Όσα δεν φέρνει ο χρόνος τα φέρνει η ώρα. Η διάλυση της συμμαχίας που έφερε τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην αρχηγία της Νέας Δημοκρατίας και την πρωθυπουργία προκαλεί, μέσα σε ελάχιστα εικοσιτετράωρα, πολιτικές εξελίξεις και ανακατατάξεις που κυοφορούνταν πίσω από τις κουρτίνες τα δύο τελευταία χρόνια.
του Μανώλη Κοττάκη
Και με το ζόρι δεν εκδηλώνονταν, καθώς οι συνθήκες δεν ήταν πολιτικά ώριμες. Τώρα είναι. Οι δυσαρέσκειες των ολιγαρχών συναντώνται με την πραγματικότητα -που εμείς αποκαλύπτουμε μόνοι μας καιρό τώρα, με συνέπεια και σταθερότητα- και ξεσκεπάζουν την αλήθεια.
Η οποία είναι η εξής: αυτή η Ν.Δ. είναι μιας μεγαλύτερης διάρκειας νοητή συνέχεια της Ν.Δ. του 1990-1993, βασικά συστατικά στοιχεία της οποίας ήταν οι υποκλοπές, τα σκάνδαλα, η διαφθορά, η αποστροφή σε καθετί δεξιό, η διακυβέρνηση μόνο με φιλελευθέρους και κεντρώους, και, το κυριότερο, η συμπόρευση και η συναλλαγή με τη διαπλοκή της εποχής, η οποία είχε συνασπιστεί προσκαίρως μαζί της για να τιμωρήσει τον Ανδρέα Παπανδρέου, που θέλησε να ανατρέψει με τον Κοσκωτά τις ισορροπίες στον Τύπο. (Η ίδια διαπλοκή συνασπίστηκε και το 2009, καιροσκοπικά, υπέρ του Γιώργου Παπανδρέου, προκειμένου να τιμωρήσει τον Καραμανλή για τον «βασικό μέτοχο». Όπως συνασπίστηκε και το 2019 υπέρ του Κυριάκου Μητσοτάκη για να τιμωρήσει τον Τσίπρα, που απείλησε τα συμφέροντά της.)
Σε εκείνη τη διαπλοκή, της δεκαετίας του 1990, έδωσε τις πρώτες τηλεοπτικές άδειες η Ν.Δ. Η Ν.Δ. του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη ήταν αυτή που τη γιγάντωσε, με αντάλλαγμα την επικοινωνιακή υποστήριξή της. Όταν όμως ο τρόπος διακυβέρνησης εκείνης της περιόδου, ιδιαίτερα εις ό,τι αφορά τη λεγόμενη «διανομή της πίτας των κρατικών προμηθειών», προκάλεσε ισχυρές δυσαρέσκειες στις οικονομικές δυνάμεις του τόπου που είχαν πλέον ηλεκτρονικά ΜΜΕ στην κατοχή τους, τότε εκείνες ενώθηκαν και έριξαν από την εξουσία τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη. Κι ας ευεργετήθηκαν από αυτόν με τις τηλεοπτικές άδειες, με τις ψηφιακές παροχές και με τα δημόσια έργα! Η πολιτική είναι άφιλη, δυστυχώς, χωρίς συναισθήματα. Οι συμμαχίες που δεν εδράζονται σε στέρεες ηθικές αξίες έχουν πάντοτε ημερομηνία λήξης.
Η περίοδος που διανύουμε έχει τις ίδιες ακριβώς αναλογίες. Πρόκειται για ίδιο ακριβώς μοντέλο διακυβέρνησης της χώρας, με την ίδια πολιτική σχολή στην εξουσία, με τις ίδιες περίπου διαπλεκόμενες συμμαχίες, με ολίγον μεγαλύτερη ημερομηνία λήξης των συμμαχιών σε σύγκριση με το 1990-1993. Τότε ήταν βραχύβια – κράτησε μόλις τρία χρόνια. Τώρα διαρκεί πάνω από πέντε χρόνια, γιατί ο Κυριάκος Μητσοτάκης μετεξέλιξε το μοντέλο και απέφυγε τα λάθη του πατρός του.
