Η νύχτα της 24ης Ιουλίου 1974 στην πρώτη σελίδα – Οι εφημερίδες πριν και μετά τη Μεταπολίτευση

Ο Ιούλιος του 1974 ήταν γεμάτος γεγονότα. Ήταν όμως και η μήνας των εφημερίδων. Μέσα σε λίγες μέρες άλλαξε όλο το τοπίο στο χώρο του Τύπου.

Μια ματιά στην κατάσταση που επικρατούσε πριν τη Μεταπολίτευση:

Για διάφορους λόγους είχαν απομείνει στην Αθήνα, μόλις, έξι εφημερίδες, Τρεις πρωινές (Ακρόπολις, Βήμα, Ελεύθερος Κόσμος) και ισάριθμες απογευματινές (Απογευματινή, Νέα, Εστία).

Αρκεί να δούμε τα πρωτοσέλιδα της 23ης Ιουλίου για να διαπιστώσουμε την αμηχανία των διευθυντών. Από τη μία οι κρίσιμες στιγμές για το Έθνος κι από την άλλη η ανάγκη για ενημέρωση.

Κι όμως η ενημέρωση ερχόταν έστω και με… στρεβλό τρόο. Λίγες ώρες πριν τη Μετασπολίτευση ο Ελεύθερος Κόσμος ανάφερε, διαψεύδοντας φυσικά μια σειρά από διαδόσεις που κυκλοφορούσαν όχι μόνο στην Αθήνα, αλλά και σε όλη την Ελλάδα. Ότι δηλαδή το Γ’ Σώμα Στρατού ήταν έτοιμο να ανατρέψει την στρατιωιτκή κυβέρννση και άλλα πολλά.Παράλληλα ρεπορτάζ, επί της ουσίας, για τα όσα συνέβαιναν στην Κύπρο και την Ελλάδα στην οποία είχε κηρυχτεί Γενική Επιστράτευση, δεν υπήρχαν παρά μόνο οι ανακοινώσεις του Στρατού και της Κυβέρνησης.

Και… ξαφνικά το βράδυ της 23ης Ιουλίου τα πάντα άλλαξαν . Την ίδια ώρα που ο κόσμος ήταν στους δρόμους για να υποδεχτεί τον Καραμανλή στις εφημερίδες υπήρχε οργασμός δουλειάς.

Δεν ήταν μόνο οι έξι αθηναϊκές εφημερίδες. Εκείνο το βράδυ «γεννήθηκαν« άλλες τρεις, η σωστότερα επανακυκλοφόρησαν. Ήταν η Βραδυνή, η Ημέρα η πρωινή έκδοση της Βραδυνής που δεν μακροημέρευσε, ούτε τότε, ούτε στα μέσα της δεκαετίας του ’60 που είχε κυκλοφορήσει για πρώτη φορά  και η Αθηναϊκή που είχε διακόψει την έκδοσή της λίγες μέρες μετά το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου, το 1967.

Έχει ενδιαφέρον ο «καθρέφτης» των δύο ημερών. Τα πρωτοσέλιδα της 23ης και 24ης Ιουλίου, δίπλα δίπλα  για να διαπιστώσει κάποιος τη διαφορά.

