Πέντε ναρκοπέδια έχουν δημιουργηθεί στην Ελλάδα, που καλείται να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη και τα οποία είναι πολύ πιθανό να πλήξουν ακόμα περισσότερο την αξιοπιστία της και να ξεθωριάσουν το αφήγημα ότι κάτι αλλάζει στη χώρα.
Τα πέντε ναρκοπέδια για την Ελλάδα είναι:
1. Πανδημία
Με την Ελλάδα να εμφανίζει τους χειρότερους υγειονομικούς δείκτες στην Ευρώπη και τους θανάτους να πλησιάζουν τις 20.500, με την προοπτική ως τον Απρίλιο του 2022 να φτάσουν στις 24.000 με 25.000, η κυβέρνηση δεν ποντάρει τόσο στα εμβόλια, των οποίων η αξιοπιστία αμφισβητείται, αλλά στη φυσική εξασθένηση της Covid – σενάριο που ωστόσο δεν φαίνεται πιθανό λόγω των συνεχών μεταλλάξεων.
Αν πάρουμε ως υπόθεση εργασίας ότι στην Ελλάδα θα πεθάνουν 24.000 άνθρωποι από κορωνοϊό, εξάγεται το συμπέρασμα ότι οι νεκροί θα είναι 233 φορές περισσότερο από τους θανάτους των φονικών πυρκαγιών στο Μάτι, επί κυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ.
Οι νεκροί στο Μάτι αποτέλεσαν αντικείμενο έντονης πολιτικής αντιπαράθεσης, με τη Νέα Δημοκρατία να απευθύνει δριμύ «κατηγορώ» στον ΣΥΡΙΖΑ για την ανεπάρκεια του επιτελικού κράτους.
Το επιχείρημα αυτό, λοιπόν, δεν μπορεί η ΝΔ να το επικαλείται, καθώς οι νεκροί της Covid θα είναι κατά 233 φορές περισσότεροι.
Ο συμψηφισμός των νεκρών δεν είναι ηθικός, αλλά στην πολιτική η ηθική είναι στοιχείο προς εξαφάνιση.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη βγαίνει ιδιαίτερα τραυματισμένη από την υπόθεση του κορωνοϊού, διότι αποδείχθηκε ότι το επιτελικό κράτος είτε στις πυρκαγιές είτε στην πανδημία κινείται στα όρια της αποτυχίας.
Ο πολιτικός στιγματισμός θα παραμείνει ανεξίτηλος και θα αμαυρώνει την κυβέρνηση.
2. Μέτρα που εξοργίζουν την κοινωνία, με περιορισμούς, μάσκες και διαχωρισμό εμβολιασμένων – ανεμβολίαστων.
Η Σουηδία χωρίς lockdown και πιστοποιητικά εμβολιασμού εμφανίζει έναν από τους καλύτερους υγειονομικούς δείκτες στην Ευρώπη.
Η Ιαπωνία εναντιώνεται σφόδρα στην υποχρεωτικότητα των εμβολίων.
Χώρες όπως η Ελλάδα και η Αυστρία επέλεξαν σκληρά μέτρα για την πανδημία, τα οποία όμως έχουν παταγωδώς αποτύχει, προκαλώντας κόπωση και οργή στην κοινωνία.
3. Πληθωρισμός – ενεργειακό κόστος
Είναι ξεκάθαρο ότι ο πληθωρισμός, σε συνδυασμό με το ενεργειακό κόστος, δημιουργούν ένα καθοδικό σπιράλ στη μονίμως προβληματική ελληνική οικονομία.
Η κυβέρνηση, βέβαια, δεν ευθύνεται για τον πληθωρισμό και την ενεργειακή κρίση, ωστόσο η διαχείριση αυτών των ζητημάτων θα είναι καθοριστική. γιατί πλήττονται όχι μόνο τα κατώτερα εισοδηματικά στρώματα, αλλά κυρίως η μεσαία αστική τάξη, στην οποία ποντάρει η ΝΔ.
Ο πληθωρισμός θα παραμείνει σοβαρό οικονομικό πρόβλημα το 2022 και θα απαιτηθούν μέτρα προστασίας για πολλούς ευπαθείς οικονομικούς κλάδους.
Η πολιτική της κυβέρνησης στον τομέα αυτό θα αποτελέσει μεγάλη δοκιμασία για την ίδι, καθώς ήδη υπάρχει μεγάλη δυσφορία λόγω των περιοριστικών μέτρων για την πανδημία.
