Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι είπε ότι έχασε το ενδιαφέρον του για το ΝΑΤΟ. Δηλαδή κατάλαβε τώρα ότι το ΝΑΤΟ δεν είναι διατεθιμένο να μπει σε πόλεμο για χάρη αυτού και της πατρίδας του. Το ερώτημα που προκύπτει ωστόσο είναι κρίσιμο, επειδή καλώς ή κακώς σχετίζεται και με το μέλλον της μισοκατεστραμμένης του χώρας. Το ερώτημα είναι απλό: Πίστευε ότι το ΝΑΤΟ θα έμπαινε σε πόλεμο για χάρη του;
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας ή είναι εξαιρετικά αφελής ή εξαπατήθηκε από κάποιους που του είχαν υποσχεθεί ή υπονοήσει κάτι τέτοιο. Αλλά δε μπορεί να μην είχε προσέξει ότι πολύ πριν αρχίσει ο πόλεμος ο ίδιος ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν είχε προειδοποιήσει τη Μόσχα, πως αν επιτεθεί θα βρεθεί αντιμέτωπη με… οικονομικές κυρώσεις. Ο ηγέτης της πρώτης τη τάξει χώρας του ΝΑΤΟ είχε δηλαδή ξεκαθαρίσει τα πράγματα. Πόλεμο δεν θα κάνει.
Δεν το κατάλαβε αυτό ο Ζελένσκι τότε; Αλλά και τώρα που το κατάλαβε (μάλλον) γιατί επιμένει να ζητά την «ζώνη απαγόρευσης πτήσεων» πάνω από την Ουκρανία, όταν πάλι οι ΝΑΤΟϊκοί του διευκρινίζουν ότι δε μπορούν να κάνουν κάτι τέτοιο, γιατί αυτό θα τους υποχρέωνε να εμπλακούν οι ίδιοι σε ένα πόλεμο.
Ο κόσμος έχει θαυμάσει το θάρρος και την αυταπάρνηση του προέδρου Ζελένσκι. Εσχάτως σε μια σειρά από χώρες θαυμάζουν και τις υποκριτικές του ικανότητες από το παρελθόν, αφού μια σειρά από τηλεοπτικά κανάλια έχουν εξασφαλίσει τα δικαιώματα προβολής της σειράς «Ο Υπηρέτης του Λαού» στην οποία και πρωταγωνιστούσε. Ομως ο πόλεμος αυτός δεν είναι πια μια υπόθεση απόδειξης του προσωπικού θάρρους.
Στη Δύση έχει επικρατήσει μια τάση ηρωοποίησης του. Είναι λογικό, αφού απέναντί του έχει ένα επιτιθέμενο, έναν κατακτητή που καταστρέφει, σκοτώνει, μετατρέπει σε πρόσφυγες εκατομμύρια ανθρώπους. Ωστόσο αυτοί που συμβουλεύουν τον κύριο Ζελένσκι μήπως θα πρέπει να του πουν, ότι κάθε μέρα που περνά φέρνει την χώρα του ακόμα πιο κοντά σε μια ολοκληρωτική καταστροφή;
Για το ΝΑΤΟ δεν ελπίζει πια, όπως λέει. Ελπίζει μήπως σε επανακατάκτηση της Κριμαίας και των ρωσόφωνων περιοχών στο Ντονμπάς; Μέχρι πρότινος φαινόταν να υπονοεί κάτι τέτοιο. Από την Τρίτη ομολογεί εμμέσως, αυτό που έχει με κυνισμό καταγράψει η ιστορία όλων των πολέμων. Εδάφη που κατακτώνται μέσω πολέμων σχεδόν ποτέ δεν επιστρέφονται. Προφανώς το γνωρίζει και αυτό.
Είπε επίσης ο κύριος Ζελένσκι ότι η χώρα του δεν έχει καμιά σχέση με το ναζισμό. Θα μπορούσε αυτό να το γράψει λοιπόν στην επόμενη αναθεώρηση του Συντάγματος και να «ικανοποιήσει» αυτό που αποτελεί ένα ακόμα πρόσχημα της Ρωσίας για την εισβολή. Θα μπορούσε να μιλήσει για την απαγόρευση και τον αφοπλισμό των πολιτοφυλακών και των δύο πλευρών που σε πολλές περιοχές έχουν πάρει την κατάσταση στα χέρια τους.
Μπορεί να ακούγεται κυνικό. Αλλά το να ελπίζει ότι θα κερδίσει ένα πόλεμο απέναντι σε ένα «μαχαιροβγάλτη», κρατώντας νυχοκόπτη είναι και ουτοπικό και αυτοκαταστροφικό. Το να περιμένει ότι θα σώσουν την Ουκρανία μερικοί τρελαμένοι μισθοφόροι, που νομίζουν ότι παίζουν videogames ή paintball και εθελοντές και πρώην φυλακισμένοι που μοιράστηκαν 15.000 όπλα λές και ήταν πλαστικά σημαιάκια για μια παρέλαση, είναι δολοφονικά αστείο.
Αυτό που θα έπρεπε να επιδιώκει είναι να επιτύχει μια γρήγορη ανακωχή και όχι να ελπίζει σε μια «παρέκκλιση», που θα μπορούσε να ξεκινήσει τον τρίτο παγκόσμιο πόλεμο, με επίκεντρο τη χώρα του. Δεν μπορεί να μην έχει ακούσει ότι Μόσχα και Ουάσιγκτον είναι σε ανοικτή γραμμή για να αποφύγουν μια τέτοια παρέκκλιση, ένα τέτοιο ατύχημα. Δε μπορεί να μην έχει καταλάβει ότι η χώρα του έχει γίνει μπαλάκι ανάμεσα σε συγκρουόμενους εκπροσώπους τεράστιων οικονομικών και στρατηγικών συμφερόντων.
Τα συνεχή διαγγέλματα, οι δραματικοί μονόλογοι και οι ρητορικές επιθέσεις απέναντι στη Μόσχα δεν θα φέρουν την σωτηρία για την Ουκρανία. Αυτό που χρειάζεται η χώρα είναι ψυχραιμία και καθαρό μυαλό. Να προσπαθήσει να περιορίσει την καταστροφή. Να σκεφτεί την επόμενη μέρα. Να απαιτήσει ρεαλιστικά ανταλλάγματα. Να αναζητήσει εκείνους που θα την βοηθήσουν να βρει διέξοδο διαφυγής και όχι εκείνους που την σπρώχνουν ακόμα πιο βαθιά στο σκοτάδι μιας μάχης, που ξέρει ότι δε μπορεί να την κερδίσει. Εκτός αν η απόφαση των Ουκρανών να βουλιάξουν τη ναυαρχίδα τους ήταν κάτι άλλο από την παραδοχή της επερχόμενης ήττας.
Κάποιοι έχουν αρχίσει να συγκρίνουν τον Ζελένσκι με τον Τσε. Μπορεί σύντομα να αποφασίσουν να τυπώσουν και χακί μπλουζάκια με τη φωτογραφία του. Αλλά η Ουκρανία δεν χρειάζεται τώρα νεκρούς ήρωες. Χρειάζεται κάποιον, που θα μπορέσει να κερδίσει τη μάχη απέναντι στη Μόσχα στο γήπεδο της ειρήνης. Εκεί που οι αδυναμίες του Πούτιν θα φανούν ακόμα πιο ξεκάθαρα. Εκτός αν ο πρόεδρος της Ουκρανίας είναι αιχμάλωτος μιας κατάστασης που δε μπορεί να ελέγξει πια και έχει αποφασίσει ότι θα πέσει μαχόμενος.