Κολπίτιδα: την έχεις σίγουρα ακούσει από το γιατρό σου ή τις φίλες σου ως ένα από τα πιο συχνά γυναικολογικά προβλήματα. Τα συμπτώματά της συνήθως είναι πολύ ενοχλητικά μιας και προκαλεί φαγούρα, πόνο ή τσούξιμο στην ευαίσθητη περιοχή. Τι είναι όμως ακριβώς η κολπίτιδα; Ποιες είναι οι «υπεύθυνες» αιτίες για την εμφάνισή της και πώς θα καταλάβεις ότι έχεις;
Ο γυναικολόγος-μαιευτήρας Μουρελάτος Νίκος δίνει απαντήσεις σε όλα αυτά τα ερωτήματα, δίνοντάς μας επίσης χρήσιμες πληροφορίες για το πώς αντιμετωπίζεται η κολπίτιδα αλλά και πώς προλαμβάνεται.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΚΟΛΠΙΤΙΔΑ
Η κολπίτιδα είναι ένας γενικός όρος που περιγράφει τις φλεγμονές που εκδηλώνονται στο γυναικείο κόλπο. Συνήθως εμφανίζονται όταν διαταράσσεται η ισορροπία του Ph στον κόλπο εξαιτίας της εμμηνόπαυσης, της εγκυμοσύνης, του άγχους, των αρωματικών σαπουνιών, των στενών ρούχων αλλά και ορισμένων φαρμάκων, όπως των αντιβιοτικών.
ΑΙΤΙΕΣ ΠΟΥ ΤΗΝ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ
1. Μύκητες (το πιο συχνό αίτιο)
2. Βακτηρίδια (Gardnerella Vaginalis)
3. Τριχομονάδες (Trichomonas vaginalis)
4. Μυκόπλασμα (ουρεόπλασμα hominis)
5. Χλαμύδια
6. Ιοί, όπως ο HPV και ο έρπης γεννητικών οργάνων
7. Ατροφική κολπίτης (εφηβεία – εμμηνόπαυση)
*Οι τρεις συχνότερες παθήσεις που σχετίζονται με την κολπική υπερέκκριση είναι η βακτηριδιακή κολπίτιδα, η τριχομονίαση και η μυκητίαση (καντιτίαση).
ΜΟΡΦΕΣ ΚΟΛΠΙΤΙΔΑΣ
– Βακτηριακή κολπίτιδα: αποτέλεσμα της υπερβολικής ανάπτυξης κάποιου από τα βακτήρια που ζουν και αναπαράγονται -φυσιολογικά- εντός του κόλπου. Αποτελεί κύρια αιτία κολπικής υπερέκκρισης ή κακοσμίας και μπορεί να είναι είτε περιοδική είτε να διαρκέσει μεγαλύτερο διάστημα. Σχετίζεται με τη μη χρήση προφυλακτικού και την έλλειψη κολπικών γαλακτοβακίλων.
Θεραπεία: Για τη θεραπεία της υπάρχουν σκευάσματα για λήψη από το στόμα και από τον κόλπο. Οι πλύσεις με αντισηπτικό πρέπει να αποφεύγονται αφού μπορούν να διαταράξουν την ισορροπία του κόλπου και να προκαλέσουν αντίθετο αποτέλεσμα από το επιθυμητό. Για κολπικές πλύσεις προτίμησε το χαμομήλι, το οποίο αντιμετωπίζει άμεσα φλεγμονές και ερεθισμούς του κολπικού βλεννογόνου.
– Καντιντίαση: οφείλεται συνήθως σε μύκητα που υπάρχει στον κόλπο (Candida albicans). Χαρακτηρίζεται από κολπικό ερεθισμό, έντονο κνησμό (φαγούρα) και κολπική έκκριση. Εκτός από κνησμό, υπάρχει και πόνος μέσα και γύρω από την είσοδο του κόλπου, καθώς και παχύρρευστες υπόλευκες εκκρίσεις, οι οποίες όμως δεν έχουν δυσάρεστη οσμή. Είναι νόσος κυρίως της αναπαραγωγικής ηλικίας (όταν τα επίπεδα των οιστρογόνων και η έκκριση γλυκογόνου είναι υψηλά), που γνωρίζει έξαρση τους θερινούς μήνες. Προδιάθεση για να αναπτυχθεί είναι η λήψη αντιβιοτικών, η εγκυμοσύνη, ο σακχαρώδης διαβήτης, τα αντισυλληπτικά, η παρατεταμένη χρήση κορτιζόνης, η πτώση της άμυνας του οργανισμού, το κάπνισμα, ο υποθυρεοειδισμός και η σιδηροπενική αναιμία. Μπορεί να μεταδοθεί σεξουαλικά, όμως δεν θεωρείται σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα, γιατί οι μύκητες βρίσκονται στο περιβάλλον του κόλπου υπό φυσιολογικές συνθήκες αλλά και γιατί βρίσκονται και σε γυναίκες που δεν είναι σεξουαλικά ενεργές.
