Ο επικεφαλής της συνοριακής υπηρεσίας της ΕΕ Χανς Λέιτενς, υποστήριξε στους Ευρωβουλευτές στην Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών του ευρωκοινοβουλίου (LIBE), ότι η Frontex θα παραμείνει στην Ελλάδα, καθώς, όπως είπε, η απόσυρση της υπηρεσίας θα μπορούσε να οδηγήσει σε «σοβαρές συνέπειες, επίσης στην ικανότητά μας και στην δυνατότητά μας να σώσουμε ζωές» και «πρέπει να είναι ισορροπημένη».
Τα σχόλια του εκτελεστικού διευθυντή του οργανισμού εξωτερικών συνόρων της ΕΕ (Frontex), έρχονται δύο εβδομάδες αφότου ο Jonas Grimheden, υπεύθυνος θεμελιωδών δικαιωμάτων της Frontex, ο οποίος διασφαλίζει τη συμμόρφωση με το κοινοτικό και το διεθνές δίκαιο, ζήτησε την αναστολή των δραστηριοτήτων του οργανισμού στην Ελλάδα.
Το άρθρο 46 των κανονισμών της Frontex θα μπορούσε να της επιτρέψει να αναστείλει ή να τερματίσει τις δραστηριότητές της σε μια χώρα, εάν έχουν σημειωθεί «παραβιάσεις θεμελιωδών δικαιωμάτων ή υποχρεώσεων διεθνούς προστασίας που είναι σοβαρής φύσης ή είναι πιθανό να συνεχιστούν».
Επί του παρόντος, 518 μόνιμοι αξιωματικοί του σώματος και μέλη του προσωπικού της Frontex εργάζονται στην ηπειρωτική χώρα και τα νησιά της Ελλάδας, σύμφωνα με την υπηρεσία.
«Προσφέραμε βοήθεια αλλά…»
Ο Λέιτενς επιβεβαίωσε σήμερα ότι ένα αεροπλάνο της Frontex εντόπισε και παρακολούθησε το υπερπλήρες πλοίο που βυθίστηκε ανοιχτά της Πύλου στα μέσα Ιουνίου, παρέχοντας πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο στις ελληνικές και ιταλικές αρχές.
«Προσφερθήκαμε δύο φορές να αναπτύξουμε ένα από τα drone μας […] δεν λάβαμε καμία απάντηση. Πράγματι, προσφέραμε βοήθεια, αλλά δεν υπήρξε απάντηση από τις ελληνικές αρχές στο μεταξύ», είπε χαρακτηριστικά.
Στο στόχαστρο η ελληνική δικαιοσύνη
Υπάρχουν αυξανόμενες εκκλήσεις για ανεξάρτητη έρευνα για να αποδοθεί δικαιοσύνη για τα θύματα του ναυαγίου, ενώ δεν είναι λίγες οι επικρίσεις για τους ελληνικούς χειρισμούς της υπόθεσης.
Η Frontex έχει ξεκινήσει μια έκθεση σοβαρών περιστατικών (SIR) για τον εντοπισμό πιθανών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά η έκθεση δεν αποτελεί επίσημη έρευνα.
Η Ελλάδα, όπως αναφέρει το Euronews, έχει ξεκινήσει έρευνα υπό την ηγεσία του γενικού εισαγγελέα Ισίδωρου Ντογιάκου, αλλά οι Ευρωβουλευτές σήμερα εξέφρασαν αμφιβολίες για την ανεξαρτησία της ελληνικής εισαγγελίας.
Η Ελλάδα κατηγορείται ότι έχει παραβιάσει επανειλημμένα το δίκαιο της ΕΕ και το διεθνές δίκαιο στη θάλασσα και ότι διεξήγαγε απωθήσεις παράνομων μεταναστών μόλις τον Απρίλιο.
Όταν πιέστηκε για το εάν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μπορούσε να διευκολύνει μια ανεξάρτητη και διαφανή έρευνα, η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ Ίλβα Γιόχανσον είπε ότι «τα κράτη μέλη είναι υπεύθυνα για αυτού του είδους τις έρευνες […] πρέπει να εμπιστευόμαστε το δικαστικό σύστημα των κρατών μελών».
«Υπάρχει επείγουσα ανάγκη για μια ενδελεχή, διαφανή και αποτελεσματική έρευνα και συμφωνώ ότι αυτό είναι σημαντικό για πολλούς λόγους, κυρίως για την ελληνική φήμη», πρόσθεσε.
Σε απάντηση, η Ευρωβουλευτής του Renew Europe, Σόφι ιντ Βελντ, αμφισβήτησε το ιστορικό του Έλληνα εισαγγελέα σε παρελθοντικές υποθέσεις απωθήσεων μεταναστών. «Είναι πολύ αφελές να λέμε ότι οι ελληνικές αρχές θα φροντίσουν για αυτό και μπορούμε να τις εμπιστευτούμε», είπε.
Η Επίτροπος Γιόχανσον είπε επίσης ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρακολουθεί την ανεξαρτησία των δικαστικών αρχών των κρατών μελών, παραδεχόμενη ότι το ελληνικό σύστημα είναι μερικές φορές μια «αργή διαδικασία» και «πρέπει να επιταχυνθεί».
Τόνισε επίσης ότι το πρόβλημα απαιτεί πολλαπλές λύσεις, συμπεριλαμβανομένης της στενής συνεργασίας με τις χώρες προέλευσης και τις χώρες διέλευσης για την αντιμετώπιση του βασικού προβλήματος της λαθρεμπορίας ανθρώπων.