Η «Ακρόπολις» του συγκροτήματος των αδελφών Μπότση που είχε και την «Απογευματινή» κυκλοφόρησε με φωτογραφία του Κωνσταντίνου Καραμανλή λίγο πριν αναχωρήσει από τη Γαλλία, αλλά και των πολιτκών αρχηγών που είχαν πάρει μέρος στη Σύσκεψη στα Παλαιά Ανάκτορα.
Στο «Βήμα» κυριαρχούσε το άρθρο που είχε γράψει ο εκδότης της εφημερίδας Χρήστος Λαμπράκης ο οποίος ζητούσε ενότητα και ελευθερία
Στον «Ελεύθερο Κόσμο» ο ιδιοκτήτης του και αρθρογράφος, Σάββας Κωνσταντόπουλος, παλαιός Καραμανλικός πανηγύρισε κι αυτός την επιστροφή του παλιού του φίλου. Στην πορεία αποδείχτηκε ότι κάποιες φορές οι φιλίες δεν είναι… παντοτινές. Λίγο καιρό αργότερα η εφημερίδα κράτησε τη γραμμή που είχε καθιερώσει τα εφτά χρόνια της δικτακτορίας και ήρθε σε σύγκρουση με τον ίδιο τον Καραμανλή
Η «Απογευματινή» ήταν η μεγάλη κερδισμένη από την απόφαση της Ελένης Βλάχου να κλείσει τις εφημερίδες της με την επιβολή τς δικτατορίας. Διευθυντής της ανέλαβε ο Αλέκος Φιλιππόπουλος που προσέλαβε τους περισσότερους συντάκτες της Μεσημβρινής, αντέγραψε τις καινοτομίες της και αναριχήθκε στην κορυφή των πωλήσεων, ενώ τα προβλήματα με τις απαγορεύσεις στην κυκλοφορία της Βραδυνής που προσέφεραν επιπλέον ανανγώστες
Τα «Νέα» έδιναν μάχη για την πρώτη θέση με την «Απογευματινή» με… όπλο τις Μικρές Αγγελίες, αλλά και τα κοινωνικά ρεπορτάζ
Η Βραδυνή όπως είπαμε ήταν έτοιμη να κυκλοφορήσει. Απλά περίμενε την άδεια των Στρατιωτικών. Εϊχε δικές της τηυπογραφικές εγκαταστάσεις στην αρχή της οδού Πειριαώς και Διευυντής Συντάξεως είχε αναλάβει ο Χρήστος Πασαλάρης που είχε επανασχεδιάσει την εφημερίδα. Ο εκδότης της Τζώρτζης Αθανασιάδης πλήρωνε το προσωπικό, αλλά δεν εισέπρατε από πουθενά αφού η εφημερίδα δεν κυκλοφορούσε. Αυτό του βγήκε σε καλό αφού το βράδυ της 23ης Ιουλίου κυκλοφόρησε έκτακτη έκδοση που έγινε ανάρπαστη. Ήταν δύο σελίδες όλη κι όλη (αριστερλα το εξώφυλλο). Την επομένη, δεν κυκλοφόρησε μια, αλλά δύο εφημερίδες (Βραδυνή το μεσημέρι και Ημέρα τι πρωί). Το πρώτο αυτό φύλλο της Βραδυνής μετά από σιωπή οκτώ μηνών έγινε ανάρπαστο. Και τα 650.000 φύλλα που τυπώθηκαν εξανλτήθηκαν! Υπήρξε όμως και ένα.. θύμα. Στην 3η σελίδα το ρεπορτάζ για τις εκδηλώσεις χαράς στην Αθήνα για τη Μεταπολίτευση με τίτλο «ζωντάνεψε η νεκρή πόλη», το υπέγραφε ο Νίκος Μαστοράκης που είχε συνδέσει το όνομά του με την συνέντευξη στο ΚΕΒΟΠ των υπό κράτηση φοιτητών της εξέγερσης στο Πολυτεχνείο. Ο ίδιος ήταν κομμένος από τους στρατιωτικούς του Ιωαννίδη, αλλά αυτό δεν εμπόδισε χιλιάδες αναγνώστες να διαμαρτυρηθούν και η συνεργασία μαζί του να διακοπεί.
Η έκπληξη έγινε από τον Γιάννη Παπαγεωργίου, τον εκδότη της Αθηναϊκής ο οποίος επανακυκλοφόρησε την εφημερίδα του μετά από εφτά χρόνια και δύο μήνες. ΄Ήταν ουσιαστικά ένα τετρασέλιδο μεγάλου σχήματος κι είναι απορίας άξιον πως κατάφερε μέσα σε λίγες ώρες να στήσει μια αξιοπρεπή εφημερίδα με πολλούς συντάκτες και τεχνικούς τύπου να βρίσκονται μακριά από τους χώρους δουλειάς, επιστρατευμένοι σε στρατιωτικές μονάδες. Λίγες οι υπογραφές, λογικό, αλλά αξιόλογες. Ο Γιώργος Σπορίδης του παλαιού «Έθνους», ο Χρήστος Χαιρόπουλος, ο Δημήτρης Καπράνος και ο σκιτσογράφος Κώστας Βλάχος. Αριστερά και πρώτη σελίδα της 24ης Ιουλίου και δεξιά η δεύτερη με ρεππρτάζ για το πως φθάσαμε μέχρι την πολιτική αλλαγή.

Με τον καιρό επέστρεψαν και οι άλλες εφημερίδες που είχαν  διακόψει την κυκλοφορία τους το 1967, όπως η Αυγή (στις 4/8), η Καθημερινή (στις 15/9), αλλά και παλαιότερα, όπως ο Ριζοσπάστης (στις 25/9) που είχε να κυκλοφορήσει νόμιμα από τις 18 Οκτωβρίου 1947!

Οι πωλήσεις εκείνη την περίοδο θεωρούνται... θηριώδεις για τα σημερινά δεδομένα:

Ιούνιο του ’74 οι έξι αθηναϊκές εφημερίδες πουλούσαν καθημερινά 477.152 φύλλα

Ιούλιο του ’74 οι εφημερίδες έγιναν εννιά (προστέθηκαν Ημέρα, Αθηναϊκή, Βραδυνή) και οι καθημερινές τους πωλήσεις ήταν 752.817 φύλλα,

Αύγουστο του ΄74 ο αριθμός παρέμεινε στις εννιά, αλλά διέκοψε την κυκλοφορία της η Ημέρα και επενακυκλοφόρησε η Αυγή με 767.520 φύλλα σε όλη την Ελλάδα!

Απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.