Θεραπεία: Η θεραπεία γίνεται με τη λήψη σκευασμάτων κυρίως από την κολπική οδό ενώ απαραίτητη είναι και η θεραπεία του συντρόφου.
– Τριχομονίαση/τριχομονάδωση: οφείλεται σε ένα αναερόβιο πρωτόζωο (Trichomonas vaginalis) και μεταδίδεται συνήθως με τη σεξουαλική επαφή. Η κλινική εικόνα χαρακτηρίζεται από μια δύσοσμη λευκοκίτρινη κολπική έκκριση με ερεθισμό του αιδοίου. Κατά τη θεραπεία υπάρχει υψηλή πιθανότητα επαναμόλυνσης (17%) στους πρώτους τρεις μήνες.
Θεραπεία: Θεραπεία θα πρέπει να λαμβάνουν και οι σεξουαλικοί σύντροφοι ενώ παράλληλα θα πρέπει να συστήνεται αποχή από τις σεξουαλικές επαφές μέχρι την ολοκλήρωση της θεραπείας.
– Φλεγμονές από χλαμύδια: μεταδίδονται σεξουαλικώς. Τα χλαμύδια είναι μια ξεχωριστή ομάδα μικροοργανισμών με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Οι περισσότερες γυναίκες δεν εμφανίζουν συμπτώματα, πράγμα που δυσχεραίνει πολύ τη διάγνωση. Συνήθως, παρουσιάζουν ελαφρά ροή αίματος ειδικά μετά τη σεξουαλική επαφή και μπορεί να έχουν πόνο χαμηλά στην κοιλιά ή στη μέση. Προσβάλουν τον τράχηλο της μήτρας, της σάλπιγγας, το ουροποιητικό σύστημα, την πύελο, τα μάτια, τον φάρυγγας και τον πρωκτό. Εάν η μόλυνση δεν αντιμετωπισθεί θεραπευτικά, μπορεί να προκαλέσει πολλές επιπλοκές, κυριότερη των οποίων είναι η στειρότητα.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
– Ερεθισμός και κνησμός στον κόλπο και στο αιδοίο
– Πόνος κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής
– Πόνος κατά την ούρηση
– Ερυθρότητα στα τοιχώματα του κόλπου
– Λευκή παχύρρευστη έκκριση από τον κόλπο
– Αλλαγές στο χρώμα, τη μυρωδιά ή την ποσότητα των κολπικών υγρών
– Μικρή κολπική αιμορραγία ή κηλίδες αίματος
* Τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλλουν ανάλογα με την υποκείμενη αιτία της κολπίτιδας.
** Η θεραπεία που θα προτείνει ο γιατρός για την αντιμετώπιση της κολπίτιδας εξαρτάται από την υποκείμενη αιτία της φλεγμονής.
ΠΡΟΛΗΨΗ
Σχολαστική τήρηση των κανόνων ατομικής υγιεινής.
Αποφυγή εσωτερικών (κολπικών) πλύσεων με αντισηπτικά.
Κατά την αφόδευση να σκουπίζεσαι πάντα με κατεύθυνση από μπροστά προς τα πίσω για να αποφύγεις τη μόλυνση του κόλπου με μικρόβια από το έντερο.
Χρησιμοποίησε ταμπόν όσο το δυνατόν λιγότερο.
Περιόρισε τα σερβιετάκια (ειδικά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού).
Προτίμησε βαμβακερά ρούχα.
Εμπλούτισε το καθημερινό σου διαιτολόγιο με γιαούρτι και γάλα, τα οποία αποτελούν καλές πηγές βιταμίνης Β που προστατεύουν τη φυσιολογική χλωρίδα του οργανισμού.
Διατήρησε την ευαίσθητη περιοχή στεγνή, οι συχνές και επανειλλημένες πλύσεις σε μια φλεγμαίνουσα περιοχή μπορεί να επιδεινώσουν το πρόβλημα. Στην παραλία, μετά το μπάνιο, να αλλάζεις τουλάχιστον το κάτω μέρος του μαγιό, γιατί η υγρασία που αναπτύσσεται είναι ο «καλύτερος φίλος» των μυκήτων.
Χρησιμοποίησε πάντοτε πετσέτα ή ψάθα όταν ξαπλώνεις στην παραλία.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΙΣ
Οι περισσότερες γυναίκες θα παρουσιάσουν κατά τη διάρκεια της ζωής τους περισσότερα από ένα επεισόδιο κολπικής λοίμωξης με κολπική υπερέκκριση και κνησμό.
Συχνά δεν πρόκειται μόνο για κολπίτιδα αλλά και για αιδοιοκολπίτιδα (φλεγμονή του αιδοίου) ή συνοδεύεται από τραχηλίτιδα (φλεγμονή του τραχήλου).
Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες λόγω ζέστης και υγρασίας υπάρχει έξαρση, ενώ είναι συχνές και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε τα συμπτώματα και να αναζητούμε την κατάλληλη θεραπεία.
Τέλος και σημαντικότερο, μην αμελείς το ραντεβού σου με τον γυναικολόγο σου.