώροι στο στόλο της. Την εποχή εκείνη ο επικεφαλής Michael O’Leary περιέγραψε τα καθίσματα ως «σκαμπό μπαρ με ζώνες ασφαλείας», προσθέτοντας: «Ένα αεροπλάνο είναι απλώς ένα μπ@στ@ρδο λεωφορείο με φτερά» (2).
2. Τι λέει η Ryanair για δήθεν δωρεάν check-in: «Σχετικά με τις επιπλέον χρεώσεις είναι στην ευχέρεια του κάθε επιβάτη εάν θέλει να επιλέξει συγκεκριμένη θέση στο αεροσκάφος ή να ταξιδέψει με δωρεάν τυχαία αριθμημένη θέση, ενώ ο ισχυρισμός σχετικά με την επιπλέον χρέωση των 10 ευρώ δεν είναι ακριβής».
Η αλήθεια: Εδώ η μύτη του υπαλλήλου επικοινωνίας μεγαλώνει μόνο 2 εκ. Πράγματι, το check-in στο αεροδρόμιο, που χρεωνόταν 10 €, έχει καταργηθεί. Γιατί; Διότι τώρα οι επιβάτες είναι υποχρεωμένοι να έχουν ήδη τυπώσει σπίτι τους το boarding pass! Κάτι όμως που δεν είναι δωρεάν, αλλά χρεώνεται 6 € ανά άτομο και πτήση (3). Αν έχουν κάνει ηλεκτρονικό check-in, αλλά ξέχασαν ή έχασαν στο δρόμο το boarding pass, no problem: η Ryanair θα τους το τυπώσει στο αεροδρόμιο. Με το αζημίωτο βέβαια: 70 €! Ναι, δεν πρόκειται για τυπογραφικό λάθος, εβδομήντα ευρώ, για την εκτύπωση μιας σελίδας.
3. Τι λέει η Ryanair για ακύρωση εισιτηρίου: «Πριν την ημερομηνία ταξιδιού, ο επιβάτης υπενθυμίζεται μέσω email ή sms για την πραγματοποίηση ηλεκτρονικού check-in εγκαίρως πριν το ταξίδι, προς αποφυγή επιπλέον χρεώσεων. Εάν παρόλα αυτά ο επιβάτης προσέλθει στο αεροδρόμιο χωρίς να έχει πραγματοποιήσει ηλεκτρονικό check-in, μπορεί να ταξιδέψει καταβάλλοντας το αντίστοιχο αντίτιμο» (η υπογράμμιση δικιά μας) .
Η αλήθεια: Εδώ η «διάψευση» γίνεται επιβεβαίωση! Πράγματι λοιπόν, αν έτυχε να μην κάνεις ηλεκτρονικό check-in, ακόμα και αν ήρθες στην ώρα σου, για να κάνεις, όπως πάντα και παντού, check-in στο αεροδρόμιο, ακόμα και αν υπάρχουν ελεύθερες θέσεις, πρέπει να «καταβάλεις το αντίστοιχο αντίτιμο», δηλαδή σε απλά ελληνικά, να πληρώσεις 2η φορά το ίδιο εισιτήριο! Εδώ δεν χρειάζεται βιβλιογραφική αναφορά, το λέει ο ίδιος ο κανονισμός της  Ryanair!
4. Τι λέει η Ryanair για το πόσο κοστίζει να πιείς νερό: «Εάν το επιθυμούν, οι επιβάτες μπορούνε να προμηθευτούν ζεστά ροφήματα από το inflight menu της Ryanair, τα οποία ξεκινούν από 3 €».
Η αλήθεια: Ακόμα μια διάψευση-επιβεβαίωση Ryanair, με τη μικρή διευκρινιστική παράληψη ότι το μπουκαλάκι χλιαρού νερού χρεώνεται στην τιμή του… «ζεστού ροφήματος», δηλαδή 3 €. Αν ταξιδεύετε οικογενειακά, κάντε εσείς το λογαριασμό (δεν απαγορεύεται βέβαια να μοιραστείτε το νερό γουλιά-γουλιά).
5. Τι λέει η Ryanair για χρέωση τουαλέτας: «Η Ryanair ποτέ και σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να χρεώσει επιβάτες κατά τη διάρκεια της πτήσης για τη χρήση της τουαλέτας του αεροσκάφους».
Η αλήθεια: Εδώ πρέπει να μεγάλωσε 15 εκ. η μύτη του υπαλλήλου επικοινωνίας. Δημόσια, ο κ. O’Leary έχει δηλώσει πως εξετάζει τη χρέωση της χρήσης της τουαλέτας (4). Μάλιστα, δήλωσε ότι σκέφτεται να βάλει στις πόρτες τουαλέτας «coin slot» (μηχάνημα υποδοχής νομίσματος), ώστε να ανοίγουν με το αντίτιμο 1 £ (1,12 €). Και σε συνέντευξη στο BBC προέβη σε ένα λογοπαίγνιο, δηλώνοντας: «people might actually have to spend a pound to spend a penny»: οι δημόσιες τουαλέτες στη Αγγλία χρεώνονται ένα penny και η έκφραση «ξοδεύω ένα penny» σημαίνει «πάω προς νερού μου» (1).