Αλλά, δεδομένου ότι η φιλοσοφία της διακυβέρνησης παρέμεινε ακριβώς η ίδια («“ακούω” τους πολιτικούς μου αντιπάλους, μοιράζω κρατικές επιδοτήσεις στα ΜΜΕ, δημιουργώ καρτέλ ευνοουμένων στην αγορά, συρρικνώνω τον ανταγωνισμό υπέρ ημέτερων επιχειρηματικών δυνάμεων»), η Ιστορία μετατρέπεται σε ειρωνεία! Αυτοί που πήραν τις επιπλέον τηλεοπτικές άδειες από τη Ν.Δ. (την έκτη πανελλαδική) πρωταγωνιστούν στην επίθεση εναντίον του μέχρι χθες συμμάχου και ευεργέτη τους για λόγους που αφορούν τους ίδιους και ανατρέχουν κυρίως στην περίοδο των υποκλοπών. Τα σχοινιά μοιάζει να έχουν κοπεί.
Από την Κυριακή το μεσημέρι, που κυκλοφόρησε η εφημερίδα «Το Βήμα» με ένα θέμα πράγματι γνωστό σε εμάς (το οποίο «θάφτηκε» όμως πέρυσι από τα κανάλια), την κοπτοραπτική που έγινε στους διαλόγους του σταθμάρχη από τη μονταζιέρα, το συγκρότημα Μαρινάκη, βασικός πυλώνας και σύμμαχος της διακυβέρνησης του κυρίου Μητσοτάκη, στέκεται πλέον ευθέως απέναντί του. Και ο τηλεοπτικός σταθμός Mega, ο οποίος αδειοδοτήθηκε από τη Νέα Δημοκρατία, και η εφημερίδα «Το Bήμα» και εν μέρει τα «Νέα». Και το δυστύχημα για τον κύριο Μητσοτάκη είναι πως αδυνατεί να είναι πειστικός όταν ισχυρίζεται με διαρροές πως «τα οικονομικά συμφέροντα θέλουν να αποσταθεροποιήσουν την κυβέρνησή του», διότι μέχρι χθες ήταν «ένα» («νύχι κρέας», όπως θα ‘λεγε και η Αλέκα Παπαρήγα) με αυτά τα οικονομικά συμφέροντα.
Εκείνος τα εξέθρεψε και τα γιγάντωσε το 2019, όπως ακριβώς ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης το 1989. Ήμουν παρών στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης του 2020, όταν ο πρωθυπουργός ζήτησε συγγνώμη σε αυτά τα οικονομικά συμφέροντα, λέγοντας ότι «αυτό δεν πρόκειται να επαναληφθεί και ήταν αστοχία», όταν εκείνα διαμαρτυρήθηκαν για την απουσία των μισών βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας από την ψηφοφορία για την άρση της ασυλίας του Παύλου Πολάκη, ο οποίος ήταν τότε σε διαμάχη με το συγκρότημα του λιμένος. Το να καταγγέλλει σήμερα λοιπόν αυτούς που κατ’ επανάληψιν προσκύνησε, υποβάλλοντας δημοσίως τα σέβη του, είναι τουλάχιστον πολιτικό ανέκδοτο. Όπως του γράψαμε στις 9/11/2022 και γίναμε δυσάρεστοι, «όπως έστρωσε θα κοιμηθεί».
Όμως, το ξήλωμα του πουλόβερ, από ό,τι φαίνεται, δεν θα περιοριστεί στις σχέσεις του Μεγάρου Μαξίμου με το λιμάνι. Απλώνεται. Η ανακατάταξη είναι ευρύτερη και περιλαμβάνει και άλλες μιντιακές δυνάμεις, με διαφορετικά χαρακτηριστικά, για εντελώς διαφορετικούς λόγους. Λίγο πριν ντυθεί στο χακί ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Στέφανος Κασσελάκης παρακάθισε σε γεύμα που παρέθεσε προς τιμήν του στο Φάληρο η ηγεσία της εφημερίδας «Καθημερινή», παρούσας της ιδιοκτησίας της. Γνωρίζουμε τους πλήρεις διαλόγους, αλλά δεν μας αφορούν. Ας κρατήσουμε ότι, μετά την επίσκεψη αυτή, η έγκυρη εφημερίδα δημοσίευσε μεγάλη συνέντευξη του κυρίου Κασσελάκη στο κυριακάτικο φύλλο της.
