Ξεπέρασαν κάθε όριο οι προκλήσεις Τουρκίας – Λιβύης.
Του ΠΑΝΑΓΗ ΓΑΛΙΑΤΣΑΤΟΥ – ΠΗΓΗ: Realnews
Κάθε προηγούμενο έχουν ξεπεράσει οι προκλήσεις της Τουρκίας και της Λιβύης, καθώς οι ηγεσίες των δύο χωρών αμφισβητούν πλέον και την ελληνική ΑΟΖ στο Ιόνιο. Σε ρηματική διακοίνωση προς τον γενικό γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της Γ.Σ. του ΟΗΕ για θέματα των Ωκεανών και του Δικαίου της Θάλασσας στις αρχές Ιουλίου και η οποία αναφέρεται στην επίσημη ανακήρυξη της ελληνικής ΑΟΖ στο Ιόνιο (δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ της 17ης Απριλίου του 2025), υποστηρίζεται ότι «το νότιο τμήμα της ανακηρυχθείσας ελληνικής ΑΟΖ στο Ιόνιο πέλαγος είναι παράνομο στον βαθμό που αγνοεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Λιβύης και παραβιάζει τη λιβυκή υφαλοκρηπίδα στη Μεσόγειο».
Με αυτή τη ρηματική διακοίνωση η κυβέρνηση της Τρίπολης προσπαθεί να αποδομήσει όλες τις ελληνικές πρωτοβουλίες για τα θέματα των θαλάσσιων ζωνών τα τελευταία 15 έτη. Συγκεκριμένα, στο κείμενο αναφέρεται πως η Λιβύη θεωρεί την οριοθέτηση Ελλάδας- Αιγύπτου άκυρη και χωρίς νομική ισχύ, ότι ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός που ανακοίνωσε η Αθήνα στις 16 Απριλίου παραβιάζει περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας της Λιβύης, ενώ περιλαμβάνει και την ανωτέρω αναφορά για την ελληνική ΑΟΖ στο Ιόνιο, κάτι που σημαίνει ότι η κυβέρνηση της Τρίπολης αμφισβητεί και τη συμφωνία οριοθέτησης Ελλάδας – Ιταλίας. Επίσης, σε άλλο σημείο του κειμένου η Λιβύη εκφράζει την άποψη ότι η μέση γραμμή ανάμεσα σε Ελλάδα και Λιβύη θα έπρεπε να χαράσσεται με βάση τις ηπειρωτικές ακτές των δύο χωρών, κάτι που σημαίνει ότι δεν δέχεται ούτε τον νόμο Μανιάτη.
Πέρα από αυτά, στο κείμενο η κυβέρνηση της Τρίπολης επιμένει ότι το τουρκολιβυκό μνημόνιο είναι απολύτως νόμιμο και βρίσκεται σε ισχύ. Στην κατακλείδα του κειμένου ζητείται από την Αθήνα και το Κάιρο να σταματήσουν τους διαγωνισμούς για έρευνες υδρογονανθράκων που βρίσκονται σε εξέλιξη μέχρις ότου επιτευχθεί διευθέτηση των διαφωνιών, σύμφωνη προς το Διεθνές Δίκαιο. Στις τέσσερις σελίδες της εξασέλιδης ρηματικής διακοίνωσης αναπτύσσονται τα νομικά επιχειρήματα, οι συντεταγμένες της λιβυκής ΑΟΖ και ο σχετικός χάρτης. Ακόμη, η σύνταξη του κειμένου μαρτυρά άρτια επαγγελματική νομική επεξεργασία, που εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να έγινε σε διάστημα ενός μηνός (σ.σ.: έχει ημερομηνία 27 Μαΐου) και, μάλιστα, από το ανύπαρκτο και διαλυμένο υπουργείο Εξωτερικών στην Τρίπολη. Διπλωματικές πηγές εκτιμούν όχι μόνο ότι η Τουρκία έδωσε σημαντική χείρα βοηθείας, αλλά και ότι στη σύνταξη της επιστολής ενεπλάκη το ίδιο διεθνές νομικό γραφείο που συνέταξε την τρίτη επιστολή Σινιριόγλου προς τον γ.γ. του ΟΗΕ (το οποίο δημοσιεύτηκε στις 19 Σεπτεμβρίου του 2022), στην οποία, παρεμπιπτόντως, η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει ακόμα απαντήσει.
