Η ταφή του Βίτορ Μπατίστα έγινε γρήγορα. Παρόντα ήταν μόνο τα τρία άτομα που έσκαψαν τον τάφο. Πριν δυο εβδομάδες ο 96χρονος νοσηλευόταν με πνευμονία, αλλά όπως και πολλοί άλλοι που έχουν ταφεί στο μεγαλύτερο νεκροταφείο της Βραζιλίας, πέθανε πριν βγουν τα αποτελέσματα του τεστ για τον κορονοϊό.
«Είμαι σίγουρος ότι πέθανε από τον κορονοϊό», λέει ο ανηψιός του. «Νομίζω ότι δεν ξέρουμε τις πραγματικές διαστάσεις αυτής της τραγωδίας» λέει αφήνοντας να εννοηθεί ότι τα θύματα είναι πολύ περισσότερα από τα 2.400 που έχουν επίσημα ανακοινωθεί στη Βραζιλία. Το ίδιο πιστεύουν και οι εργαζόμενοι στο νεκροταφείο Vila Formosa στο Σάο Πάολο. «Πολλοί φθάνουν εδώ πριν βγουν τα αποτελέσματα των εξετάσεων τους…», λέει ο ένας εξ αυτών.
Αυτές οι μαρτυρίες αλλά και τα στοιχεία από τις υπηρεσίες υγείας και τους ερευνητές στις δυο μεγαλύτερες χώρες της Λατινικής Αμερικής- τη Βραζιλία και το Μεξικό- λένε μια διαφορετική ιστορία από τα επίσημα στοιχεία που ανακοινώνουν οι αρχές.
Μέχρι χθες το Μεξικό είχε 8.261 κρούσματα και 686 θανάτους. Αλλά ο υφυπουργός Υγείας της χώρας και υπεύθυνος για την πανδημία Χιούγκο Λόπεζ Γκατέλ έχει παραδεχθεί ότι ο πραγματικός αριθμός των μολύνσεων πρέπει να είναι οκτώ φορές υψηλότερος. Αλλά και αυτή η εκτίμηση- δηλαδή περίπου 56.000- πρέπει να είναι αρκετά συντηρητική, καθώς βασίζεται σε δεδομένα δυο εβδομάδων.
Οι υπηρεσίες κηδειών στο Σάο Πάολο αναφέρουν ότι ο μέσος όρος των ημερησιων τελετών μειώθηκε ελαφρά τον Μάρτιο, αλλά οι εργαζόμενοι στα νεκροταφεία λένε ότι ο δικός τους μέσος όρος αυξήθηκε κατά 50%, μερικές φορές και περισσότερο, από την περίοδο προ-κορονοϊού, δηλαδή στα τέλη Φεβρουαρίου.
Ερευνα από την εφημερίδα Estadão, με βάση τα επίσημα στοιχεία και τον αριθμό των θανάτων που έχουν καταγραφεί λόγω αναπνευστικών προβλημάτων και πνευμονίας στη Βραζιλία αυξήθηκαν κατά 2.239 τον Μάρτιο σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρσι. Ενώ, όπως γράφουν οι Financial Times, ερευνητές από έγκριτα πανεπιστήμια και ινστιτούτα της χώρας σημείωναν την περασμένη εβδομάδα ότι πιθανότατα τα περιστατικά κορονοϊού στη Βραζιλία είναι 12 φορές περισσότερα από αυτά που αναφέρονται επίσημα σε μια χώρα με 211 εκατομμυρία κατοίκους. Εάν αυτό ισχύει τότε σημαίνει ότι χθες που οι αρχές ανακοίνωναν σύνολο 38.000 κρουσμάτων, ο πραγματικός αριθμός θα πρέπει να είναι 456.000.
Ο πρόεδρος της Βραζιλίας Ζαϊρ Μπολσονάρο είναι ένας από τους λίγους ηγέτες παγκοσμίως που προσπαθεί να υποβαθμίσει τους κινδύνους της πανδημίας και κατακεραυνώνει τους κυβερνήτες που επέβαλαν περιοριστικά μέτρα ισχυριζόμενος ότι ο ιός έχει «δημιουργήσει ένα κλίμα τρόμου». Για την Κριστίνα Μπάρος, ειδική σε θέματα διαχείρισης της δημόσιας υγείας στο Πανεπιστήμιο του Ρίο ντε Τζανέϊρο «πάντα περιπλέκεται η κατάσταση όταν η πολιτική μπλέκεται με τις τεχνικές πλευρές της καταπολέμισης μιας πανδημίας».
Κρίσιμη η κατάσταση στο Μεξικό
Παρόμοιες είναι οι ανησυχίες και στο Μεξικό όπου ο πρόεδρος Αντρές Μανουέλ Λόπεζ Ομπραδόρ επιμένει ότι η χώρα του με τα 127 εκατομμύρια κατοίκους αποτελεί παγκόσμιο παράδειγμα. «Πιστεύω ότι πρέπει να υπάρχουν από 60.000 έως 80.000 κρούσματα και όχι λιγότεροι από 5.000 θάνατοι. Σε μια-δυο εβδομάδες η κατάστση θα είναι εκρηκτική» λέει ένας πνευμονολόγος που εργάζεται σε δυο νοσοκομεία της πρωτεύουσας, υποστηρίζοντας ότι οι συνάδελφοί του στα νοσοκομεία της υπόλοιπης χώρας έχουν εντολή να μην αναφέρουν τους θανάτους.
Ο Τζέιμι Μπονίλα κυβερνήτης της πολιτείας Μπάχα Καλιφόρνια που έχει πληγεί ιδιαίτερα από την πανδημία, δηλώνει ότι ο επίσημος απολογισμός δεν συνάδει με τα περιστατικά που καταγράφονται στη δική του περιφέρεια και έκανε έκκληση στην κυβέρνηση να πει την αλήθεια. «Γιατί δημοσιοποιούν πληροφορίες που δεν ανταποκρίνονται στην αλήθεια;», αναρωτήθηκε
Οι αρχές υγείας αρνούνται τις αιχμές για συγκάλυψη. Ωστόσο μόνο στην πρωτεύουσα έχουν καταγραφεί περισσότεροι διασωληνωμένοι ασθενείς από όσους έχει δηλώσει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση σε ολόκληρη τη χώρα. Επιπλέον και τα λίγα τεστ που έχουν γίνει στη χώρα και αυτά δεν είναι πάντα ακριβή. Το αποτέλεσμα είναι να επιτρέπουν τώρα στους γιατρούς να καταγράφουν θανάτους από παρόμοια με τον Covid-19 αίτια ως «άτυπη πνευμονία, πιθανόν Covid».
Η κατάσταση σε ορισμένα νοσοκομεία στη Τιχουάνα, κοντά στα αμερικανικά σύνορα, φαίνεται να είναι κρίσιμη, σύμφωνα με πληροφορίες των τοπικών μέσων ενημέρωσης. Ενα βίντεο που κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που φέρεται να είναι από νοσοκομείο, έδειχνε σακούλες για πτώματα, με ετικέτες που έγραφαν Covid σε αποθήκη. Ενας υπάλληλος ακούγεται να λέει: «Δεν υπάρχει χώρος να τις βάλουμε». Η αυθεντικότητα του βίντεο δεν έχει επιβεβαιωθεί. Αλλά ενώ η υπηρεσία δημόσιας υγείας διαψεύδει τις πληροφορίες αυτές, ο κυβερνήτης Μπονίλα παραδέχεται ότι οι γιατροί «πέφτουν κάτω σαν τις μύγες» από τον Covid.