Βίος και Πολιτεία της Ryanair
Αυτά τα 5 σημεία είναι μόνο ένα μέρος του άφθονου περιεχομένου του μαύρου φακέλου της Ryanair. Ας τον ανοίξουμε διάπλατα λοιπόν.
  • Τα μεγάλα κέρδη της εταιρείας δεν αποκλείουν τις μικρό-τσιγγουνιές. Μικρό αλλά χαρακτηριστικό παράδειγμα: το 2002, το Πρωτοδικείο του Δουβλίνου καταδίκασε την Ryanair να  αποζημιώσει την Jane O’Keefe με 67.500 €, πλέον των δικαστικών της εξόδων, εξαιτίας της υπαναχώρησης της εταιρείας από δωρεάν ταξίδι που είχε κερδίσει η O’Keefe, ως εκατομμυριοστή επιβάτης της αεροπορικής εταιρείας (5, 6).
  • Η Ryanair απαγόρευσε στους πιλότους και υπαλλήλους να φορτίζουν τα κινητά τους όταν έχουν αδειάσει κατά την διάρκεια της υπηρεσίας τους! Τσιγγουνιά, μιζέρια, καψώνι; Κρίνετέ το εσείς (7).
  • Πιο σοβαρό είναι η κακομεταχείριση της Ryanair προς τους επιβάτες με αναπηρία. Το 2002, αρνήθηκε να παράσχει αναπηρικές καρέκλες για τους επιβάτες με αναπηρία στο αεροδρόμιο Stansted του Λονδίνου, προκαλώντας την οργή στη κοινή γνώμη και καταγγελία από τις ενώσεις ατόμων με αναπηρία (8).  Η Ryanair καταδικάστηκε το 2004 (9), και αντέδρασε με την προσθήκη επιπλέον χρέωσης 0,50 £ σε όλες τις τιμές των εισιτηρίων.
  • Τον Ιούλιο του 2012, η Ryanair αρνήθηκε στην Frances Duff, μια 69χρονη γυναίκα η οποία είχε υποστεί κολοστομία, να επιβιβαστεί με τον απαραίτητο για την κατάστασή της ιατρικό υλικό, παρά την επιστολή του ιατρού της με τις απαραίτητες εξηγήσεις. Μάλιστα της ζητήθηκε από το προσωπικό της Ryanair να σηκώσει το πουκάμισό της μπροστά στους συνεπιβάτες της, προκειμένου να δείξει ότι έφερε σάκο κολοστομίας. Η Duff είχε προηγουμένως προσπαθήσει τρεις φορές να ενημερωθεί από τη Ryanair σχετικά με το θέμα της, αλλά κανείς δεν δέχτηκε να της απαντήσει (10).
  • Η Ryanair προσπαθεί εδώ και χρόνια να εδραιώσει ένα σύστημα υπερχρέωσης των υπέρβαρων επιβατών, το οποίο όμως δεν έχει ακόμα κατορθώσει, λόγω της καταφανούς παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (11).
  • Η αλαζονική και παραπλανητική συμπεριφορά της Ryanair, δεν αφορά μόνο τους επιβάτες, αλλά και τους εργαζόμενούς της. Αρνείται πχ να αναγνωρίσει οποιοδήποτε σωματείο πιλότων ή πληρώματος καμπίνας. Και ακόμα περισσότερο να διαπραγματευτεί μαζί τους οποιοδήποτε θέμα τους αφορά. Το 2011, ένας πιλότος της Ryanair απέσπασε δικαστικώς αποζημίωση από δικαστήριο του Λονδίνου, επειδή απολύθηκε παράνομα διότι έδωσε σε μέλος του πληρώματος ένα έντυπο ενός σωματείου (12).
  • Όσο αφορά τις φαινομενικά χαμηλότερες τιμές, πρόκειται στην ουσία για εξαπάτηση, εφόσον η εταιρεία ξαναπαίρνει με το ένα χέρι ότι έχει αφήνει από το άλλο. Πράγματι, πάνω από το 20% των εσόδων της Ryanair προέρχεται από τις λεγόμενες «υποστηρικτικές υπηρεσίες» (παγκόσμιο ρεκόρ!), οι οποίες απλώς χρεώνονται σε δεύτερο χρόνο, μετά την αγορά εισιτηρίου. Το 2009 τα έσοδα από «υποστηρικτικές υπηρεσίες» (δωρεάν στις κανονικές εταιρίες) ήταν 598 εκ. €, ενώ τα συνολικά έσοδα ανέρχονταν σε 2.942 εκ. € (13).