Διπλωματικές πηγές επισημαίνουν πως με τη ρηματική διακοίνωση η Λιβύη και μέσω αυτής η Τουρκία επιδιώκουν δύο πράγματα. Πρώτον, να καταστήσουν αδύνατη οποιαδήποτε διευθέτηση του ζητή- ματος ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Λιβύη μέσω του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης. Με δεδομένο ότι α) η Λιβύη δεν έχει επικυρώσει το Δίκαιο της Θάλασσας και β) δεν έχει αποδεχθεί τη δικαιοδοσία του Διεθνούς Δικαστηρίου, για την εμπλοκή της Χάγης στην υπόθεση απαιτείται συνυποσχετικό στο οποίο οι Λίβυοι θα επιδιώξουν να ενσωματώσουν το σύνολο της νομικής τους θέσης. Είναι λοιπόν απολύτως υποκριτική η πρόσκληση προς την Ελλάδα και την Αίγυπτο για επίλυση των διαφορών βάσει του άρθρου 33 του Χάρτη του ΟΗΕ (που προβλέπει την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο).
Η δεύτερη επιδίωξη αφορά την Τουρκία η οποία εργαλειοποιεί την κυβέρνηση της Τρίπολης για να επεκτείνει την αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας όχι μόνο στο Αιγαίο, αλλά σε όλη την ανατολική Μεσόγειο. Η αντίδραση της Αθήνας ήταν έντονη. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης υπογράμμισε ότι «η ρηματική διακοίνωση της Λιβύης εκφράζει τις πάγιες θέσεις ενός διαιρεμένου κράτους, όπως ακριβώς και το άκυρο και ανυπόστατο τουρκολιβυκό μνημόνιο, που ουδείς το έχει αναγνωρίσει και κανένα αποτέλεσμα δεν έχει παράξει. Όλα τα παραπάνω είναι αντίδραση σε συγκεκριμένες κινήσεις της Ελλάδας», ανέφερε και προσέθεσε: «Εμείς θα προασπίσουμε το εθνικό μας συμφέρον, θα ασκήσουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, πατώντας πάντοτε στο Δίκαιο της Θάλασσας».
Την Παρασκευή, κυβερνητικές πηγές διέρρεαν ότι ετοιμάζεται απάντηση στις ρηματικές διακοινώσεις της Λιβύης στα Ηνωμένα Έθνη, που θα έχει ως στόχο να αποδομήσει τους ανυπόστατους ισχυρισμούς για την ΑΟΖ των δύο χωρών. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, πρόκειται για ένα «δεμένο πολιτικά και νομικά κείμενο» που θα βασίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και θα καταρρίπτει τους ισχυρισμούς της Τρίπολης. Πάντως, προς το παρόν δεν υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την κατάθεσή του στον ΟΗΕ, ενώ εκκρεμεί και μια ελληνική απάντηση στο παράνομο κλείσιμο του Κόλπου της Σύρτης από τη Λιβύη, που έγινε στο πλαίσιο της ανακήρυξης συνορεύουσας ζώνης τον Δεκέμβριο του 2023.
Το παράνομο κλείσιμο του Κόλπου της Σύρτης χρησιμοποιήθηκε ως γραμμή βάσης στις συντεταγμένες που καταθέτει η Λιβύη με την ανωτέρω επιστολή. Το δεύτερο στάδιο είναι να κινητοποιηθούν οι χώρες που θίγονται άμεσα από τη λιβυκή ρηματική διακοίνωση, δηλαδή η Αίγυπτος και η Ιταλία. Η Αθήνα θα πρέπει να πιέσει και την Ε.Ε., ώστε να σταλεί ένα ισχυρό μήνυμα προειδοποίησης προς τη Λιβύη, ότι παιχνίδια με το Διεθνές Δίκαιο και τις ευρωπαϊκές θαλάσσιες ζώνες δεν θα γίνουν ανεκτά και ότι θα υπάρξουν αυστηρές κυρώσεις, αν επιμείνει σε αυτά που αναφέρει στη ρηματική διακοίνωση.
Διαβάστε το δημοσίευμα της Realnews
