Για στρατηγική απόφαση της κυβέρνησης να μη τεθεί σε αυτή τη φάση θέμα κυρώσεων κατά της Τουρκίας έκανε λόγο ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης κατά τη διάρκεια ενημέρωσης της διαρκούς επιτροπής ευρωπαϊκών υποθέσεων για τα συμπεράσματα της Συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
«Πέρα από την ξεκάθαρη δήλωση στήριξης της Ελλάδας και την ξεκάθαρη δήλωση ότι αποτελεί παραβίαση του δικαίου της θάλασσας και δεν παράγει αποτελέσματα η συνομολόγηση δύο μνημονίων, κρίναμε ότι δεν θα έπρεπε σε αυτή την φάση και να ζητηθούν από την Ελλάδα άλλες κυρώσεις», σημείωσε.
«Αυτή τη στιγμή, πέρα από τη διαρκή εκστόμιση απειλών, δεν έχουμε παραβίαση της δικιάς μας ΑΟΖ από τουρκικές ενέργειες», επεσήμανε και πρόσθεσε ότι αυτή η στάση «μας δίνει μια δυνατότητα ελιγμών. Διαφορετικά τον Ιανουάριο – Φεβρουάριο όταν θα έπρεπε να κλιμακώσουμε τις ενέργειες δεν θα είχαμε πολλά περιθώρια ελιγμών». Υπογράμμισε δε πως η δήλωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί «να αποτελέσει και διπλωματικό “φράκτη” απέναντι σε όποια ενέργεια μπορεί να συντελεστεί».
Ο M. Βαρβιτσιώτης έκανε επιπλέον λόγο για ξεκάθαρη στάση της Ευρώπης χωρίς κανέναν αστερίσκο και σημείωσε πως η Ευρώπη «έχει κουραστεί με την Τουρκία να παίζει το ρόλο του ταραξία». «Σε ένα περιβάλλον αντεγκλήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπήρξε μια λαμπρή εξαίρεση», υπογράμμισε χαρακτηριστικά ο M. Βαρβιτσιώτης και πρόσθεσε πως έγινε σαφές πως «τα μνημόνια μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης δεν παράγουν κανένα νομικό αποτέλεσμα για κανένα τρίτο κράτος ή μέρος». Ακόμη, «όταν προκαλείται το status quo με τον τρόπο με τον οποίο προκαλείται, με τη στρατιωτικοποίηση ορισμένων ενεργειών, με τον πόλεμο των κανονιοφόρων και των φρεγατών ή των drones, η Ευρωπαϊκή Ένωση δε μπορεί να το δεχτεί και στέκεται στον αντίποδά της».
Σημειώνεται πως σε αντίθεση με όσα ισχυρίστηκε ο κ. Βαρβιτσιώτης, η ενημέρωση από το Μέγαρο Μαξίμου παραμονή της Συνόδου Κορυφής ήταν πως επιθυμία του Κυριάκου Μητσοτάκη ήταν οι Ευρωπαίοι εταίροι να προχωρήσουν σε κυρώσεις ως αντίποινα για τη συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης. Αυτό βέβαια δεν συνέβη, καθώς οι Ευρωπαίοι αρκέστηκαν σε μια τυπική καταδίκη της συμφωνίας και σε μια επίσης τυπική έκφραση στήριξης και αλληλεγγύης στην Ελλάδα, στάση που απείχε πολυ από την πρόθεση του Έλληνα πρωθυπουργού να σταλεί ένα μήνυμα πως «η Ελλάδα έχει ισχυρές συμμαχίες»
Επίσης, λιγές ημέρες νωρίτερα, στις 9 Δεκεμβρίου του 2019, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδια μετά το Συμβούλιο υπουργών Εξωτερικών είχε δηλώσει: «Ανέπτυξα τα ζητήματα τα οποία δημιουργούνται από την υπογραφή των δύο άκυρων Μνημονίων μεταξύ της Τουρκίας και της κυβέρνησης της Τρίπολης. Την παραβίαση της συμφωνίας του Σκιράτ, την ευθεία παραβίαση του διεθνούς δικαίου και του δικαίου της θάλασσας. Ανέδειξα το μοντέλο της τουρκικής παραβατικότητας τόσο στο Αιγαίο όσο και στην Κύπρο και στην ανατολική Μεσόγειο. Ζήτησα την ρητή καταδίκη των συγκεκριμένων Μνημονίων, τη δημιουργία πλαισίου κυρώσεων εάν η Τουρκία και η κυβέρνηση της Τρίπολης δεν συμμορφωθούν. Και βεβαίως την στήριξη της Ελλάδος και της Κύπρου. Εξήγησα επίσης, με τον πιο σαφή τρόπο, ότι η Ελλάδα θα κάνει ό,τι χρειάζεται για να υπερασπίσει την κυριαρχία τους και τα κυριαρχικά της δικαιώματα». Και αυτή η δήλωση έρχεται σε αντίθεση με όσα ανέφερε σήμερα ο Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης.