Όπως έγραφα στο προηγούμενο άρθρο μου, η επιτυχία της Ryanair είναι μια αντανάκλαση της επέλασης του νεοφιλελευθερισμού σε συνδυασμό με τη φτωχοποίηση της μεσαίας τάξης. Ενώ η επιστήμη και η τεχνολογία κάνουν αλματώδεις προόδους, η πλειοψηφία των ανθρώπων ζει μια επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης. Η Ryanair αντιμετωπίζει τους επιβάτες σαν εμπόρευμα προς μεταφορά, περίπου όπως ένας ζωοτρόφος μεταφέρει ένα μπουλούκι ζώων. Δεν είναι τυχαίο πχ ότι η Ryanair ήθελε να παραγγείλει αεροσκάφη χωρίς σκιάδια παραθύρων (14). Κάτι το οποίο δεν κατάφερε, καθώς αυτό αντιβαίνει στους κανονισμούς της Πολιτικής Αεροπορίας. Επίσης ενδεικτική είναι η πρόθεση της Ryanair να καθιερώσει την υποχρέωση των επιβατών να μεταφέρουν οι ίδιοι τις αποσκευές τους μέχρι το αεροπλάνο (15).

Κάποια στιγμή πρέπει να ανοίξει και ο φάκελος της ασφάλειας (η ακριβέστερα της ανασφάλειας) των πτήσεων της Ryanair. Πάντως αν θέλουμε να αντισταθούμε στον οδοστρωτήρα του νεοφιλελευθερισμού, ας συνειδητοποιήσουμε ότι αυτό δεν αφορά μόνο την «υψηλή πολιτική», αλλά και απλές επιλογές μας, όπως πχ με ποια εταιρεία ταξιδεύουμε.
Βιβλιογραφία:
  1. Independent 6/6/2009. «Ryanair to make passengers stand».
  2. TVXS 3/7/2017. «Θέσεις για όρθιους και φτωχούς σε αεροπλάνα!».
  3. Βικιπαίδεια. «Ryanair», https://el.wikipedia.org/wiki/Ryanair.
  4. The Telegraph 2/6/2009. «Ryanair’s ‘lose loos’ strategy typifies its win, win focus on low fares».
  5. RTE, 19 Jun 2002. «Damages awarded to Ryanair passenger».
  6. Independent 20/62002. «Ryanair ordered to pay damages for reneging on ‘free flights’ offer to millionth customer».
  7. Techdirt, Apr. 21st 2005. https://www.techdirt.com/articles/20050421/1247210_F.shtml.
  8. Disability Rights Commission (21 December 2004). «Appeal Court rules airport and airline jointly responsible for disabled passengers»
  9. Adams-Spink, Geoff (21 December 2004). «Wheelchair users’ rights upheld». BBC Online
  10. TheJournal.ie, Jul. 20th 2012. 69-year-old woman “humiliated” by Ryanair over colostomy bag ordeal.
  11. Telegraph.co.uk, 22 April 2009. Ryanair considers ‘fat tax’ for obese air passengers.
  12. Mirror.co.uk Ryanair pilot sacked for handing out union form wins compensation, article retrieved 18 September 2012.
  13. m-travel. 3 June 2009. «Ryanair’s ancillary revenues grow to €598m».
  14. «Ryanair ‘to cut frills further’». BBC News. 15 February 2004.
  15. The Daily Telegraph (London), Millward David, 3 June 2009. «Passengers may have to load their own bags onto Ryanair flights».

Υ.Γ. Μαθαίνουμε τώρα ότι η Ryanair ακύρωσε αιφνιδίως 1680 πτήσεις αφήνοντας ακάλυπτους περίπου 130.000 επιβάτες, που την είχαν εμπιστευτεί. Τα ΜΜΕ μίλησαν για «απόλυτη ντροπή». Υπάρχει όμως αυτή η λέξη στο λεξιλόγιο της Ryanair; 

* O Νίκος Σταθόπουλος είναι πολιτικός επιστήμονας και έχει σπουδάσει στον Καναδά.

Απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.