Της Νικόλ Λειβαδάρη
nlivadari@naftemporiki.gr
Mοιάζει με ειρωνεία -έως και με εκδίκηση της ιστορίας-, αλλά το μήνυμα ήρθε σαφές και ξεκάθαρο από τα πλέον αρμόδια χείλη στο Βερολίνο. «Χρειαζόμαστε 400.000 μετανάστες ετησίως, πολύ περισσότερους απ’ όσους είχαμε ανάγκη τα τελευταία χρόνια» δήλωσε στη Suddeutsche Zeitung ο επικεφαλής του Ομοσπονδιακού Γραφείου Εργασίας της Γερμανίας Ντέτλεφ Σέλε.
Ο ίδιος προέβλεψε ότι το εργατικό δυναμικό της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης θα συρρικνωθεί φέτος κατά περίπου 150.000 άτομα, είπε ότι το δημογραφικό πρόβλημα δημιουργεί τεράστιο έλλειμμα εξειδικευμένων εργαζομένων και προειδοποίησε πως «τα επόμενα χρόνια θα είναι ακόμη πιο δραματικά». Για να καταλήξει πως η μόνη λύση για να καλυφθούν οι ελλείψεις στη γερμανική αγορά εργασίας είναι οι μετανάστες.
Το πρώτο στοιχείο πολιτικής ειρωνείας είναι πως πέρσι η ροή μεταναστών στη Γερμανία ήταν η χαμηλότερη των τελευταίων 10 ετών. Πρόκειται για την παρακαταθήκη της Μέρκελ, η οποία ξεκίνησε την πολιτική της στο προσφυγικό ως η καγκελάριος των «ανοιχτών συνόρων» και εγκαταλείπει τη μάχιμη σκηνή ως ικέτης -και μέγας χορηγός- του Ερντογάν στο project μετατροπής της Τουρκίας σε ρυθμιστή της μεταναστευτικής πολιτικής της Ευρώπης.
Η δεύτερη ειρωνεία είναι πως η ιστορία δείχνει να επαναλαμβάνεται. Αφετηρία της μεγάλης στροφής στην πολιτική της Μέρκελ αποτέλεσε ο ανένδοτος των σκληρών δεξιών και ακροδεξιών δυνάμεων της Γερμανίας στα «ανοιχτά σύνορα» – ένας ανένδοτος που οδήγησε και στη ραγδαία άνοδο του εθνολαϊκιστικού κόμματος AfD.
Χθες οι δηλώσεις Σέλε για την εξάρτηση της γερμανικής αγοράς εργασίας από τους μετανάστες προκάλεσαν οργισμένες αντιδράσεις από το AfD. Ο βουλευτής του κόμματος, μάλιστα, Ρενέ Σπρίνγκερ κατήγγειλε τον επικεφαλής του Ομοσπονδιακού Γραφείου Εργασίας ως «φερέφωνο των εργοδοτών και των εταιρειών που επιδιώκουν να μειώσουν κι άλλο τους μισθούς των Γερμανών, μέσω της μετανάστευσης». Οι κραυγές αυτές του εθνολαϊκισμού υψώνονται ξανά την ώρα που η Ευρώπη είναι πιθανό να αντιμετωπίσει νέο κύμα προσφυγικών ροών από το Αφγανιστάν, μετά την επάνοδο των Ταλιμπάν στην εξουσία. Το πολιτικό τοπίο, βεβαίως, και οι συνθήκες το 2021 δεν είναι ίδιες με εκείνες της μεγάλης προσφυγικής κρίσης του 2015 και του 2016.
Για μια ακόμη φορά, ωστόσο, το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα στο Βερολίνο δείχνει απροθυμία χάραξης συντεταγμένης ευρωπαϊκής πολιτικής στο μεταναστευτικό και απορρόφησης και ενσωμάτωσης των προσφύγων εκεί όπου μπορούν να προσδώσουν νέο οικονομικό και κοινωνικό κεφάλαιο – ήτοι στις χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης. Και επιμένει στην τακτική που, σε πρώτο επίπεδο, καθιστά την Τουρκία «τροχονόμο» του μεταναστευτικού και, σε δεύτερο χρόνο, διατηρεί την Ελλάδα ως «αποθήκη προσφύγων».
Έχει ενδιαφέρον εάν η ίδια τυφλή πολιτική θα συνεχιστεί και στην περίπτωση που επιβεβαιωθούν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις και οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες πετύχουν την ιστορική ανατροπή έναντι των Χριστιανοδημοκρατών στις εκλογές της 26ης Σεπτεμβρίου…