Συνεχίζεται ο πονοκέφαλος για την τουρκική οικονομία, καθώς μετά τη νέα βύθιση του τουρκικού νομίσματος σε ιστορικό χαμηλό, ήρθε και η υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας οκτώ μεγάλων εταιρειών.
Πιο συγκεκριμένα, ο οίκος αξιολόγησης Moody’s ανακοίνωσε την υποβάθμιση των παρακάτω τουρκικών επιχειρήσεων, των οποίων η αξιολόγηση είναι πλέον «Β2» με αρνητικό outlook.
- Anadolu Efes Biracilik ve Malt Sanayii A.S. (Efes)
- Coca-Cola Icecek A.S. (CCI)
- Eregli Demir ve Celik Fabrikalari T.A.S. (Erdemir)
- Koc Holding A.S. (Koc Holding)
- Ordu Yardimlasma Kurumu (OYAK)
- Turkcell Iletisim Hizmetleri A.S. (Turkcell)
- Turkiye Petrol Rafinerileri A.S. (Tupras)
- Turkiye Sise ve Cam Fabrikalari A.S. (Sisecam)
Σύμφωνα με το αιτιολογικό του αμερικανικού οίκου, η σημερινή υποβάθμιση αποτελεί συνέπεια της επί τα χείρω αναθεώρησης της πιστοληπτικής ικανότητας της Τουρκίας σε «Β2».
Παρότι οι περισσότερες τουρκικές επιχειρήσεις εξακολουθούν να διαθέτουν επαρκή ρευστότητα και ισχυρό προφίλ, ο Moody’s θεωρεί ότι ο κίνδυνος προέρχεται από την έκθεση στο προβληματικό πολιτικό, δημοσιονομικό και ρυθμιστικό περιβάλλον της Τουρκίας.
Καθιστά δε, πιθανό το σενάριο επιβολής κρατικών μέτρων για τη διατήρηση των αποθεμάτων ξένου συναλλάγματος, κάτι το οποίο δύναται να εμποδίσει τις τουρκικές εταιρείες να έχουν πρόσβαση σε ξένο συνάλλαγμα ή να εξυπηρετήσουν το χρέος που διατηρούν σε ξένο νόμισμα.
Κίνδυνος capital controls
Χθες, ο οίκος αξιολόγησης Moody’s προέβη στην υποβάθμιση των προγραμμάτων καλυμμένων ομολόγων πέντε τουρκικών τραπεζών, ενώ μία ημέρα νωρίτερα είχε προχωρήσει στην επί τα χείρω αναθεώρηση της αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας συνολικά 13 τουρκικών τραπεζών.
Σύμφωνα με το αιτιολογικό του αμερικανικού οίκου, τα τουρκικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα είναι «πολύ πιθανό» να σταματήσουν τις αποπληρωμές ομολόγων, λόγω του σπιράλ προβλημάτων που αντιμετωπίζουν (σ.σ. μειωμένα αποθέματα σε ξένο συνάλλαγμα, κατάρρευση της αξίας του εγχώριου νομίσματος). Μάλιστα, οι προοπτικές παραμένουν αρνητικές, κάτι το οποίο αντανακλά καθοδικούς κινδύνους που συνδέονται με την πιθανότητα επιβολής capital controls και περιορισμών στις ροές ξένων κεφαλαίων.
Σε νέο ιστορικό χαμηλό η λίρα
Στον απόηχο των παραπάνω αρνητικών εξελίξεων, το μεσημέρι της Πέμπτης, η λίρα κατέγραφε νέες απώλειες, καθώς υποχωρούσε κατά 0,63% στις 7,5494 λίρες ανά δολάριο, διολισθαίνοντας στο χαμηλότερο επίπεδο όλων των εποχών. Μάλιστα, οι σωρευτικές απώλειες από την αρχή του 2020 ανέρχονται στο 26%.
Εξίσου έντονες ήταν οι πιέσεις και έναντι του ευρώ, με το τουρκικό νόμισμα να χάνει το 0,70% της αξίας του, υποχωρώντας στις 8,9253 λίρες ανά ευρώ. Από την αρχή του έτους δε, η συνολική πτώση κυμαίνεται στο 33%.
Οι προκλήσεις για το νόμισμα της γειτονικής χώρας εντάθηκαν περαιτέρω εξαιτίας της προαναγγελίας της Federal Reserve περί διατήρησης του βασικού επιτοκίου στο εύρος 0% – 0,25% έως τουλάχιστον το 2023, κάτι το οποίο αναμένεται να ασκήσει σημαίνουσες πιέσεις στα νομίσματα των αναδυόμενων χωρών, συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας.
Τι συμβαίνει στην τουρκική οικονομία;
Τον τελευταίο χρόνο, οι τουρκικές αρχές εφαρμόζουν μια διττή οικονομική πολιτική, η οποία από τους περισσότερους οικονομολόγους χαρακτηρίζεται ως μη βιώσιμη.
– Από τη μία πλευρά, ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν καλεί την κεντρική τράπεζα να διατηρεί σε χαμηλά επίπεδα τα επιτόκια -κάτι το οποίο καθιστά αδύναμο το τουρκικό νόμισμα εξαιτίας του υψηλού πληθωρισμού- με στόχο την παροχή φθηνής ρευστότητας σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
– Από την άλλη πλευρά, η κεντρική τράπεζα δαπανά μεγάλες ποσότητες ξένου συναλλάγματος, προκειμένου να αγοράζει τουρκικές λίρες και να αποτρέπει την περαιτέρω καταβαράθρωση του εγχώριου νομίσματος.
Αυτή η στρατηγική, όμως, έχει αποβεί μοιραία για την τουρκική οικονομία, καθώς η αξία της τουρκικής λίρας βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο όλων των εποχών, με τις σωρευτικές απώλειες από την αρχή του 2020 να υπερβαίνουν το 25%.