ΣΥΡΙΖΑ: Απουσία σταθερής εξωτερικής πολιτικής, ακόμα και αυτές τις κρίσιμες στιγμές
«Με λύπη και ανησυχία διαπιστώνουμε την αδυναμία της κυβέρνησης να χαράξει μια συνεπή και σταθερή εξωτερική πολιτική, ακόμα και αυτές τις κρίσιμες στιγμές», σχολιάζει το γραφείο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ τις δηλώσεις Βαρβιτσιώτη. Η ανακοίνωση αναφέρει ότι «ο πρωθυπουργός απέφυγε να θέσει θέμα κυρώσεων στην Τουρκία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο», ενώ «ο υπουργός Εξωτερικών στις 9/12/2019 μετά το τέλος της συνεδρίασης του Συμβουλίου Υπουργών Εξωτερικών δήλωνε, μεταξύ άλλων: “Ζήτησα τη ρητή καταδίκη των συγκεκριμένων μνημονίων, τη δημιουργία πλαισίου κυρώσεων αν η Τουρκία και η κυβέρνηση της Τρίπολης δεν συμμορφωθούν και βεβαίως τη στήριξη της Ελλάδας και της Κύπρου”».
«Και σήμερα», συνεχίζει η ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ, «ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, ενημερώνοντας την Βουλή, προέβη στην ακριβώς αντίθετη δήλωση: “Πέρα από την ξεκάθαρη δήλωση στήριξης της Ελλάδας και την ξεκάθαρη δήλωση ότι αποτελεί παραβίαση του δικαίου της θάλασσας και δεν παράγει αποτελέσματα η συνομολόγηση δύο μνημονίων, κρίναμε ότι δεν θα έπρεπε σε αυτή την φάση να ζητηθούν από την Ελλάδα άλλες κυρώσεις”. Ο κ. Βαρβιτσιώτης μάλιστα έκανε λόγο για “στρατηγική απόφαση” και ότι θα ζητηθούν κυρώσεις “εν ευθέτω χρόνω κι αν υπάρξει κλιμάκωση των προκλήσεων από την Τουρκία”, διότι “αυτή τη στιγμή, πέρα από τη διαρκή εκστόμιση απειλών, δεν έχουμε παραβίαση της δικιάς μας ΑΟΖ από τουρκικές ενέργειες”».
«Δηλαδή όχι μόνο δεν έχει αξιοποιήσει η κυβέρνηση το θέμα των κυρώσεων όπως έπρεπε, παράλληλα με τους διαύλους επικοινωνίας με την Τουρκία, όχι μόνο βρίσκονται σε σύγχυση οι υπουργοί εντός του ίδιου αρμοδίου υπουργείου, όχι μόνο δεν θεωρεί η κυβέρνηση ότι η τουρκική στάση είναι αρκετά σοβαρή ώστε να ζητήσουμε άμεσα αποτρεπτικές κυρώσεις, αλλά θεωρείται και σωστό να το ανακοινώνουμε στους γείτονες μας προς αποφυγή παρεξήγησης», σχολιάζει η αξιωματική αντιπολίτευση και καταλήγει: «Επαναλαμβάνουμε για πολλοστή φορά: τα ελληνοτουρκικά είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να αντιμετωπίζονται με αλλεπάλληλες παλινωδίες από την κυβέρνηση. Η κατάσταση στην κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι πιο σοβαρή απ’ ό,τι φοβόμασταν. Είναι άμεση ανάγκη να ξαναβρεί πυξίδα η εξωτερική μας πολιτική».