4. Χρηματιστήριο
Το ελληνικό χρηματιστήριο θα παραμείνει μη επενδύσιμο και το 2022.
Η ελληνική αγορά κατά το 2021 εμφάνισε μία από τις χειρότερες επιδόσεις μεταξύ των κυριότερων χρηματιστηριακών δεικτών στον κόσμο.
Παρά την οικονομική ανάκαμψη και την αύξηση του ΑΕΠ, οι επενδυτές δεν αποτίμησαν αυτή τη βελτίωση θετικά, καθώς θεωρούν ότι η ανάκαμψη της οικονομίας είναι πρόσκαιρη.
Το χρηματιστήριο είναι ο καθρέπτης μιας εθνικής οικονομίας και στην περίπτωση της Ελλάδος αποδείχθηκε ότι είναι ραγισμένος.
Το 2022, το ελληνικό χρηματιστήριο, στην καλύτερη περίπτωση, θα φτάσει έως τις 1.020 -1.030 μονάδες, χωρίς να αποκλείεται το καθοδικό σενάριο των 800 μονάδων ή και χαμηλότερα, καθώς αναμένεται μεγάλης κλίμακας «διόρθωση» στις διεθνείς αγορές.
Είναι ευχολόγια να πιστεύουμε ότι η οικονομία ανακάμπτει, αλλά οι ξένοι επενδυτές δεν υποστηρίζουν αυτό το αφήγημα.
Τα θεμέλια της οικονομίας είναι σαθρά και οι πραγματικές δυνατότητες αύξησης του ΑΕΠ δεν είναι πάνω από 2% – 2,5% σε ετήσια βάση.
Το Ταμείο Ανάκαμψης, με τα 31 δισεκατομμύρια ευρώ, αποτελεί ένα υπερφίαλα αισιόδοξο πρόγραμμα, το οποίο δεν θα έχει την απήχηση που περιμένει η Ελλάδα.
Ας αναλογιστούμε ότι στην Ελλάδα με τα τρία μνημόνια δόθηκαν 270 δισεκατομμύρια ευρώ και η οικονομία δεν άλλαξε.
Θα αλλάξει με τα 31 δισ. ευρώ;
Προφανώς και όχι.
5. Διαχείριση δημοσίου χρέους
Το χρέος σε αυτήν τη χρονική συγκυρία μπορεί να μην αποτελεί πρόβλημα, αλλά, αν λάβουμε υπόψη ότι τα επιτόκια της ΕΚΤ θα αυξηθούν, ακόμα και με πρωτογενή πλεονάσματα, το χρέος στα 383 δισεκατομμύρια ευρώ είναι το υψηλότερο που είχε ποτέ η χώρα.
Επισημαίνεται ότι το χρέος αυξάνεται σε απόλυτα μεγέθη και το ΑΕΠ αυξάνεται λογιστικά.
Όπερ σημαίνει ότι οι δυνατότητες διαχείρισης, παρά τη μεσοπρόθεσμη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, αποτελούν ένα διαρκές πρόβλημα.
Στην Ευρώπη γίνεται συζήτηση για αλλαγή του Συμφώνου Σταθερότητας, αλλά αυτό ενέχει ένα μεγάλο κίνδυνο.
Ακόμα και αν δεχτούμε ότι οι Ευρωπαίοι θα αποδεχθούν αλλαγές, όπως ζητά η Γαλλία και η Ιταλία, οι Γερμανοί είναι βέβαιο ότι θα επιβάλουν «κόφτη» στο ανώτατο όριο του χρέους.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η χώρα μας θα συνεχίσει να διατρέχει σοβαρό κίνδυνο.
Συμπέρασμα
Η κατάσταση για την κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν θα είναι ρόδινη το 2022.
Πρέπει να αποφύγει αυτές τις 5 νάρκες, γιατί το 2023 έχουμε εκλογές.
Η κυβέρνηση θα παλέψει να κρατήσει ποσοστό γύρω στο 30%.
Το 2022 θα είναι μια δύσκολη χρονιά από όλες τις απόψεις.
Το 2021 μάς δίδαξε ότι η κυβέρνηση στα δύσκολα δεν τα πήγε καλά και τα δύσκολα θα συνεχιστούν.
www.bankingnews.gr