Φωτεινή Λαμπρίδη
Μπορεί τα εμβόλια για τον covid 19 της AstraZeneca, να παρασκευάζονται στην Ινδία, αλλά ο πληθυσμός της είναι απίθανο να εμβολιαστεί πριν από το 2024. Το ίδιο συμβαίνει και με άλλες φτωχές χώρες, εξαιτίας της άρνησης των πλουσίων χωρών και του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, να κάνουν δεκτές τις προτάσεις τους προκειμένου να είναι σε θέση να εμβολιάσουν έγκαιρα τον πληθυσμό τους.
«Είναι σαφές ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες, και ιδίως οι φτωχότερες , θα αποκλειστούν για κάποιο χρονικό διάστημα», δήλωσε ο Richard Kozul-Wright, διευθυντής του τμήματος για την παγκοσμιοποίηση και την ανάπτυξη, στη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το εμπόριο. «Παρά την κατανόηση ότι τα εμβόλια θα έπρεπε να θεωρούνται ως παγκόσμιο αγαθό, η παροχή παραμένει σε μεγάλο βαθμό υπό τον έλεγχο μεγάλων φαρμακευτικών εταιρειών στις προηγμένες οικονομίες».
O τρόπος που γίνεται η διανομή του εμβόλιου στις χώρες της υφηλίου, θα αναδείξει πως ο κόσμος είναι περισσότερο άνισος από ποτέ, γράφουν οι New York Times. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν εξασφαλίσει 1,5 δισεκατομμύριο δόσεις εμβολίου, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει «κλειδώσει »σχεδόν δύο δισεκατομμύρια δόσεις. Πολλές φτωχές χώρες θα μείνουν στην αναμονή έως το 2024 για να εμβολιάσουν τον πληθυσμό τους. Αυτές οι χώρες, γράφει η εφημερίδα, θα μοιάζουν σε λίγο σαν να ανήκουν σε έναν διαφορετικό πλανήτη.
Η πρόταση που απορρίφθηκε γιατί δεν συμφέρει την φαρμακοβιομηχανία
Μια ομάδα αναπτυσσόμενων χωρών υπό την ηγεσία της Ινδίας και της Νότιας Αφρικής πρότειναν να αναλάβουν την κατασκευή δικών τους εμβολίων, ιδανικά σε συνεργασία με τις φαρμακευτικές εταιρείες. Για αυτό τον λόγο, πρότειναν στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου να παραιτηθεί, λόγω της έκτακτης κατάστασης, από τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, επιτρέποντας στις φτωχές χώρες να κάνουν προσιτές εκδόσεις εμβολίων.
Η πρόταση ωστόσο απορρίφθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Βρετανία και την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου οι φαρμακευτικές εταιρείες ασκούν πολιτική επιρροή. Η βιομηχανία υποστηρίζει, ότι η προστασία των δικαιωμάτων ευρεσιτεχνίας-πνευματικής ιδιοκτησίας και τα κέρδη που αποκομίζουν χάρις σε αυτά, αποτελούν προϋπόθεση για την καινοτομία και την έρευνα τους. Χώρια από τα ηθικά επιχειρήματα, οι υποστηρικτές της αναστολής των δικαιωμάτων ωστόσο σημειώνουν, ότι πολλά φάρμακα διατίθενται στην αγορά χάρη στην έρευνα που χρηματοδοτείται από τις κυβερνήσεις. Αντίθετα με τις φτωχές, οι πιο πλούσιες χώρες χρηματοδοτούν με περισσότερα χρήματα τις εταιρείες τους, με αποτέλεσμα να αναπαράγονται και να διευρύνονται οι ανισότητες.
Ούτε όμως το ποσό που συγκέντρωσαν η πρωτοβουλία Act-Accelerator Partnership του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και το Ίδρυμα Bill and Melinda Gates, ήταν αρκετό για να βοηθηθούν οι φτωχές χώρες. Εξασφάλισαν λιγότερα από 5 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ είχαν θέσει ως στόχο τους τα 38. Την ίδια στιγμή, οι ιδιώτες πιστωτές αρνούνται να συμμετάσχουν σε μια πρωτοβουλία αναστολής χρέους για τις φτωχές χώρες, που είναι καταδικασμένες να πληρώσουν ακριβότερα την πανδημία.