Πενήντα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από τις 21 Απριλίου 1967, τη μέρα που το πραξικόπημα των συνταγματαρχών βύθισε την Ελλάδα σε μία ματωμένη επταετία.
Κάτι τέτοιες μέρες συνηθίζουν τα ακροδεξιά… απομεινάρια της εποχής εκείνης να κάνουν την εμφάνισή τους για να μας θυμίσουν τάχα πόσο ωραίες ήταν εκείνες οι εποχές, να μας επισημάνουν ότι “η χούντα έφτιαξε δρόμους”, ότι “δεν υπήρχε ανεργία”, ότι “κοιμόμασταν με τις πόρτες ανοιχτές” – και να πετάξουν κι ένα “α, ρε Παπαδόπουλος που σας χρειάζεται, στο τσακίρ κέφι.
Πρόκειται βέβαια για μύθους που έχουν τόση σχέση με την πραγματικότητα, όση η δικτατορία με τη δημοκρατία. Ας δούμε πώς καταρρίπτονται με λίγα και απλά λόγια οι μύθοι αυτοί:
Μύθος 1: Τότε υπήρχε ανάπτυξη
Είναι όντως αλήθεια πως οι ρυθμοί ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας κατά την επταετία ήταν υψηλοί, αλλά αυτό συνέβαινε παντού στον κόσμο, όπου υπήρχε καπιταλισμός. Η δεκαετία του 60 υπήρξε η χρυσή εποχή της καπιταλιστικής ανάπτυξης, τάση που διεκόπη βίαια από την πετρελαϊκή κρίση του 1973. Ακόμα, η υψηλή ανάπτυξη επί δικτατορίας στηρίχθηκε σε μεγάλο βαθμό στα εμβάσματα των εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών που εργάζονταν στις ΗΠΑ, στον Καναδά, στη Γερμανία και το Βέλγιο.
Μύθος 2: Η οικονομία ήταν δυνατή.
Ανατρέχοντας σε οικονομική ανασκόπηση της περιόδου Παπαδόπουλου από το “Βήμα” της εποχής (20.10.1973) με τη βοήθεια σχετικού αφιερώματος του “Ποντικιού” (24/12/2013), διαπιστώνουμε την τεράστια αύξηση των εισαγωγών: Από 1.150 δις. Δρχ. Το 1966, προβλέπεται να φτάσουν τα 3.500 το 1973, στοιχείο που φανερώνει την ιδιαίτερα μειωμένη ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας και προφανώς την παρακμή της εγχώριας παραγωγής.
Μύθος 3: Δεν άφησαν δημόσιο χρέος
Αυτός ο ισχυρισμός είναι παντελώς λανθασμένος. Πάλι με τη βοήθεια του ίδιου άρθρου του “Ποντικιού”, ανατρέχουμε στην ανασκόπηση του “Βήματος” και μαθαίνουμε πως το 1973 το δημόσιο χρέος ήταν μιάμιση φορά μεγαλύτερο από το 1966, από 1110 εκατομμύρια δολάρια σε 2700 εκατ. Δολάρια. Και μάλιστα σε περίοδο με θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.
Μύθος 4: Δεν υπήρχε ανεργία
Στα στατιστικά στοιχεία της εποχής διαπιστώνουμε πως η ανεργία επί Παπαδόπουλου δεν ξεπέρασε το 6%. Είναι ωστόσο αστείο να συγκρίνουμε το μέγεθος της ανεργίας στα τέλη της δεκαετίας του ’60 και του 2014 αφού τότε τεράστιο ποσοστό του ενεργού πληθυσμού είχε μεταναστεύσει.Σύμφωνα με το Διονύση Ελευθεράτο, ο μισός αντρικός πληθυσμός από 20-40 ετών συνεισέφερε στην ελληνική οικονομία από το εξωτερικό. (iskra.gr, ”Οικονομικό θαύμα της Χούντας” κι άλλα παραμύθια”)
Μύθος 5: Λειτουργούσαν υπέρ του λαού
Η αλήθεια είναι πως ήταν κυρίως βίαιοι πολιτικοί εκφραστές των συμφερόντων του μεγάλου κεφαλαίου. Οι εφοπλιστές έκαναν πάρτυ επί των ημερών τους αφού ο νόμος 378/68 τους εξασφάλισε απόλυτη φορολογική ασυλία: “Πλοία υπό ξένη σημαίαν πάσης κατηγορίας πρακτορευόμενα ή διαχειριζόμενα ή καθ’ οιονδήποτε τρόπον (…) απαλλάσσονται του φόρου εισοδήματος, ως και παντός εν γένει τέλους, φόρου, δασμού, εισφοράς ή κρατήσεως, υφισταμένου ή επιβληθεισομένου εις το μέλλον διά το εισόδημα αυτών το κτώμενον εξ εργασιών μέσω ή διά των άνω εταιριών. Της αυτής φορολογικής απαλλαγής απολαύουσιν και οι πλοιοκτήται, εφοπλισταί ή οι καθ’ οιονδήποτε τρόπον εκμεταλλευόμενοι τα πλοία ταύτα μέσω ή διά των ως άνω εταιριών”.
Δυστυχώς για τους υμνητές της επταετίας αλλά και τους φανατικούς θιασώτες των fast-track επενδύσεων, οι χουντικοί περίμεναν κερδοσκόπους κι επενδυτές της αρπαχτής με ανοιχτές αγκάλες: Ο Καναδός συγγραφέας Ζαν Μεϊνό σημειώνει στο βιβλίο του “Αναφορά πάνω στην κατάργηση της δημοκρατίας στην Ελλάδα” (“Rapport sur l’ abolition de la democratie en Grece”, Μόντρεαλ 1967, σ.102-3): “Μία από τις πρωτοτυπίες αυτού του κειμένου είναι ότι ορίζει πως πρέπει να υπάρξει απόφαση μέσα σε οκτώ ημέρες από από την κατάθεση κάποιας αίτησης για επενδύσεις στη χώρα. Αυτή η ταχύτητα προοριζόταν να επιδείξει την αποτελεσματικότητα του νέου καθεστώτος, στην πράξη όμως σημαίνει ότι, αν πρόκειται πράγματι για καινούριες αιτήσεις, η απόφαση θα παρθεί χωρίς σοβαρή εξέταση του ζητήματος”. Είναι εύκολα αντιληπτό το ποιοι ωφελούνται από “ελλιπή εξέταση αιτήσεων” κι οι συνταγματάρχες το γνώριζαν καλά…