Ο τηλεοπτικός σταθμός Σκάι είναι επίσης αυτή τη στιγμή αμφιταλαντευόμενος. Βλέπει τη ζημιά που του έκανε η ταύτισή του με το Μέγαρο Μαξίμου και εξετάζει το ενδεχόμενο να εγκαταλείψει την ψυχαγωγία και να γίνει αποκλειστικά ενημερωτικός, όπως τις παλιές καλές εποχές της ακμής του. Πλησιάζει η ώρα που τα «πρώτα βιολιά» του θα πρέπει να επιλέξουν μεταξύ της νέας γραμμής της ιδιοκτησίας και της κυβερνητικής επιχειρηματολογίας. Δεν θα είναι εύκολο. Περίπτωση να παρέμβει ξανά πρωθυπουργός στα εσωτερικά διοικητικά σταθμού δεν πρόκειται να υπάρξει στο μέλλον.
Ο ανοδικός τηλεοπτικός σταθμός Star της οικογένειας Βαρδινογιάννη, με την εξαιρετική δημοσιογραφική δουλειά και τα ρεπορτάζ του για τα Τέμπη, είναι στην πρώτη γραμμή των αποκαλύψεων τον τελευταίο μήνα. Και με τη συνέντευξη της Ευρωπαίας εισαγγελέως Κοβέτσι και με τις αποκαλύψεις για την επιθεωρήτρια Δημόσιας Διοίκησης, που έφυγε στο εξωτερικό μετά την υποβάθμιση της έρευνάς της για την ασφάλεια του ΟΣΕ. Ο τηλεοπτικός σταθμός Open, ο οποίος στη διάρκεια της πενταετίας κατά περιόδους άσκησε ισχυρή κριτική στην κυβέρνηση, είναι επίσης στην πρώτη γραμμή των αποκαλύψεων. Και, βεβαίως, ο διαχρονικά θεσμικός ΑΝΤ1 εσχάτως κρατά διακριτικές αποστάσεις, χωρίς για την ώρα μεγάλες ανατροπές στην πολιτική του.
Αίφνης, λοιπόν, ζούμε μια ξαφνική μετατόπιση του μιντιακού κέντρου βάρους. Όσο αφύσικη ήταν η πλήρης ταύτιση των μέσων ενημέρωσης με την κυβέρνηση Μητσοτάκη, άλλο τόσο αφύσικη είναι και η αιφνίδια απομάκρυνσή τους από αυτήν. Αυτό όμως δεν αλλάζει την πολιτική ουσία: δρυός πεσούσης πας ανήρ ξυλεύεται. Τα μέσα ενημέρωσης, ανεξάρτητα από τα ίδια τα συμφέροντά τους, τα οποία ενδεχομένως έχει θίξει η κυβέρνηση με αποφάσεις της, παρακολουθούν τις τάσεις της κοινής γνώμης και διαπιστώνουν πλέον ότι καταλληλότερος πρωθυπουργός είναι ο κανένας.
Η εμμονή του πρωθυπουργού να παίζει μόνος, χωρίς κανέναν αντίπαλο (που μοιάζει απολύτως με την εμμονή του μέχρι πρότινος βασικού μιντιάρχη συμμάχου του, ο οποίος ήθελε να καταργήσει τον ανταγωνισμό και να εξαφανίζει τους αντιπάλους του), δημιούργησε την ανωμαλία: την ανωμαλία της γενικής απόρριψης του πολιτικού συστήματος και της πλειοψηφίας τού «κανενός». Αυτή τη στιγμή ζούμε τα πρώτα επεισόδια μιας νέας συγκλονιστικής περιόδου, στην οποία μπορεί να δοθεί ο τίτλος «Απώλεια στήριξης». Η εφημερίδα μας (ΕΣΤΙΑ) θα τα καταγράψει στο σύνολό τους με υπευθυνότητα και έγνοια για τη μοίρα αυτής της πατρίδας. Πάνω από πρόσωπα και πάνω από κόμματα. Και, κυρίως, πάνω από σκοπιμότητες. Οι καιροί ου μενετοί.