Πολλά ερωτηματικά αλλά και έντονη δυσφορία προκαλεί το γεγονός ότι τα δύο πυροσβεστικά αεροσκάφη Canadair που εξασφάλισε πρόσφατα η Κυπριακή Δημοκρατία με συγχρηματοδότηση της Ε.Ε. για τη φετινή θερινή περίοδο, θα σταθμεύουν στις Βρετανικές Βάσεις Ακρωτηρίου αντί στο αεροδρόμιο Πάφου.
Η άφιξη των δύο πυροσβεστικών αεροσκαφών αναμένεται την ερχόμενη Παρασκευή 15 Μαΐου. Τα αεροσκάφη θα επιχειρούν από τις 15 Ιουνίου μέχρι τις 31 Οκτωβρίου.
Κύριος σκοπός της διαδικασίας εξασφάλισης των δύο πρόσθετων σημαντικών πυροσβεστικών εναέριων μέσων είναι να ενισχύσουν έγκαιρη αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών, αλλά και την πρόληψη αφού θα πραγματοποιούν περιπολίες έτοιμα να δράσουν άμεσα όπου υπάρχει πυρκαγιά. Επίσης, αποτελούν προπομπό του σχεδιασμού για τη δημιουργία ενός εκ των κέντρων του συστήματος rescEU.
Ωστόσο, η απόφαση της Ε.Ε. και η συγκατάθεση της Κυπριακής Δημοκρατίας, τα δύο αεροσκάφη να έχουν ως βάση τους το αεροδρόμιο Ακρωτηρίου στις Βρετανικές Βάσεις και όχι αεροδρόμιο της Δημοκρατίας, ανατρέπει εν πολλοίς τον σχεδιασμό αυτό.
Τα ερωτήματα πολλά: Γιατί η Ε.Ε. πρότεινε και επέμενε να έχουν τα δύο αεροπλάνα που συμμετέχουν στον ευρωπαϊκό σχεδιασμό, βάση σε έδαφος εκτός Ε.Ε. ουσιαστικά.
Γιατί αποδέχθηκε η Κυπριακή Δημοκρατία, που πληρώνει ένα σημαντικό ποσό για την εξασφάλιση των δύο αεροσκαφών για το επιχειρησιακό κόστος, συντήρηση κ.τ.λ. (75% του κόστους από την Ε.Ε. και 25% από τη Δημοκρατία).
Πώς κατέληξε η αίτηση της Κύπρου – μέσω του Τμήματος Δασών για εξασφάλιση των δύο αεροπλάνων στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού προγράμματος RescEu (που έγινε με τον Κύπριο Επίτροπο Χρήστο Στυλιανίδη), να έχει ως επίκεντρο τις Βρετανικές Βάσεις στην Κύπρο. Πώς η αίτηση της Κύπρου να φιλοξενήσει μια εκ των βάσεων πυρόσβεσης στην Πάφο, που εξελισσόταν στρατηγικά ως κόμβος διεθνών ειρηνευτικών επιχειρήσεων της Ε.Ε., κατέληξε σε έδαφος εκτός Ε.Ε.
Ερωτηματικά τίθενται και για το πώς και γιατί η Κυπριακή Δημοκρατία ενέκρινε κάτι τέτοιο, αφού στις Βρετανικές Βάσεις για να σταθμεύσουν τα δύο αεροπλάνα χρειάζονται τη ρητή άδεια της Δημοκρατίας.
Αν και επίσημα αναφέρεται από τον υπουργό Γεωργίας ότι έτσι -μέσω Ακρωτηρίου- ευνοείται το σχέδιο εναέριας πυρόσβεσης, αφού θα διαθέτουμε δύο πτητικά μέσα στη Λάρνακα, δύο στην Πάφο και δύο στο Ακρωτήρι, όπως και ότι έτσι θα υπάρχει πιο γρήγορη πρόσβαση στην ορεινή Λεμεσό, απορρίπτεται κατηγορηματικά από τους ειδικούς στον τομέα. Όπως σημειώνουν, πρώτον, οι πιο ευαίσθητες περιοχές βρίσκονται στην ορεινή Πάφο μέχρι τον Ακάμα, ενώ η διαφορά πτήσης προς την ορεινή Λεμεσό μεταξύ Ακρωτηρίου και Αεροδρομίου Πάφου είναι μικρότερη των 3 λεπτών.
Διερεύνηση του «Φ» ανάμεσα σε αξιόπιστες άμεσα εμπλεκόμενες πηγές, έδειξε αφενός ότι τηρείται σιγή ιχθύος επειδή ουσιαστικά στην Ε.Ε. πέρασε η αντίδραση και πίεση της Τουρκίας, ώστε να μην εδρεύουν τα πυροσβεστικά αεροσκάφη της Ε.Ε. σε έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας, επειδή αυτά χρησιμοποιούνται και σε περίπτωση πυρκαγιών στα κατεχόμενα.
«Ενόψει του τελεσιγράφου από την Ε.Ε μετά από πολλές διαπραγματεύσεις και ενστάσεις, είτε να μην μας δώσουν τα αεροπλάνα, είτε να δεχθούμε να σταθμεύουν και να επιχειρούν από το Ακρωτήρι, αποδεχθήκαμε το δεύτερο», ανέφερε χαρακτηριστικά στον «Φ» υψηλόβαθμη πηγή που εμπλέκεται εξ αρχής μέχρι τέλους στο θέμα.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι, επειδή ο επιχειρησιακός χάρτης επεμβάσεων για πυρόσβεση των δύο αεροπλάνων, περιλαμβάνει και γειτονικές χώρες και τα κατεχόμενα, η Τουρκία, με το επιχείρημα ότι δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία και δεν θα δέχεται συμβολή των δύο αεροσκαφών σε επιχειρήσεις πυρόσβεσης ή περιπολιών ούτε στα κατεχόμενα, ούτε σε εδάφη της, έδωσε τη «λύση» των Βρετανικών Βάσεων Ακρωτηρίου.
Άλλη έγκυρη πηγή, επιβεβαίωσε στον «Φ» ότι οι τουρκικές πιέσεις, που σιωπηρά υιοθέτησε η Ε.Ε. και επίσης σιωπηρά τελικά αποδέχθηκε η Κυπριακή Δημοκρατία, είχαν ως αιτιολογικό τη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης. Υποδεικνύεται ότι οι Βρετανικές Βάσεις ανέλαβαν υποχρέωση να διαθέτουν μέχρι και τέσσερα εναέρια μέσα πυρόσβεσης για επιχειρήσεις στο έδαφος της Κύπρου (εκτός Βάσεων), ενώ μετά το 1974 υπήρξαν περιπτώσεις συμμετοχής πτητικών μέσων από τις Βάσεις σε επιχειρήσεις πυρόσβεσης στα κατεχόμενα. Η Ε.Ε. έθεσε ως πρώτο κριτήριο τον περιφερειακό χαρακτήρα του σχεδίου και με επίκληση και του σχετικού Πρωτοκόλλου που αφορά τις Βρετανικές Βάσεις, προώθησε την εν λόγω λύση ακόμα και με τελεσίγραφα προς την Κυπριακή Δημοκρατία, που τελικά την αποδέχθηκε.
Πέτρος Θεοχαρίδης
philenews